Xăng E10 là gì và vì sao được lựa chọn?
Xăng E10 là loại nhiên liệu pha trộn giữa xăng không chì với ethanol (cồn sinh học) ở tỷ lệ từ 9-10% ethanol theo thể tích.
Ethanol được chiết xuất từ nguyên liệu tái tạo như ngô, sắn, mía hay lúa mì, và đã được ứng dụng rộng rãi tại nhiều quốc gia với mục tiêu bảo vệ môi trường và giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch.
Brazil là quốc gia tiên phong trong lĩnh vực này, sử dụng xăng chứa tới 85% ethanol. Thái Lan áp dụng tỷ lệ 20%, còn Trung Quốc, Indonesia và Liên minh châu Âu đều phổ biến với mức 10%.
Tại Việt Nam, từ năm 2017, xăng sinh học E5 RON92 (chứa 5% ethanol) đã được triển khai nhưng tỷ lệ tiêu thụ vẫn thấp, chỉ chiếm khoảng 15% tổng lượng xăng hàng năm. Trong khi đó, xăng RON95 vẫn thống lĩnh thị trường, khiến mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính chưa đạt như kỳ vọng.
Theo ông Bùi Ngọc Bảo - Chủ tịch Hiệp hội Xăng dầu Việt Nam, việc triển khai E10 rộng rãi là cần thiết, nhất là tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM, nơi đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng.
Chỉ riêng việc chuyển sang xăng E10, nếu thực hiện nghiêm túc, có thể giúp giảm hơn 30% lượng khí phát thải độc hại từ giao thông.
Một nghiên cứu từ Anh cho thấy, áp dụng E10 giúp quốc gia này cắt giảm khoảng 750.000 tấn CO₂/năm, tương đương với việc loại bỏ 350.000 xe ô tô lưu thông trên đường.
Với bối cảnh xe điện chưa thực sự phổ biến, xăng E10 được coi là giải pháp thiết thực để giảm tác động môi trường từ xe động cơ đốt trong hiện nay.
Nguồn cung ethanol: Đủ đáp ứng hay cần nhập khẩu?
Hiện cả nước có 6 nhà máy sản xuất ethanol nhiên liệu nhưng chỉ 2 nhà máy tại Đồng Nai và Quảng Nam đang vận hành ổn định, với tổng sản lượng khoảng 100.000 m³/năm. Nếu toàn bộ 6 nhà máy hoạt động trở lại, tổng công suất có thể đạt 500.000 m³/năm.
Tuy nhiên, ông Trần Minh - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công - cho biết để triển khai E10 toàn quốc, Việt Nam cần từ 1 - 1,5 triệu m³ ethanol mỗi năm. Phần thiếu hụt sẽ được nhập khẩu từ các quốc gia có nguồn cung dồi dào như Mỹ, Argentina, Brazil,...
Những dòng xe máy phù hợp với xăng E10
Theo đánh giá từ các chuyên gia kỹ thuật, phần lớn xe máy hiện đại tại Việt Nam, đặc biệt là các mẫu của Honda, Yamaha, Suzuki, Piaggio, SYM đều có thể sử dụng xăng E10 mà không gặp trở ngại.
Các dòng xe như Honda Vision, SH, Air Blade, Winner X, Yamaha Janus, Exciter, Grande, Suzuki Address, hay Piaggio Liberty, Medley đều được thiết kế với hệ thống phun xăng điện tử hiện đại, tương thích với nhiên liệu có chứa ethanol.
Xăng E10 có chỉ số octane cao, giúp đốt cháy hiệu quả hơn, giảm hình thành muội than và cặn bẩn trong buồng đốt. Đồng thời, loại nhiên liệu này giúp giảm sự phụ thuộc vào xăng khoáng nhập khẩu, góp phần đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Những rủi ro cần lưu ý khi sử dụng xăng E10
Dù mang lại nhiều lợi ích, E10 vẫn có những hạn chế nhất định, đặc biệt đối với xe máy đời cũ.
Những mẫu xe sản xuất trước năm 2000, sử dụng hệ thống chế hòa khí và vật liệu cao su, kim loại dễ phản ứng với ethanol, có thể gặp tình trạng rò rỉ đường ống nhiên liệu, hư gioăng, hoặc nghẹt chế hòa khí.
Ngoài ra, ethanol có tính hút ẩm cao. Nếu để xăng E10 lâu ngày trong bình, đặc biệt là xe ít sử dụng, có thể gây phân tầng nhiên liệu, dẫn đến ăn mòn linh kiện, khó khởi động và ảnh hưởng đến hệ thống phun xăng.
Với những dòng xe cổ, xe hiệu suất cao hoặc mô tô phân khối lớn như Honda CB400, Kawasaki Z1000, Ducati Scrambler, các nhà sản xuất thường khuyến cáo sử dụng xăng không pha ethanol hoặc giới hạn ở mức E5.
Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi chuyển sang xăng E10, người dùng nên kiểm tra hướng dẫn của nhà sản xuất hoặc tư vấn từ trung tâm bảo dưỡng chính hãng, không để xe quá lâu không sử dụng nếu đã đổ đầy E10 trong bình xăng.
Bên cạnh đó, cần bảo dưỡng định kỳ hệ thống nhiên liệu, thay lọc xăng và vệ sinh kim phun để tăng tuổi thọ động cơ. Với xe cũ, có thể cân nhắc sử dụng xen kẽ xăng RON95 không pha ethanol nếu điều kiện cho phép.
