Bắc Tây Nguyên: Dấu ấn đậm nét về phát triển kinh tế - xã hội

Bài 1: Đăk Hà phát huy trí tuệ, bản lĩnh, tiềm năng để phát triển

Phát huy trí tuệ, bản lĩnh và những tiềm năng lợi thế sẵn có, huyện Đăk Hà đã ghi dấu ấn đậm nét về phát triển kinh tế - xã hội, văn hóa, giáo dục, quốc phòng an ninh trong 4 năm qua của nhiệm kỳ 2020-2025, nhất là năm 2024, trở thành điểm sáng của tỉnh Kon Tum. Từ những thành tựu nổi bật trong nông nghiệp công nghệ cao, công nghiệp chế biến, đến sự phát triển của thương mại, dịch vụ và các cụm công nghiệp, Đăk Hà đang từng bước khẳng định vị thế và sức hút của mình.

Bám nghị quyết, hoàn thành tốt các nhiệm vụ

Thời gian qua mặc dù còn những khó khăn chi phối, nhưng dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp đúng đắn của Huyện ủy, sự vào cuộc tích cực của UBND huyện và các cơ quan ban ngành, nên kết quả trên các mặt công tác đều hoàn thành tốt, nhiều mục tiêu về đích sớm. Huyện Đăk Hà đã tập trung huy động, khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn lực, tiềm năng, lợi thế sẵn có, đặc biệt chú trọng phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, gắn với công nghiệp chế biến và tiêu thụ sản phẩm. Chú trọng đầu tư phát triển đô thị, dịch vụ, du lịch, cùng đẩy mạnh cải cách hành chính đã mang lại những kết quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Tổng giá trị sản xuất thực hiện đến 31/12/2024 (theo giá so sánh năm 2010) là 6.493 tỷ đồng, đạt 101,7 % so với kế hoạch, tăng 7,01 so cùng kỳ; theo giá hiện hành thực hiện là 7.780 tỷ đồng, đạt 104,85%  so với kế hoạch, tăng 11,83% so với cùng kỳ. Thu nhập bình quân đầu người 57,4 triệu đồng, đạt 102,87% kế hoạch, tăng 9,46% so với cùng kỳ. Cơ cấu giá trị sản xuất ước thực hiện năm 2024 chuyển dịch theo hướng tích cực; Trong đó: ngành nông - lâm - thủy sản đạt 38,69%; ngành công nghiệp - xây dựng đạt 33,16%; ngành thương mại - dịch vụ đạt 28,15% (Theo giá hiện hành). Thực hiện thu ngân sách nhà nước đến cuối năm 2024 đạt 937.944,15 triệu đồng, trong đó ngân sách huyện và xã hưởng là: 873.706,45 triệu đồng, đạt 126,21% so với dự toán tỉnh giao và bằng 125,66% so với dự toán HĐND huyện giao. Dự toán chi Hội đồng nhân dân huyện giao kế hoạch đầu năm 2024 với tổng số tiền là 627.858 triệu đồng. Thực hiện chi ngân sách địa phương đến 31/12/2024: 733.202,64 triệu đồng, đạt 102,91% so với nhiệm vụ chi năm 2024.

Để phát triển kinh tế bền vững, trong năm qua huyện Đăk Hà đã tranh thủ sự hỗ trợ của các nguồn hỗ trợ của Trung ương, của tỉnh, vừa tập trung giải quyết những vấn đề cấp bách, vừa định hướng phát triển lâu dài trên các lĩnh vực kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng. Hiện nay huyện tập trung thu hút đầu tư trên 4 lĩnh vực chính: Nông, lâm nghiệp; công nghiệp; văn phòng - thương mại - dịch vụ - du lịch; đầu tư phát triển đô thị. Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp theo chiều sâu, chuyển từ mô hình sản xuất truyền thống sang sản xuất hàng hóa gắn với ứng dụng công nghệ cao. Định hướng này không chỉ nâng cao giá trị kinh tế mà còn hình thành các sản phẩm đặc trưng của địa phương như “Gạo thơm Đăk Hà” và “Cà phê Đăk Hà,” giúp nâng cao thương hiệu nông sản của huyện trên thị trường.

Bên cạnh đó, các chế độ, chính sách an sinh xã hội và giảm nghèo, xây dựng nông thôn mới, quốc phòng an ninh, giáo dục, y tế và bảo tồn phát triển văn hóa các dân tộc được triển khai đầy đủ, hiệu quả, đảm bảo đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao. Huyện cũng đặc biệt quan tâm đầu tư cơ sở hạ tầng, tạo điều kiện thuận lợi để thúc đẩy sản xuất, kinh doanh và thu hút đầu tư. Những thành quả đạt được không chỉ khẳng định sự nỗ lực của chính quyền và nhân dân Đăk Hà mà còn tạo tiền đề quan trọng để huyện tiếp tục phát triển trong thời gian tới.

