Những nguy hại sức khỏe khởi nguồn từ căn bếp gia đình

PV
Tủ lạnh, dao, thớt... là những dụng cụ nấu bếp thiết yếu hàng ngày, tuy nhiên, nếu không vệ sinh cẩn thận chúng sẽ là mầm bệnh gây hại tới sức khỏe người nội trợ. Bên cạnh đó, khói và khí độc của bất kỳ loại nhiên liệu nào từ nhà bếp cũng đều có hại cho sức khỏe và cũng là nguyên nhân gây ô nhiễm hóa học trong nhà bếp, dẫn đến bệnh tật, trước tiên đối với người nấu bếp và sau đó là người xung quanh. Vậy nên, vì sức khỏe bản thân và gia đình, người nội trợ hãy cùng xem xét lại các yếu tố khiến căn bếp của mình trở nên mất an toàn nhé?

Vi trùng gây hại dễ tá túc ở thớt

Vệ sinh thớt là việc bảo vệ sức khỏe một cách thiết thực nhất. Những loại vi khuẩn “quen mặt” như Salmonella, E.coli thường nằm lại trên thớt sau khi sử dụng. Theo các chuyên gia về y tế thì trong nhà nên có nhiều tấm thớt với nhiều màu sắc khác nhau và sử dụng cho những nhóm thực phẩm khác nhau. Thí dụ như thớt màu đỏ thì dùng để cắt thị bò, thịt heo; thớt màu trắng thì để cắt thịt gà vịt; còn thớt màu xanh dùng để cắt rau cải, trái cây. Không bao giờ xài lẫn lộn thớt vì có thể xảy ra nhiễm trùng chéo, chẳng hạn như sau khi cắt gà vịt mà rửa thớt không kỹ thì vi khuẩn sẽ nằm ở đó đến khi cắt rau cải thì rau cải sẽ bị nhiễm trùng.

anh-bai-1-1-1679483163.jpg

Vệ sinh thớt là việc bảo vệ sức khỏe một cách thiết thực nhất. Ảnh minh họa.

Để rửa sạch thớt bằng nhựa thì nước rửa chén vẫn là lựa chọn số một và sau khi rửa thì nên tráng lại bằng nước sôi. Nếu rửa thớt bằng gỗ thì nên dùng bàn chải và để thớt dưới vòi nước nóng chà rửa cho kỹ. Có thể dùng giấm ăn để rửa thớt hoặc có thể dùng nước ôxy già. Một số người dùng thuốc tẩy nhưng phương pháp này cần phải rửa thớt lại bằng nước sạch thật kỹ.

Khi sử dụng thớt đừng nên quá... hà tiện. Khi thớt đã cũ, có nhiều vết cắt thì cần phải mạnh tay quăng vào thùng rác vì những vết cắt này lâu ngày trở thành rãnh, là nơi vi khuẩn dễ ẩn náu nhất. Làm vệ sinh thớt thôi cũng chưa đủ mà còn phải lau chùi thật sạch mặt bàn nơi đặt thớt. Nên rửa mặt bàn bằng nước nóng hoặc lau bằng các dung dịch sát trùng.

Tủ lạnh có thể là ổ… vi trùng

Tủ lạnh là nơi dễ bỏ ngỏ cho vi trùng nhất vì người ta thường nghĩ nơi đó là an toàn. Nên nhớ tủ lạnh không có khả năng diệt khuẩn mà chỉ có tác dụng trì hoãn sự tăng trưởng của vi khuẩn mà thôi. Vì vậy, nếu tủ lạnh chứa quá nhiều thực phẩm có thể làm cho bạn bị bệnh vì ngộ độc thực phẩm.

Nhiệt độ trong tủ lạnh cũng rất quan trọng, nên điều chỉnh ở nhiệt độ 1-4 độ C. Nhiệt độ này không những làm cho thực phẩm tươi mà còn kìm hãm sự sinh trưởng của vi khuẩn. Vi khuẩn nổi tiếng nhất tá túc trong tủ lạnh là Campylobacter gây rối loạn hệ tiêu hóa. Vi khuẩn này lại có thêm một bạn đồng hành nữa là E.coli. Gà vịt là những loại thực phẩm dễ bị nhiễm khuẩn nhất. Sữa chưa tiệt trùng, thịt nấu chưa chín, nước ép trái cây, rau cải cũng rất bị dễ nhiễm E.coli.

anh-bai-1-3-1679483151.jpg

Theo các chuyên gia y tế, trong mỗi gia đình nên có nhiều tấm thớt với nhiều màu sắc khác nhau và sử dụng cho những nhóm thực phẩm khác nhau. Ảnh minh họa.

