Đây là sản phẩm của Viện Nghiên cứu Văn hóa Nghệ thuật, được giới thiệu trong khu trưng bày sinh vật cảnh. Sự kiện này được tổ chức nhân dịp Hà Nội công bố hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới năm 2024 và đón nhận Huân chương Lao động hạng Nhất. Việc một công trình khoa học công nghệ cao xuất hiện tại đây cho thấy tầm nhìn chiến lược của các nhà quản lý trong việc kết hợp công nghệ, văn hóa và phát triển nông nghiệp bền vững.
Ngay từ khi được trưng bày, khu vực giới thiệu cây phát sáng sinh học đã thu hút sự hưởng ứng nồng nhiệt từ quan khách và đại biểu, bởi vì nhiều người đã đến để trực tiếp tham quan, trải nghiệm và tìm hiểu về công nghệ độc đáo này.
Một đại biểu tham dự, ông Nguyễn Văn Tấn, đã chia sẻ rằng: “Tôi thực sự ấn tượng. Sản phẩm này không chỉ đẹp mà còn mở ra một hướng đi mới cho việc ứng dụng công nghệ sinh học. Tôi hy vọng Việt Nam sẽ sớm ứng dụng rộng rãi cây phát sáng vào đời sống để tạo ra những giá trị thiết thực cho cộng đồng.”
Sự quan tâm đặc biệt này cho thấy cộng đồng đã nhận ra những giá trị tiềm năng to lớn của sản phẩm, không chỉ về mặt thẩm mỹ mà còn trong các lĩnh vực như tiết kiệm năng lượng, bảo vệ môi trường và phát triển đô thị xanh.
Phát biểu tại sự kiện, đại diện Viện Nghiên cứu Văn hóa Nghệ thuật nhấn mạnh: "Chúng tôi tin rằng, đây không chỉ là thành tựu khoa học, mà còn là biểu tượng trí tuệ Việt Nam, kết hợp hài hòa giữa khoa học hiện đại và giá trị văn hóa sáng tạo. Từ đây, sản phẩm không chỉ phục vụ nghiên cứu, nông nghiệp thông minh, mà còn mở ra con đường đưa sáng chế Việt Nam ra thế giới."
Viện cũng cam kết sẽ cùng các đối tác xây dựng chiến lược phát triển thương mại toàn cầu, biến công trình này thành sản phẩm quốc tế, góp phần khẳng định vị thế Việt Nam trong kỷ nguyên công nghệ sinh học xanh.
Theo các chuyên gia, cây phát sáng sinh học không cần bất kỳ nguồn năng lượng bên ngoài nào, vì ánh sáng của nó được tạo ra nhờ công nghệ huỳnh quang sinh học (bioluminescence), lấy cảm hứng từ đom đóm hay các loài nấm phát sáng trong tự nhiên.
Quá trình này được thực hiện trong phòng thí nghiệm thông qua kỹ thuật chuyển gene, nơi các nhà khoa học đã tách các gene phát sáng từ nấm (chẳng hạn như nấm Mycena chlorophos) và cấy vào bộ gene của cây trồng. Khi cây phát triển, các gene này sẽ hoạt động để sản xuất một loại enzyme đặc biệt là luciferase, sau đó enzyme này sẽ phản ứng với hợp chất tự nhiên có sẵn trong cây là axit caffeic, tạo ra một chuỗi phản ứng sinh hóa để phát ra ánh sáng huỳnh quang một cách tự nhiên. Quá trình này hoàn toàn không gây hại cho cây và môi trường, mang đến một giải pháp chiếu sáng xanh, thân thiện.
Trên thế giới, các dự án nghiên cứu về cây phát sáng sinh học đã và đang mở ra nhiều hướng ứng dụng tiềm năng, chẳng hạn như chiếu sáng đô thị và cảnh quan khi cây phát sáng có thể được dùng để trang trí trong các công viên, lối đi bộ hoặc dải phân cách, thay thế cho đèn đường truyền thống.
Điều này không chỉ giúp tiết kiệm năng lượng, giảm chi phí vận hành mà còn tạo ra cảnh quan thân thiện, lãng mạn. Hơn nữa, các nhà khoa học đang nghiên cứu để biến đổi gene cây phát sáng, giúp chúng phát ra ánh sáng mạnh hơn khi môi trường bị ô nhiễm, biến cây thành một "thiết bị" cảnh báo môi trường tự nhiên, thông minh.
Ngoài ra, cây phát sáng còn được dùng như vật trang trí độc đáo trong nhà, sân vườn, hay các quán cà phê, nhà hàng, mang lại vẻ đẹp huyền ảo, thơ mộng. Việc giới thiệu cây phát sáng sinh học tại sự kiện nông thôn mới không chỉ là niềm tự hào mà còn là lời khẳng định về khả năng sáng tạo không ngừng của người Việt, kiến tạo một tương lai xanh và bền vững.
