Đây được xem là bước đi quyết liệt nhằm cải thiện chất lượng không khí và giảm thiểu ô nhiễm môi trường tại Thủ đô.
Cấm xe máy chạy xăng từ giữa năm 2026
Chỉ thị do Thủ tướng ban hành nhấn mạnh việc triển khai các nhiệm vụ cấp bách trong công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt tại các đô thị lớn như Hà Nội và TP.HCM. Theo đó, từ ngày 1/7/2026, Hà Nội phải đảm bảo không còn xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch lưu thông trong phạm vi vành đai 1.
Lộ trình tiếp theo cũng đã được vạch rõ:
-
Từ 1/1/2028: Hạn chế ô tô cá nhân chạy xăng, dầu trong khu vực vành đai 1 và vành đai 2.
-
Từ năm 2030: Mở rộng quy định nói trên với toàn bộ phương tiện cá nhân dùng nhiên liệu hóa thạch trong khu vực vành đai 3.
Trước đó, Hà Nội đã có kế hoạch thí điểm vùng phát thải thấp (LEZ) tại các khu vực thuộc quận Hoàn Kiếm và Ba Đình (cũ) từ năm 2025 như một bước chuẩn bị cho việc áp dụng các biện pháp hạn chế phương tiện cá nhân gây ô nhiễm.
Chuyên gia cảnh báo: “Cần chính sách hỗ trợ người dân”
Đánh giá về lộ trình mới, TS. Hoàng Dương Tùng – Chủ tịch Mạng lưới Không khí sạch Việt Nam cho rằng đây là bước đi quyết liệt và cần thiết để bảo vệ môi trường đô thị. Theo ông, việc cấm xe xăng trong vành đai 1 tương đương với việc biến khu vực này thành vùng phát thải thấp theo đúng chuẩn quốc tế.
Tuy nhiên, chuyên gia cũng bày tỏ sự lo ngại về quỹ thời gian hạn chế từ nay đến giữa năm 2026. “Tôi nghĩ sẽ có tới hàng triệu xe máy cần phải chuyển đổi. Với số lượng lớn như vậy, chính quyền thành phố phải tính đến việc hỗ trợ người dân như thế nào?”, ông Tùng đặt câu hỏi.
Ông đề xuất, ngoài các chương trình đổi xe do doanh nghiệp khởi xướng, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ tài chính trực tiếp cho người dân – đặc biệt là người có thu nhập thấp hoặc sử dụng xe máy cho mục đích mưu sinh.
Cần đẩy mạnh hạ tầng sạc và phương tiện công cộng
Bên cạnh vấn đề phương tiện cá nhân, chuyên gia Hoàng Dương Tùng nhấn mạnh Hà Nội cần đầu tư đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, đặc biệt là trạm sạc công cộng cho xe máy điện và ô tô điện. Quy hoạch, phân bổ hợp lý các điểm sạc, đồng thời đảm bảo an toàn cháy nổ sẽ là yếu tố then chốt giúp người dân yên tâm chuyển đổi phương tiện.
Một giải pháp căn cơ khác được nhấn mạnh là Phát triển giao thông công cộng, nhất là các tuyến metro, xe buýt điện và xe buýt nhanh (BRT). Hệ thống vận tải công cộng hiện đại, hiệu quả sẽ là yếu tố quyết định để người dân giảm phụ thuộc vào phương tiện cá nhân, từ đó góp phần cải thiện chất lượng không khí một cách bền vững.
Tổng kết, lộ trình loại bỏ phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch tại Hà Nội là cần thiết nhưng đi kèm với đó phải là sự chuẩn bị kỹ lưỡng về chính sách, hạ tầng và truyền thông. Việc chuyển đổi sẽ chỉ thành công khi người dân cảm thấy có đủ điều kiện để thích nghi – cả về tài chính lẫn tiện ích sử dụng.