Nên hạn chế thời gian mở tủ lạnh, mở ra lấy thực phẩm xong thì phải đóng lại ngay nhằm tránh không khí tràn vào làm tăng nhiệt độ của tủ lạnh. Nhiệt độ có khi tăng lên tới 5 độ C chỉ trong vòng một phút. Sự tăng nhiệt độ này sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn sinh sôi, nảy nở. Nên kiểm tra nhiệt độ tủ lạnh mỗi tuần 2 lần để bảo đảm tủ lạnh chạy đúng nhiệt độ mà bạn đã cài đặt. Ngăn lạnh nhiệt độ lý tưởng là 1-4 độ C và ngăn đá nhiệt độ phải dưới -18 độ C (độ âm).

Luôn luôn giữ thịt sống ở ngăn đáy của tủ lạnh nhằm ngăn ngừa máu hoặc dịch từ miếng thịt sống rơi vào những loại thực phẩm khác. Đừng bao giờ bảo quản chung thịt đã nấu với thịt chưa nấu. Thịt sống chưa nấu phải bỏ riêng vào một hộp nhựa và để ở ngăn đáy tủ lạnh.

Cũng cần tuân thủ nguyên tắc “vô trước, ra trước”, nghĩa là thực phẩm nào mua trước thì cần nhớ mà sử dụng trước. Cũng đừng quá tham công tiếc việc mà đi chợ một lần, mang về một núi thực phẩm rồi nhét hết vào tủ lạnh, làm như vậy vi khuẩn dễ phát sinh và nhiệt độ tủ lạnh cũng sẽ tăng lên.

Cần làm vệ sinh thường xuyên bên trong lẫn bên ngoài tủ lạnh. Dù rằng bên ngoài bóng bẩy nhưng bên trong có thể là triệu triệu vi khuẩn đang tá túc, nhất là khi thực phẩm đã hư, thối do để quá lâu. Những loại thịt sống rất dễ bị dính vi khuẩn Salmonella.

Khí độc từ nhà bếp

Trong khu vực nhà bếp, bất kể là khí than, dầu hỏa, khí gas khi cháy đều sản sinh khí độc hại như CO2. Trong đó, khí than gây ô nhiễm nghiêm trọng nhất do nó sinh ra NO2, SO2 và bụi khói. Khí gas khi cháy sinh ra khí NO2 cao gấp 5-6 lần so với bên ngoài, có hại cho đường thở. Ngoài ra có thể rò khí gas, nếu gặp lửa sẽ gây nổ rất nguy hiểm. Khói dầu hỏa chứa nhiều chất độc hại gây kích thích đường hô hấp dẫn đến ngứa họng, đau họng, ho; kích thích kết mạc mắt gây chảy nước mắt; kích thích niêm mạc mũi gây chảy nước mũi, hắt hơi; tác động đến đường tiêu hóa và hệ thần kinh như mệt mỏi và chán ăn. Ngoài ra, khói dầu hỏa còn là nguyên nhân gây ung thư như ung thư phổi ở phụ nữ.

anh-bai-1-2-1679483157.jpg

Việc vệ sinh và kiểm tra tủ lạnh thường xuyên sẽ giúp đảm bảo sức khỏe cho gia đình bạn. Ảnh minh họa.

Các loại nhiên liệu trên khi cháy còn sinh ra chất benzopyren - một chất gây ung thư mạnh. Những người nấu bếp hay những người ở lâu trong nhà bếp đều dễ bị tức ngực, đau đầu, tắc mũi, ngứa mắt, ù tai. Về lâu dài còn bị giảm trí nhớ, mất ngủ, dễ viêm nhiễm đường hô hấp như viêm phế quản, viêm phổi…

Để phòng ngừa các tác hại trên do khói, khí độc nhà bếp, cần làm vệ sinh môi trường trong nhà bếp như mở cửa sổ thường xuyên hay mỗi lần nấu nướng phải thông gió kỹ bằng quạt hút gió. Mỗi lần nấu nướng phải giữ đúng độ lửa, không nên để cháy quá lớn. Xây nhà bếp cách xa phòng ngủ. Ngoài ra có thể đặt chậu cây cảnh hoặc chậu hoa trong bếp vì chúng có thể hấp thu một số khí độc; cũng có thể mua máy hút khí và đặt trên bếp để hấp thu các khí độc từ bếp tỏa ra.