Trong thời gian qua, nhiều địa phương trên cả nước đã triển khai thí điểm hệ thống camera giao thông ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) tại các tuyến đường trọng điểm.
Công nghệ này cho phép phát hiện và ghi lại tự động các hành vi vi phạm luật giao thông, từ đó hỗ trợ lực lượng chức năng áp dụng hình thức phạt nguội đối với cả ô tô lẫn xe máy.
Tuy vậy, khác với nhóm tài xế ô tô vốn đã quen với phạt nguội, nhiều người điều khiển xe máy vẫn giữ thái độ chủ quan, tin rằng hành vi vi phạm của mình khó bị phát hiện và xử lý.
Trước tình trạng này, Cục Cảnh sát giao thông (Bộ Công an) đã phải đưa ra cảnh báo. Trên các kênh thông tin chính thức, cơ quan này cho biết, xe máy và mô tô hiện là nhóm phương tiện bị hệ thống camera ghi nhận vi phạm nhiều nhất. Dù vậy, không ít người vẫn nghĩ rằng chỉ ô tô mới bị phạt nguội, còn xe máy có thể "thoát".
Cục CSGT nhấn mạnh rằng mọi trường hợp vi phạm được ghi lại qua hình ảnh đều sẽ được gửi thông báo đến chủ phương tiện đứng tên trong giấy đăng ký. Với xe máy và mô tô, chủ xe phải hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật về các hành vi vi phạm xảy ra liên quan đến phương tiện của mình.
Cũng theo Cục CSGT, quá trình xác định chủ phương tiện vi phạm hiện nay đã đơn giản hơn nhiều nhờ việc liên thông giữa cơ sở dữ liệu đăng ký xe và cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Với những trường hợp mua bán, sang tên chuyển nhượng phương tiện, chủ xe phải hoàn tất thủ tục tại cơ quan đăng ký xe cấp xã hoặc thông qua Cổng dịch vụ công và ứng dụng VNeID.
Đặc biệt, phương tiện bị thông báo vi phạm trật tự an toàn giao thông sẽ không được giải quyết các thủ tục đăng ký cho đến khi hoàn tất nghĩa vụ xử phạt.
Cục CSGT cũng cho biết sắp tới sẽ đề xuất thêm các biện pháp nhằm ràng buộc chặt chẽ hơn trách nhiệm của chủ xe máy, nâng cao hiệu quả phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm.
TP.HCM hiện là một trong những địa phương đi đầu trong việc triển khai hệ thống camera AI. Lực lượng chức năng thành phố đã lắp đặt hơn 1.000 camera thông minh có khả năng tự động phát hiện các hành vi vi phạm phổ biến của người đi xe máy như chạy quá tốc độ, vượt đèn đỏ, đi ngược chiều...
Dữ liệu thu thập được từ hệ thống này bao gồm vị trí, tọa độ và thời gian cụ thể, trở thành cơ sở minh bạch và chính xác để lực lượng chức năng gửi thông báo phạt nguội, giảm thiểu tranh cãi và khiếu nại từ người dân.
Không chỉ TP.HCM, nhiều tỉnh và thành phố khác cũng đang triển khai lắp đặt hệ thống camera AI trên các tuyến đường chính. Sự kết hợp giữa công nghệ thông minh và các quy định xử phạt nghiêm khắc hơn của Nghị định 168/2024/NĐ-CP được kỳ vọng sẽ tạo ra sức răn đe mạnh mẽ đối với người tham gia giao thông.
Bên cạnh việc hỗ trợ lực lượng chức năng quản lý và giám sát giao thông, hệ thống camera AI còn góp phần nâng cao ý thức tự giác chấp hành luật lệ của người dân, giảm thiểu tình trạng vi phạm và hướng tới môi trường giao thông an toàn, văn minh hơn.