Gắn phát triển kinh tế với du lịch

Xác định đẩy mạnh phát triển kinh tế gắn với du lịch, thời gian qua  huyện Đăk Hà đã khai thác lợi thế, phát triển các loại hình du lịch, chú trọng nâng cao chất lượng sản phẩm đặc trưng, gắn du lịch cộng đồng với du lịch văn hóa, nghỉ dưỡng, gắn du lịch với bảo tồn, phát huy giá trị di sản văn hóa các dân tộc, di sản thiên nhiên, cảnh quan, môi trường sinh thái. Cùng với đó tập trung nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch cộng đồng gắn với sinh thái, nông nghiệp sạch tại các điểm du lịch, quan tâm đầu tư nghiên cứu, xây dựng, nâng cao chất lượng các sản phẩm, phát triển mô hình sản xuất ứng dụng quy trình canh tác sinh thái, chú trọng xây dựng các sản phẩm du lịch mới mang tính chất đặc trưng, độc đáo của Đăk Hà để thu hút du khách. 

Được mệnh danh là “thủ phủ cà phê” của tỉnh Kon Tum. Những năm gần đây, huyện Đăk Hà đã khẳng định vị thế của mình trên bản đồ cà phê Việt Nam. Đặc biệt, việc cà phê Đăk Hà được bảo hộ chỉ dẫn địa lý không chỉ là minh chứng cho chất lượng và danh tiếng của sản phẩm mà còn mở ra cơ hội lớn để thương hiệu cà phê Đăk Hà vươn xa trên thị trường.

Huyện đã chủ động triển khai cấp quyền sử dụng chỉ dẫn địa lý “Cà phê Đăk Hà” cho các tổ chức, cơ sở trên địa bàn. Đây không chỉ là bước đi chiến lược để bảo vệ thương hiệu mà còn là động lực thúc đẩy các cơ sở sản xuất, chế biến cà phê nâng cao chất lượng sản phẩm, gia tăng giá trị kinh tế và nâng tầm hình ảnh của cà phê Đăk Hà.

Bên cạnh đó, huyện cũng đã nhân rộng nhiều mô hình kinh tế hiệu quả, góp phần nâng cao đời sống nhân dân và thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển bền vững. Trong lĩnh vực thương mại, toàn huyện hiện có trên 2.500 cơ sở hoạt động, tạo việc làm ổn định cho hơn 3.500 lao động, với tổng giá trị sản xuất ngành dịch vụ đạt 1.490 tỷ đồng, tăng 4,2% so với cùng kỳ năm trước. Song song với đó, huyện cũng tập trung vào phát triển công nghiệp và tiểu thủ công nghiệp, nổi bật là hai cụm công nghiệp lớn, Cụm công nghiệp Đăk Mar và Cụm công nghiệp - TTCN, Làng nghề thị trấn Đăk Hà .

Cùng với việc đầu tư phát triển kinh tế, Đăk Hà còn tập trung xây dựng các cơ chế, chính sách hỗ trợ, thu hút đầu tư phát triển du lịch và luôn tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức, doanh nghiệp trên địa bàn. Về du lịch sinh thái và tham quan thiên nhiên, huyện sở hữu nhiều điểm đến hấp dẫn như: rừng đặc dụng Đăk Uy (xã Đăk Mar), thác Đăk Pe (xã Đăk Pxi), khu vực lòng hồ thủy điện Plei Krông, suối Đăk Ui tại thôn Kon Pông (xã Đăk Ui), hồ chứa Đăk Prông (thôn Wang Hra, xã Đăk Ui) và Suối Đăk Lôi (Thôn Kon Jong, xã Ngọk Réo)…

Du lịch trải nghiệm nông nghiệp là thế mạnh nổi bật của huyện. Du khách có thể ghé thăm Khu sản xuất Công nghệ cao của Công ty TNHH khai thác và chế biến NLS Nghĩa Phát tại xã Đăk Pxi; tham quan vườn cây ăn trái tại xã Đăk Hring và Ngọk Wang. Đặc biệt, du khách có thể trải nghiệm cuộc sống cùng người dân bản địa, tìm hiểu quy trình sản xuất cà phê khép kín, tham gia các khâu từ trồng trọt, chăm sóc, bảo quản đến chế biến tại các đơn vị như: Công ty TNHH MTV Nguyên Huy Hùng, HTX Nông nghiệp dịch vụ Thế hệ mới và Cà phê Noni tại xã Đăk Mar...

