Lộ trình thí điểm kéo dài 4 tháng
Theo kế hoạch, giai đoạn đầu từ ngày 15/8 - 14/9, các loại xe tải sẽ bị cấm lưu thông ở làn trong cùng sát dải phân cách giữa. Giai đoạn tiếp theo từ 15/9 - 14/12, lệnh cấm sẽ mở rộng đối với xe khách từ 8 chỗ ngồi trở lên.
Cục CSGT cho biết, đề xuất này xuất phát từ thực tế tổ chức giao thông trên nhiều tuyến cao tốc chưa được tối ưu. Trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, làn sát làn khẩn cấp cho phép tốc độ 60 - 100 km/h, hai làn trong sát dải phân cách giữa cho phép tốc độ 90 - 120 km/h nhưng không phân loại phương tiện.
Điều này dẫn đến tình trạng nhiều xe tải, xe khách cỡ lớn di chuyển ở làn tốc độ cao, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn.
Nguy cơ tai nạn từ xe tải và xe khách
Số liệu của Cục CSGT cho thấy, xe tải và xe khách chỉ chiếm 2,49% tổng số phương tiện đường bộ nhưng lại liên quan tới 37,1% số vụ và 40,27% số người tử vong vì tai nạn giao thông. Trung bình, cứ ba vụ tai nạn thì có một vụ liên quan đến xe tải, rơ-moóc, sơmi rơ-moóc hoặc xe khách.
Một thực tế khác là không ít tài xế xe tải, xe khách cố tình chạy tốc độ thấp ở làn sát dải phân cách giữa hoặc chuyển làn liên tục, gây cản trở dòng phương tiện, làm giảm khả năng khai thác của cao tốc, dẫn tới ùn tắc và tăng nguy cơ va chạm.
Theo phân tích của Cục CSGT, việc di chuyển trên cao tốc không đúng tốc độ, dù là quá nhanh hay quá chậm, đều tiềm ẩn rủi ro nghiêm trọng. Xe chạy dưới tốc độ tối thiểu dễ bị phương tiện phía sau va chạm, gây rối loạn dòng lưu thông, hạn chế tầm nhìn và tạo áp lực tâm lý cho các tài xế khác.
Việc thí điểm được áp dụng trên hai tuyến cao tốc Hà Nội - Hải Phòng và Pháp Vân - Cầu Giẽ vì hạ tầng đã đáp ứng yêu cầu, mỗi chiều có ba làn xe và một làn khẩn cấp.
Cùng với lệnh cấm, Cục CSGT cũng điều chỉnh tốc độ tối thiểu tại làn sát dải phân cách giữa lên 90 km/h, làn giữa lên 80 km/h. Mục tiêu là buộc các phương tiện chở nặng, khó đạt tốc độ cao, phải di chuyển ở các làn ngoài, hạn chế xung đột tốc độ và tăng hiệu quả lưu thông.
-111228.jpg)
Anh Nguyễn Văn Bính (Hưng Yên), người thường xuyên di chuyển trên cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, ủng hộ đề xuất. Anh cho biết nhiều xe tải chở nặng chỉ chạy 70 - 90 km/h ở làn sát dải phân cách, thậm chí không nhường đường khi có tín hiệu khẩn cấp, gây nguy hiểm và cản trở các xe chạy nhanh.
Nhiều tài xế đề nghị áp dụng thêm ở các tuyến như Hà Nội - Bắc Giang, nơi nhiều xe chạy dưới tốc độ cho phép ở làn ngoài cùng, buộc xe khác phải vượt sang làn giữa và đối mặt nguy cơ vi phạm tốc độ.
Tình trạng tương tự cũng xảy ra trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai, đoạn Nội Bài - Yên Bái cũ, khi nhiều xe tải và xe đầu kéo di chuyển chậm ở làn sát dải phân cách, không nhường đường cho xe con.
Sau khi kết thúc giai đoạn thí điểm vào giữa tháng 12, Cục CSGT sẽ tiến hành đánh giá toàn diện hiệu quả của việc cấm làn kết hợp nâng tốc độ tối thiểu. Kết quả này sẽ là cơ sở để mở rộng áp dụng trên các tuyến cao tốc khác trong thời gian tới.
