AI ngày càng phát triển, có khả năng tự động hóa nhiều công việc thủ công và thường ngày, giải phóng người lao động khỏi công việc nhàm chán và cho phép họ tập trung vào các công việc sáng tạo hơn. Sự dịch chuyển này có khả năng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và cải thiện mức sống, song cũng sẽ tạo ra những thách thức mới cho người lao động, đặc biệt là sau khi chứng kiến những gì mà ChatGPT, một chatbot đang gây sốt toàn cầu gần đây.
Tech Wire Asia dẫn số liệu của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) dự đoán rằng, AI sẽ thay thế khoảng 85 triệu việc làm trong các doanh nghiệp vừa và lớn, nhưng cũng sẽ tạo ra 97 triệu việc làm mới trong vòng 5 năm tới. Con số nêu trên như là một hồi chuông cảnh tỉnh cho tất cả mọi người cần trang bị lại kỹ năng, cũng như kiến thức để thích nghi với sự phát triển như vũ bão của công nghệ và AI nói riêng.
Chuyên trang công nghệ Tech Wire Asia chỉ ra 5 công việc mà nhiều khả năng AI sẽ thay thế con người trong tương lai.
Nhà văn, nhà báo
Sự phát triển của các công nghệ AI như ChatGPT có thể ảnh hưởng đến các công việc truyền thông như sáng tạo nội dung, quảng cáo, báo chí, nhà văn,… Khả năng đọc, viết và hiểu dữ liệu dựa trên văn bản của AI đã dẫn đến sự phát triển của các trình tạo nội dung tự động.
Nổi bật trong lĩnh vực này là mô hình GPT-3.5 của ChatGPT do OpenAI phát triển. Với mô hình GPT-3.5 này, các đoạn hội thoại được tạo ra cực kỳ giống với con người. Để minh chứng rõ nét hơn, Tech Wire Asia dẫn câu trả lời của ChatGPT khi được hỏi về việc AI sẽ đảm nhận công việc của một nhà văn.
"AI không có khả năng thay thế hoàn toàn các nhà văn hoặc nhà báo trong tương lai gần. Các nhà báo và nhà văn mang những phẩm chất độc đáo như sự đồng cảm, sáng tạo và hiểu biết văn hóa vào công việc của họ, điều mà các hệ thống AI hiện đang thiếu.
Ngoài ra, báo chí hay văn học đòi hỏi tư duy phản biện và ra quyết định phức tạp, những kỹ năng vẫn nằm ngoài khả năng hiện tại của các hệ thống AI. Tuy nhiên, khi AI tiếp tục phát triển, có thể vai trò của các nhà báo và nhà văn có thể thay đổi, và một số nhiệm vụ có thể được tự động hóa, nhưng họ vẫn đóng một vai trò quan trọng trong lĩnh vực báo chí hay văn học".
Sau những gì ChatGPT làm được, giới chuyên gia dự đoán rằng ngành truyền thông có thể trở nên tự động hoá nhiều hơn trong tương lai.
Chăm sóc khách hàng
Chatbot là một phần mềm, công cụ được hỗ trợ bởi trí tuệ nhân tạo AI với mục đích giúp cho con người có thể quản lý các cuộc trò chuyện hay tương tác với người dùng bằng âm thanh, tin nhắn thay cho việc trao đổi trực tiếp. Hiểu một cách khác, chatbot như một tư vấn viên có thể giải đáp thắc mắc hoặc chăm sóc khách hàng trên môi trường Internet.
Tuy nhiên, với những tiến bộ gần đây trong lĩnh vực AI, đặc biệt là với sự xuất hiện của ChatGPT, một số người tin rằng, một tương lai không có các nhân viên chăm sóc khách hàng đang đến gần.
 |
Công ty nghiên cứu công nghệ Gartner dự đoán rằng, đến năm 2027, chatbot sẽ trở thành kênh dịch vụ chăm sóc khách hàng chính cho khoảng 1/4 tổng số tổ chức. Trong thập kỷ qua, chatbot và trợ lý khách hàng ảo (VCAs) đã trở nên quan trọng hơn đối với chiến lược của nhiều tổ chức dịch vụ. Chatbot có thể nâng cao trải nghiệm của khách hàng và tạo ra cảm xúc tích cực, mà chi phí lại thấp hơn so với tương tác của con người khi được thiết kế phù hợp.
