Phế phẩm nông nghiệp: Biến rác thải thành tài nguyên quý giá, mở lối kinh tế tuần hoàn

Việt Nam, đặc biệt là khu vực đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL), phải đối mặt với một lượng phế phẩm nông nghiệp khổng lồ, điển hình là hàng triệu tấn vỏ trấu mỗi năm từ sản xuất lúa gạo. Thay vì đốt bỏ hoặc thải ra môi trường gây ô nhiễm nghiêm trọng, nhiều địa phương đã và đang triển khai các giải pháp mang tính đột phá nhằm chuyển đổi nguồn chất thải này thành nguồn tài nguyên năng lượng và nguyên liệu có giá trị cao.

0fa47de9d2bd5fe306ac-1759998106.jpg

Chuyển đổi nguồn chất thải thành tài nguyên quý giá và mở lối kinh tế tuần hoàn

Giải pháp năng lượng sạch và kinh tế

Sự ra đời của nhà máy điện sinh khối sử dụng trấu đầu tiên tại Việt Nam, điển hình là Nhà máy Điện sinh khối Hậu Giang tại Cần Thơ, với tổng công suất hai mươi MW, đã mở ra hướng đi mới cho việc tận dụng phế phẩm. Dự án này không chỉ giải quyết được một lượng lớn trấu (khoảng một trăm mười bảy nghìn tấn mỗi năm) mà còn đóng góp vào nguồn năng lượng sạch, giảm phát thải khí nhà kính và thúc đẩy phát triển kinh tế tuần hoàn. Đây là một minh chứng rõ ràng cho việc phế phẩm nông nghiệp hoàn toàn có thể đáp ứng tốt nhu cầu cho sản xuất nhiệt điện.

Chuyển đổi thành sản phẩm xuất khẩu giá trị cao

Ngoài phát điện, khoa học công nghệ đã giúp vỏ trấu thay đổi đáng kể giá trị. Nhiều doanh nghiệp đã đầu tư sản xuất củi ép thanh từ trấu, phục vụ nhu cầu xuất khẩu sang các thị trường khó tính như Hàn Quốc, Nhật Bản và châu Âu. Loại củi ép này có nhiều ưu điểm vượt trội, không sinh khí sunfua độc hại khi đốt, chi phí thấp hơn năm mươi phần trăm so với dầu di‌ezen và bốn mươi phần trăm so với than đá, đồng thời tro sau khi đốt còn có thể tận dụng làm phân bón hữu cơ hoặc nguyên liệu cho các ngành công nghiệp khác.

Tối ưu hóa chuỗi giá trị và tầm nhìn phát triển bền vững

Để phát huy tối đa hiệu quả, các chuyên gia nhấn mạnh giải pháp cần thiết là đặt cơ sở sản xuất gần các nhà máy xay xát nhằm cắt giảm triệt để chi phí vận chuyển. Thậm chí, việc xây dựng nhà máy điện trấu ngay tại cụm xay xát cho phép tận dụng nhiệt thải để sấy lúa, tạo thành một chu trình khép kín, tối ưu hóa lợi ích. Với tiềm năng dồi dào tại các tỉnh trọng điểm lúa gạo như An Giang, Đồng Tháp, việc ước tính có thể xây dựng hơn một trăm nhà máy điện trấu với công suất khác nhau là một cơ hội lớn. Mỗi nhà máy công suất mười MW mỗi năm có thể tiêu thụ tám mươi nghìn đến chín mươi nghìn tấn trấu, góp phần giải quyết triệt để vấn đề ô nhiễm môi trường và hướng tới xây dựng một nền nông nghiệp xanh, bền vững cho Việt Nam.