Xây dựng và đưa vào hoạt động hiệu quả không gian “Đăk Hà ngày mùa”, phát triển du lịch cộng đồng tại thôn Long Loi (thị trấn Đăk Hà), thôn Đăk Mút (xã Đăk Mar) và bảo tồn di sản văn hóa các dân tộc thiểu số miền núi phía Bắc tại xã Đăk Ngọk. Trong đó, làng du lịch cộng đồng Kon Trang Long Loi đã được UBND tỉnh công nhận là điểm du lịch cộng đồng theo Quyết định số 454/QĐ-UBND ngày 11.5.2020.

Đến Đăk Hà du khách còn khám phá nét độc đáo của Chợ phiên họp vào sáng Chủ nhật hàng tuần (huyện duy nhất của tỉnh Kon Tum có Chợ phiên, vẫn giữ được nét nguyên sơ của văn hóa dân tộc). Huyện cũng phát triển nhiều sản phẩm OCOP đặc trưng như cà phê DAKMARK, Pô Kô Farm, cà phê bột Sáu Nhung, gà vườn Hà Mòn, mật ong Đăk Mar, cam sành Ngọk Wang, gạo thơm Đăk La, rượu nếp cẩm Đăk Ngọk và các sản phẩm đan lát thủ công mỹ nghệ của xã Đăk Ui.

Cùng với đó, Đăk Hà cũng sở hữu nhiều di tích lịch sử có giá trị như: Di tích lịch sử cách mạng Điểm cao 601 (xã Hà Mòn - xã Đăk La), Khu căn cứ kháng chiến Đăk Ui (xã Đăk Ui), và Di tích lịch sử văn hóa Công trình thuỷ lợi Đập Đăk Ui (xã Đăk Ngọk). Du lịch tâm linh phát triển với các điểm đến như Chùa tháp Kỳ Quang (xã Đăk Mar), Chùa Khánh Phước (xã Đăk La), và Nhà thờ Giáo xứ tại thôn Đăk Kơ Đêm (xã Đăk Ui).

Để phục vụ du khách đến du lich trên địa bàn, huyện Đăk Hà đã đầu tư về cơ sở hạ tầng phục vụ. Hiện nay huyện đã có 1 khách sạn, 6 nhà nghỉ, 5 nhà hàng có khả năng phục vụ từ 1.000 đến 2.000 lượt khách. Bên cạnh đó còn có 230 nhà hàng và cơ sở ăn uống, 4 cơ sở karaoke, 9 sân đá bóng cỏ nhân tạo, 7 bể bơi, 7 dịch vụ vui chơi giải trí và nhiều dịch vụ ngân hàng. Về vận chuyển, huyện có 1 bến xe khách và nhiều hộ kinh doanh vận tải với xe từ 4 đến 16 chỗ hoạt động 24/24.

Làm tốt công tác phục dựng, bảo tồn lễ Mừng nước giọt của dân tộc Ba Na (nhóm Rơ Ngao) tại thôn Long Loi, thị trấn Đăk Hà và mở lớp truyền dạy nghề dệt thổ cẩm tại xã Ngọk Réo; phối hợp với Bảo tàng – Thư viện tỉnh phục dựng quay phim Nghề rèn thủ công truyền thống của dân tộc Xơ Đăng tại xã Đăk Ui. Các đội nghệ nhân cồng chiêng, xoang huyện Đăk Hà tham gia biểu diễn cồng chiêng tại các sự kiện văn hóa, chính trị lớn của tỉnh…Qua đó nhằm giới thiệu, quảng bá hình ảnh về mảnh đất, con người, bản sắc văn hóa của huyện Đăk Hà nói riêng, tỉnh Kon Tum nói chung đến bạn bè trong nước.

Với những thành quả đạt được từ phát triển kinh tế gắn với du lịch, huyện Đăk Hà đang hướng đến một tương lai phát triển bền vững và toàn diện, với các định hướng và mục tiêu cụ thể nhằm khẳng định vị thế là điểm sáng kinh tế - xã hội của tỉnh Kon Tum.

Một Đăk Hà đang hồi sinh phát triển bền vững, là tiền đề để Huyện ủy – UBND, cán bộ, quân và dân các dân tộc trên địa bàn vươn lên trong cuộc sống.

Bài 2: Đăk Tô đánh thức tiềm năng để phát triển