Chẳng hạn như dự án AI Duplex của Google với khả năng trả lời điện thoại với cách nói chuyện không khác gì người thật. Google đã huấn luyện AI này bằng các cuộc gọi thoại ẩn danh, các đoạn hội thoại từ Google Voice, cũng như lịch sử hội thoại và các chi tiết như thời gian và địa điểm của cả hai đầu cuộc gọi.
Khi các công ty sử dụng các chatbot trí tuệ nhân tạo như ChatGPT và các công nghệ liên quan khác, một số người đã đặt câu hỏi liệu những nhân viên chăm sóc khách hàng có trở nên lỗi thời hay không.
Giáo viên
Trước khi có sự xuất hiện của AI, học sinh thường dựa vào các nguồn như Google và YouTube để tìm hiểu thông tin về những kiến thức khác nhau, hoặc để mở rộng thông tin từ kiến thức được học tại trường. Một số thậm chí còn tuyên bố rằng những nguồn này cung cấp các cách giải thích tốt hơn so với giáo viên của họ.
Với sự ra đời của ChatGPT, giáo viên lo ngại rằng học sinh có thể sử dụng nó để “gian lận” trong việc làm bài tập về nhà hoặc tìm thông tin liên quan. Mặc dù ChatGPT hiện có một số hạn chế về độ chính xác và kiến thức, nhưng việc “đào tạo” phù hợp có thể cải thiện những hạn chế này. Khi được “đào tạo” hiệu quả, ChatGPT thậm chí có khả năng dạy học.
Chuyên viên phân tích tài chính
Ngành tài chính chủ yếu dựa vào việc thu thập, phân loại và phân tích dữ liệu, điều này có thể tốn nhiều thời gian và dễ mắc lỗi. Với thế mạnh là tự động hoá, AI có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ tài chính như phân tích rủi ro, quản lý danh mục đầu tư và phát hiện gian lận, nâng cao hiệu quả và khả năng ra quyết định. Các thuật toán AI có thể xử lý một lượng lớn dữ liệu nhanh hơn và chính xác hơn con người, cho phép đưa ra dự đoán về tài chính nhanh hơn.
 |
Các công việc trong lĩnh vực tài chính, chẳng hạn như chuyên gia phân tích tài chính và cố vấn tài chính cá nhân, liên quan đến số lượng thao tác dữ liệu số đáng kể có thể bị ảnh hưởng bởi khả năng của AI trong việc xác định xu hướng thị trường, đánh giá hiệu suất danh mục đầu tư và dự báo bằng nhiều dạng dữ liệu khác nhau.
Nhân viên bảo vệ
Những tiến bộ trong công nghệ như nhận dạng khuôn mặt và con người nhiều khả năng trong tương lai sẽ thay thế vai trò của nhân viên an ninh truyền thống, bởi AI có thể giám sát các mối đe doạ tiềm ẩn, thậm chí dự đoán các chuyển động, tăng hiệu quả bảo mật.
 |
Các giải pháp như Digital Guard của G4S có thể sàng lọc các cảnh quay video để phát hiện hoạt động bất hợp pháp và giải quyết tình trạng thiếu nhân sự trong lĩnh vực bảo vệ. Với những tiến bộ trên, nhiều doanh nghiệp và gia đình có thể sẽ lựa chọn các giải pháp công nghệ cho nhu cầu bảo vệ của họ.
Nhìn chung, việc AI có thể thay thế hơn 85 triệu việc làm vào năm 2025 cũng sẽ tác động đến nhiều mặt, có cả tiêu cực và tích cực. Người lao động cần phải chuẩn bị để đối mặt với những thách thức và điều đó cũng sẽ tạo ra những cơ hội mới cho tất cả lao động, những người có thể thích nghi với bối cảnh thay đổi. Để chuẩn bị cho tương lai này, người lao động sẽ cần liên tục nâng cao kỹ năng và sẵn sàng tiếp nhận các công nghệ mới.
