Theo dự thảo nghị định sửa đổi Nghị định 26/2023 do Bộ Tài chính soạn thảo, thuế suất nhập khẩu ưu đãi (MFN) đối với ô tô từ các thành viên Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) dự kiến giảm xuống còn 32%.
Điều này đồng nghĩa với việc thuế nhập khẩu ô tô từ Mỹ vào Việt Nam sẽ giảm hơn 30% nếu chính sách được thông qua.
Việc điều chỉnh thuế này được xem là một giải pháp giúp Việt Nam ứng phó với tình hình cạnh tranh thương mại toàn cầu. Trong các quốc gia xuất khẩu ô tô lớn là thành viên WTO, Mỹ có năng lực xuất khẩu mạnh nhưng chưa ký hiệp định thương mại tự do với Việt Nam.
Điều này khiến ô tô Mỹ gặp bất lợi so với các dòng xe từ Nhật Bản, Hàn Quốc hay châu Âu - những nước đã có hiệp định thương mại song phương hoặc đa phương với Việt Nam.
Bên cạnh đó, 7 quốc gia xuất khẩu ô tô lớn gồm Pháp, Nga, Trung Quốc, Ấn Độ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Indonesia đều đã trở thành đối tác chiến lược toàn diện của Việt Nam, giúp họ có lợi thế về thuế quan so với Mỹ.
Hiện nay, ô tô nhập khẩu từ Mỹ vào Việt Nam chịu thuế suất từ 45 - 64%, cộng thêm chi phí vận chuyển khiến giá xe Mỹ cao hơn đáng kể so với các dòng xe từ châu Á.
Trên thị trường Việt Nam, Ford là hãng xe duy nhất phân phối chính thức xe nhập khẩu từ Mỹ với mẫu Ford Explorer, vốn có mức giá khá cao do ảnh hưởng của thuế.
Ngoài Ford, một số nhà nhập khẩu tư nhân cũng đưa về các mẫu xe cao cấp như RAM, Ford Mustang, Lincoln Navigator theo đơn đặt hàng riêng. Tuy nhiên, lượng xe Mỹ nhập về vẫn rất hạn chế do giá thành cao.
Bản thân ngành công nghiệp ô tô Mỹ cũng đang đối mặt với nhiều thách thức trong xuất khẩu. Thị trường Mỹ ngày càng siết chặt lợi nhuận, khiến nhiều mẫu xe giá rẻ dưới 20.000 USD như Hyundai Accent, Ford EcoSport, Volkswagen Beetle hay Chevrolet Spark đã bị ngừng sản xuất.
Ngoài ra, ô tô Mỹ thường xuyên nằm trong danh mục thương chiến về thuế khi xuất khẩu ra thế giới. Hãng xe lớn nhất của Mỹ là General Motors (GM) đã rút khỏi thị trường Việt Nam cũng như khu vực châu Á - Thái Bình Dương từ 6 năm trước.
Theo các chuyên gia, dù thuế nhập khẩu giảm, xe Mỹ vẫn khó có cơ hội cạnh tranh tại Việt Nam do mức giá bán lẻ trung bình quá cao. Ví dụ, một chiếc SUV cỡ C tại Mỹ có giá trung bình 46.000 USD, trong khi tại Việt Nam, mức giá cho một mẫu xe cùng phân khúc chỉ dao động từ 35.000 - 39.000 USD.
Như vậy, dù chính sách giảm thuế có thể giúp giá xe Mỹ tại Việt Nam giảm phần nào nhưng khả năng phổ biến rộng rãi vẫn còn là một dấu hỏi lớn. Mức giá chênh lệch vẫn là rào cản lớn khiến ô tô Mỹ khó chiếm lĩnh thị phần tại Việt Nam.
