Điều chỉnh quy định để phù hợp với thực tế sáp nhập hành chính
Bộ Tài chính hiện đang lấy ý kiến góp ý đối với dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 10/2022/NĐ-CP của Chính phủ liên quan đến lệ phí trước bạ. Một trong những nội dung đáng chú ý là đề xuất sửa đổi quy định mức thu lệ phí trước bạ đối với xe máy tại các địa bàn hành chính sau sáp nhập.
Theo Bộ Tài chính, việc sắp xếp lại các đơn vị hành chính cấp tỉnh, huyện, xã sẽ làm thay đổi địa giới của nhiều thành phố, thị xã, phường, xã…
Vì vậy, cần phải điều chỉnh các quy định liên quan đến mức thu lệ phí trước bạ để bảo đảm việc triển khai thực tế không bị gián đoạn hoặc gây khó khăn cho người dân.

Bỏ mức thu 5% đối với xe máy đăng ký tại thành phố
Hiện tại, theo quy định tại khoản 4 Điều 8 Nghị định 10/2022, xe máy đăng ký lần đầu tại 6 thành phố trực thuộc Trung ương và 83 thành phố thuộc tỉnh sẽ phải nộp lệ phí trước bạ với mức 5%.
Tuy nhiên, theo định hướng cải cách tổ chức bộ máy hành chính, Nhà nước đang triển khai việc xóa bỏ cấp huyện và sáp nhập hàng loạt xã, phường, với mục tiêu tinh gọn khoảng 60% số đơn vị hành chính cấp cơ sở.
Điều này sẽ kéo theo sự thay đổi đáng kể về địa giới hành chính, làm biến động phạm vi áp dụng của các quy định hiện hành tại Nghị định 10/2022/NĐ-CP liên quan đến các thành phố thuộc tỉnh và thị xã.
Khi đề án sáp nhập 63 tỉnh, thành hiện nay xuống còn 34 đơn vị hành chính cấp tỉnh được thực hiện, một số tỉnh lẻ sẽ trở thành một phần của các thành phố trực thuộc Trung ương. Ví dụ, Hải Dương có thể sáp nhập vào TP. Hải Phòng, Quảng Nam nhập vào TP. Đà Nẵng...
Trong trường hợp đó, người dân tại các tỉnh không nằm trong phạm vi "thành phố thuộc tỉnh" hiện tại nhưng sau sáp nhập lại thuộc thành phố trực thuộc Trung ương, sẽ phải đóng lệ phí trước bạ cao hơn khi đăng ký xe máy. Cụ thể là tăng từ mức 2% lên 5%, tức tăng thêm 3%.

Do đó, Bộ Tài chính đề xuất bỏ quy định mức thu 5% đối với xe máy đăng ký tại các thành phố. Theo phương án sửa đổi, lệ phí trước bạ đối với xe máy đăng ký lần đầu sẽ được áp dụng thống nhất là 2%, và giảm còn 1% từ lần đăng ký thứ hai trở đi.
Bộ Tài chính cũng dẫn chứng rằng hiện nay 6 thành phố trực thuộc Trung ương đã được Quốc hội cho phép tự điều chỉnh mức thu lệ phí thông qua Hội đồng nhân dân thành phố trong trường hợp cần thiết.
Việc bãi bỏ quy định cứng về mức thu 5% cũng đồng thời tạo dư địa để chính quyền các địa phương linh hoạt hơn khi quyết định chính sách thu phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội từng nơi.