Sau hàng chục năm phát triển, thị trường taxi chứng kiến sự đổi mới không ngừng, cùng với đó là những cuộc cạnh tranh khốc liệt giữa các thương hiệu.
Trước năm 2014, taxi truyền thống gần như độc chiếm thị trường với hai thương hiệu lớn là Mai Linh và Vinasun. Tại thời kỳ đỉnh cao, Vinasun sở hữu hơn 4.600 đầu xe tập trung tại miền Nam, trong khi Mai Linh có hơn 12.000 xe trên cả nước.
Hai ông lớn này là "bến đỗ" của hàng nghìn tài xế, vận hành theo mô hình kinh doanh quen thuộc với đồng hồ tính cước và hệ thống tổng đài đặt xe.
Năm 2014, sự xuất hiện của hai hãng xe công nghệ Uber và Grab tại Việt Nam đã làm đảo lộn cuộc chơi. Nhờ chiến lược "đốt tiền" mạnh mẽ, cung cấp ưu đãi hấp dẫn cho tài xế và khách hàng, Uber và Grab nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường. Giai đoạn 2016-2019, taxi truyền thống rơi vào thế khó khi liên tục mất thị phần và không có giải pháp hiệu quả để đối phó.
Để thích nghi, các hãng taxi truyền thống chuyển hướng vào thị trường ngách như khách nước ngoài, doanh nhân và hợp tác vận hành với chủ xe thay vì tự đầu tư phương tiện. Tuy nhiên, khi chưa kịp phục hồi, họ lại phải đối mặt với một đối thủ đáng gờm: Xanh SM - hãng taxi công nghệ sử dụng xe điện của VinFast, ra mắt từ tháng 4/2023.
Giai đoạn 2014-2019, xe công nghệ gần như "đánh bại" taxi truyền thống, với hơn 73% thị phần vào năm 2018. Cuộc chiến "đốt tiền" giữa Uber và Grab kết thúc khi Uber rời khỏi Việt Nam năm 2018, nhường chỗ cho Grab trở thành "ông trùm" ngành taxi công nghệ.
Tuy nhiên, sau khi thống lĩnh thị trường, Grab bắt đầu giảm ưu đãi, tăng giá cước, đặc biệt vào giờ cao điểm hoặc những địa điểm có nhu cầu lớn như bệnh viện, trường học hay sự kiện thể thao. Không ít lần, giá cước Grab tăng gấp 2-5 lần, thậm chí 10 lần khi thiếu tài xế gây nhiều tranh cãi trong cộng đồng người dùng.
Đối với tài xế, mức chiết khấu ngày càng cao khiến thu nhập bị ảnh hưởng. Hiện tại, Grab thu 25% phí nền tảng từ tài xế, một con số không nhỏ so với mức thu nhập trung bình. Chính những điều này tạo ra nhu cầu về một thương hiệu mới, giúp cân bằng lại thị trường và mang đến lựa chọn tốt hơn cho cả tài xế và khách hàng.
Ra mắt vào năm 2023, Xanh SM nhanh chóng chứng minh sự khác biệt và lợi thế cạnh tranh so với Grab. Đến cuối năm 2024, theo báo cáo của Mordor Intelligence, Xanh SM đã vượt qua Grab, chiếm 37,41% thị phần so với 36,62% của đối thủ.
Yếu tố quan trọng giúp Xanh SM thành công chính là sự ổn định trong giá cước. Khác với Grab, Xanh SM không áp dụng cơ chế tăng giá theo nhu cầu. Điều này giúp khách hàng tránh được tình trạng giá cước bị đẩy lên quá cao vào những thời điểm cao điểm.
Ngoài ra, toàn bộ xe của Xanh SM đều là xe điện VinFast, mang lại trải nghiệm đồng nhất và hiện đại cho khách hàng. Không chỉ vậy, xe điện còn giúp tài xế tiết kiệm chi phí vận hành đáng kể. Trong khi tài xế xe xăng có thể tốn 16,5 triệu đồng/tháng tiền nhiên liệu, tài xế Xanh SM chỉ mất khoảng 1 triệu đồng/tháng khi sạc tại nhà, thậm chí miễn phí nếu sạc tại trạm của Vgreen.
Bên cạnh đó, chi phí sử dụng nền tảng của Xanh SM cũng thấp hơn, chỉ trên 10% giúp tài xế có lợi nhuận tốt hơn so với Grab. Thời gian hoàn vốn của tài xế mua xe liên kết với Xanh SM cũng ngắn hơn nhờ các chính sách hỗ trợ từ VinFast.
Năm 2024, chỉ với hai mẫu xe chủ lực VF e34 và VF 5, Xanh SM đã vượt Grab trong cuộc đua doanh số. Khi VinFast tiếp tục mở bán thêm bốn mẫu ôtô điện mới dành cho thị trường xe dịch vụ, sức cạnh tranh của Xanh SM sẽ càng mạnh mẽ hơn.
Sự xuất hiện của mẫu MPV Limo Green 7 chỗ ngồi cũng giúp Xanh SM mở rộng phạm vi khách hàng, đáp ứng nhu cầu đa dạng hơn. Với những lợi thế về công nghệ, chi phí vận hành và chiến lược kinh doanh hợp lý, Xanh SM đang dần định hình lại thị trường taxi Việt Nam.
Tương lai, taxi truyền thống và Grab buộc phải thay đổi nếu không muốn bị đào thải. Xu hướng chuyển đổi sang xe điện không còn là lựa chọn mà là điều bắt buộc nếu muốn tồn tại trong cuộc đua khốc liệt này.
