Nguyên nhân giá cà phê và hồ tiêu giảm mạnh

Theo dữ liệu mới nhất từ Viện Địa lý và Thống kê Brazil (IBGE), sản lượng cà phê của Brazil - nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê lớn nhất thế giới - đang tăng mạnh nhờ diện tích trồng và năng suất cải thiện. Dự kiến, sản lượng cà phê của Brazil niên vụ 2024-2025 sẽ đạt khoảng 3,6 triệu tấn, tăng 4,8% so với niên vụ trước. Trong đó, sản lượng Arabica - loại cà phê chiếm ưu thế của Brazil - dự kiến sẽ tăng 6,5%, đạt khoảng 2,5 triệu tấn. Robusta, một loại cà phê có mức giá thấp hơn nhưng phù hợp với các dòng sản phẩm pha chế đại chúng, cũng đạt mức sản lượng 1,06 triệu tấn.

Việt Nam, với vai trò là nhà sản xuất Robusta lớn nhất thế giới, cũng có sản lượng dự kiến tăng mạnh trong niên vụ 2024-2025 nhờ điều kiện thời tiết thuận lợi và sự cải tiến trong công nghệ canh tác. Với nguồn cung dồi dào từ hai nước sản xuất hàng đầu này, áp lực về giá đã xuất hiện không chỉ tại thị trường nội địa mà còn trên thị trường toàn cầu.

Trên thị trường thế giới, giá cà phê Robusta và Arabica đều giảm sâu do tác động từ nguồn cung tăng lên và nhu cầu tiêu thụ chưa hồi phục hoàn toàn. Phiên giao dịch cà phê Robusta trên sàn London gần đây cho thấy mức giảm tới 90 USD/tấn đối với kỳ hạn giao hàng tháng 1/2025, trong khi kỳ hạn tháng 3/2025 cũng ghi nhận mức giảm đáng kể. Các nhà nhập khẩu cà phê lớn như Hoa Kỳ và châu Âu, trong bối cảnh phải đối mặt với nhiều vấn đề về kinh tế và lạm phát, đã giảm nhu cầu nhập khẩu, tạo thêm áp lực lên giá cà phê xuất khẩu.

Bên cạnh đó, giá cà phê Arabica trên sàn New York cũng ghi nhận mức giảm gần 1,2% cho các kỳ hạn tháng 12/2024 và tháng 3/2025. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến xuất khẩu cà phê của các quốc gia Nam Mỹ mà còn tạo hiệu ứng dây chuyền trên thị trường cà phê Việt Nam, khi người tiêu dùng cuối cùng dễ bị ảnh hưởng bởi các thay đổi giá của các loại cà phê pha trộn.

Đối với hồ tiêu, giá cũng giảm từ 1.000 - 1.300 đồng/kg trong những ngày đầu tháng 11/2024. Nguyên nhân chính của sự giảm giá này là do thị trường đối mặt với tình trạng cung vượt cầu. Tại Indonesia, giá tiêu đen Lampung đã giảm nhẹ, với mức giảm 0,12% so với ngày trước đó. Tại Malaysia, giá tiêu đen ASTA và tiêu trắng ASTA cũng duy trì ở mức thấp, do sự cạnh tranh gay gắt từ các quốc gia sản xuất lớn khác, trong đó có Việt Nam.

Tình hình giá hồ tiêu trong nước còn chịu ảnh hưởng từ chính nhu cầu yếu tại các thị trường lớn, bao gồm Trung Quốc và Hoa Kỳ. Với sự bất ổn địa chính trị và lạm phát toàn cầu, người tiêu dùng cuối đang tập trung vào các mặt hàng thiết yếu hơn, dẫn đến nhu cầu tiêu thụ hồ tiêu, một sản phẩm được coi là thứ yếu, có xu hướng giảm.

Việc giá cà phê và hồ tiêu giảm liên tục trong những tháng gần đây đã tạo ra nhiều khó khăn cho người nông dân tại Việt Nam. Với giá cà phê giảm trung bình 14.000 đồng/kg trong tháng 10, nhiều hộ nông dân đang gặp khó khăn trong việc cân bằng chi phí sản xuất và lợi nhuận. Tương tự, giá hồ tiêu giảm 7.000 đồng/kg khiến nhiều nông dân trồng tiêu phải đối mặt với áp lực tài chính.

Trước tình hình này, các chuyên gia khuyến nghị người trồng cà phê và hồ tiêu nên áp dụng các chiến lược canh tác bền vững và hiệu quả hơn. Đồng thời, các doanh nghiệp xuất khẩu cũng cần có kế hoạch dự trữ sản phẩm và điều chỉnh thời điểm bán ra để giảm thiểu tác động từ thị trường. Việc sử dụng công nghệ lưu trữ mới, như kho lạnh bảo quản lâu dài, cũng có thể giúp người trồng giảm bớt áp lực bán ra khi giá thấp.

Theo các chuyên gia, thị trường cà phê và hồ tiêu vẫn tiềm ẩn nhiều rủi ro và dự kiến sẽ tiếp tục chịu ảnh hưởng từ các yếu tố quốc tế trong ngắn hạn. Giá cà phê và hồ tiêu có thể sẽ không tăng mạnh trong thời gian sắp tới do cung lớn, trừ khi có yếu tố bất ngờ từ điều kiện thời tiết hoặc các biện pháp hạn chế xuất khẩu từ các quốc gia sản xuất.

Tuy nhiên, về dài hạn, việc đầu tư vào chất lượng sản phẩm và xây dựng thương hiệu quốc gia cho các sản phẩm cà phê, hồ tiêu Việt Nam có thể giúp gia tăng giá trị xuất khẩu và nâng cao thu nhập cho người trồng trọt.