Ngày 23/10, Bệnh viện Quân y 175 cho biết vừa điều trị thành công một trường hợp bệnh nhân bị khuyết hổng xương chày do viêm xương tủy phức tạp giai đoạn ổn định, bằng phẫu thuật chuyển vạt da tự do da-cân-cơ xương mác tự thân.
Bệnh nhân là V.T.L (nam, sinh năm 2005), có tiền sử gãy hở hai xương cẳng chân trái, đã được phẫu thuật đặt khung cố định ngoài. Sau đó, bệnh nhân bị viêm tủy xương và phải điều trị nhiều đợt đến khi ổn định. Ngày 23/9/2025, anh nhập Khoa Bỏng và Vi phẫu tạo hình, Viện Chấn thương chỉnh hình, trong tình trạng sẹo mổ cũ vùng trước xương chày xơ dính, còn khung cố định ngoài, khuyết xương chày khoảng 8 cm, gãy cũ xương mác trái, chân trái ngắn hơn chân phải khoảng 2 cm, không còn biểu hiện viêm hay nhiễm trùng.
Sau thăm khám và hội chẩn, bệnh nhân được chẩn đoán khuyết xương chày cẳng chân trái sau viêm tủy xương do gãy hở hai xương cẳng chân, còn khung cố định ngoài. Các bác sĩ tiến hành cắt bỏ đoạn xương viêm, làm mới ổ gãy, chuyển phức hợp vạt da – xương mác tự do từ chân đối diện, nối với bó mạch chày trước cẳng chân trái bằng kỹ thuật vi phẫu, kết hợp xương bằng nẹp vis.
BS.CKII Thân Văn Hùng, Phó Trưởng khoa Bỏng – Tạo hình, Viện Chấn thương chỉnh hình, cho biết ca phẫu thuật kéo dài 5 giờ, với hai kíp mổ song song: một kíp lấy vạt xương mác tự do từ chân đối diện, một kíp bộc lộ mạch máu vùng nhận vạt (vị trí khuyết xương chày trái 8 cm). Sau đó, phần vạt được chuyển sang và nối với mạch máu tại vị trí nhận.
Sau 14 ngày phẫu thuật, vạt da hồng hào, siêu âm cho thấy mạch máu lưu thông tốt, đảm bảo vạt sống 100%. Hình ảnh X-quang ghi nhận xương thẳng trục, hai chân bằng nhau. Bệnh nhân hồi phục tốt, sinh hoạt bình thường, không có biến chứng sau mổ.
Theo bác sĩ Hùng, vạt da tự do nói chung và vạt da-xương mác tự do nói riêng là kỹ thuật đỉnh cao trong phẫu thuật tạo hình, không chỉ giúp tái tạo phần xương khuyết và che phủ mô mềm, mà còn tăng tưới máu vùng tổn thương, cải thiện tình trạng nhiễm trùng, giúp bệnh nhân phục hồi sớm và trở lại sinh hoạt bình thường.
Đại tá, TS.BS Phan Đình Mừng – Phó Giám đốc Bệnh viện Quân y 175, Giám đốc Viện Chấn thương chỉnh hình, cho biết khuyết hổng xương chày sau viêm tủy xương là biến chứng khó điều trị, thường để lại di chứng về chức năng chi thể, hay gặp sau các chấn thương gãy hở phức tạp. Nếu không điều trị triệt để, người bệnh có thể bị nhiễm khuẩn huyết, hoại tử xương tiến triển, ngắn chi, mất chức năng vận động, thậm chí phải cắt cụt chi.
Theo bác sĩ Mừng, các phương pháp điều trị truyền thống như ghép xương tự thân hoặc cố định ngoài thường hạn chế hiệu quả, nhất là với khuyết xương lớn. Trong khi đó, phẫu thuật chuyển vạt xương mác tự do (free fibula flap) là kỹ thuật vi phẫu tiên tiến, vừa tái tạo được xương, vừa phục hồi mô mềm và cung cấp máu nuôi dồi dào, giúp xử lý triệt để tổn thương.
