Nghị định 73/2025 ban hành hôm 31/3 quy định mức thuế nhập khẩu đối với các dòng ô tô nhập khẩu có mã HS 8703.23.63 và 8703.23.57 sẽ giảm từ 64% xuống 50%, trong khi mã HS 8703.24.51 cũng giảm từ 45% xuống 32%. Mục đích của sự điều chỉnh này là nhằm thống nhất mức thuế cho ba mã HS này.
Ảnh hưởng thực tế đến thị trường ô tô Việt Nam
Những dòng xe thuộc ba nhóm mã này hiện nay tại Việt Nam không phổ biến. Hầu hết chúng là các mẫu xe sang hoặc một vài dòng xe cỡ lớn từ các hãng phổ thông, ví dụ như Jeep, Mercedes hoặc Lexus nhập khẩu từ Nhật Bản.
Do đó, Nghị định 73 sẽ không tạo ra ảnh hưởng lớn đối với thị trường ô tô Việt Nam, nơi xe nhập khẩu từ các quốc gia khác đã hưởng mức thuế ưu đãi.
Các dòng xe nhập từ khu vực Đông Nam Á như Toyota Camry, Fortuner đã được hưởng thuế nhập khẩu 0% từ năm 2018 theo Hiệp định ATIGA, nên việc giảm thuế lần này không ảnh hưởng đến nhóm xe này.
Trong khi đó, đối với các mẫu xe nhập khẩu từ Nhật Bản, thuế nhập khẩu hiện tại là 45% theo Hiệp định CPTPP. Nhưng một số mẫu xe có dung tích động cơ trên 3 lít và dẫn động hai cầu như Toyota Land Cruiser, Lexus GX và LX sẽ được hưởng mức thuế nhập khẩu giảm còn 32% theo Nghị định 73.
Theo lý thuyết, khi thuế nhập khẩu giảm từ 64% xuống còn 50%, giá xe sau khi tính cả thuế tiêu thụ đặc biệt và VAT có thể giảm khoảng 8,6%. Ví dụ, một mẫu xe có giá gốc 1 tỷ đồng có thể giảm 86 triệu đồng, nếu các yếu tố khác không thay đổi.
Nhưng trên thực tế, giá xe niêm yết còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác như biến động tỷ giá, chi phí vận chuyển, marketing, lợi nhuận của nhà sản xuất cùng đại lý phân phối.
Ngoài ra, nếu cùng một đời xe và thời điểm nhập khẩu không quá chênh lệch, giá xe có thể giảm khi thuế nhập khẩu giảm. Tuy nhiên, nếu mẫu xe là phiên bản nâng cấp hoặc thế hệ mới với nhiều tính năng và trang bị vượt trội, giá có thể không giảm mà còn có thể tăng lên.
Thêm vào đó, chi phí vận chuyển cũng có tác động đáng kể đến giá xe. Ví dụ, trong giai đoạn 2022 - 2023, xung đột giữa Nga và Ukraine đã làm chi phí vận chuyển từ Mỹ tăng gấp 2 - 3 lần, khiến giá xe nhập khẩu tăng mạnh.
Xu hướng tăng trưởng của xe nhập khẩu
Trong những năm qua, xe nhập khẩu ngày càng chiếm tỷ trọng lớn hơn trong thị trường ô tô Việt Nam. Năm 2021, doanh số xe nhập khẩu chỉ đạt 130.404 xe, nhưng đến năm 2024, con số này đã tăng lên 171.571 xe, tương đương mức tăng trưởng 34%.
Ngược lại, xe lắp ráp trong nước chỉ tăng 12% trong cùng thời gian. Điều này phản ánh xu hướng các thương hiệu ô tô nước ngoài gia nhập thị trường Việt Nam với phần lớn xe nhập khẩu nguyên chiếc.
Dữ liệu từ Cục Hải quan cho thấy khoảng 77% lượng ô tô nhập khẩu vào Việt Nam chủ yếu đến từ hai quốc gia Indonesia và Thái Lan. Đây là hai quốc gia có tỷ lệ nội địa hóa linh kiện sản xuất xe trên 80% và được hưởng thuế nhập khẩu 0%.
Mặc dù tác động ngắn hạn của Nghị định 73 đối với giá xe nhập khẩu không quá rõ rệt, nhưng trong tương lai, các hiệp định thương mại tự do như CPTPP, EVFTA và UKVFTA sẽ tiếp tục thúc đẩy việc giảm thuế nhập khẩu xe từ các quốc gia khác.
Theo kế hoạch, thuế nhập khẩu ô tô nguyên chiếc từ nhiều thị trường dự kiến sẽ giảm xuống 0% vào giai đoạn 2029 - 2030, khi đó giá xe nhập khẩu có thể giảm mạnh hơn, tạo nên sự cạnh tranh đáng kể với các mẫu xe lắp ráp trong nước.
