Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn là một trong những nhà khoa học nông nghiệp hàng đầu nước ta. Với các đóng góp cho sự phát triển của ngành nông nghiệp Việt Nam, Ông đã được Đảng và Nhà nước phong tặng nhiều danh hiệu cao quý: Anh hùng Lao động năm 2000, Giải thưởng Hồ Chí Minh về Khoa học Công nghệ năm 2005.
Ông sinh năm 1931 ở Huế, quê ở làng Khúc Thủy, xã Cự Khê, huyện Thanh Oai, Hà Tây, nay là Hà Nội. Ông sinh ra và lớn lên trong một gia đình trí thức, được truyền thụ một nền giáo dục ảnh hưởng Nho giáo lẫn văn hoá phương Tây và văn hóa cách mạng từ nhỏ. Cha Ông là Giáo sư Đào Duy Anh, học giả nổi tiếng trong nhiều lĩnh vực như sử học, văn hoá, từ điển. Mẹ Ông là nhà giáo, nhà hoạt động xã hội, cán bộ lão thành của Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam. Ông tham gia kháng chiến chống thực dân Pháp, vào Đảng Cộng sản Việt Nam năm 1949 và được cử sang Liên Xô (nay là Liên Bang Nga) học đại học.
Hoàn thành chương trình đại học, nghiên cứu sinh, bảo vệ luận án Tiến sĩ nông học, Ông trở về nước năm 1958 và được phân công giảng dạy đại học, nghiên cứu khoa học ở Học viện Nông lâm. Đến năm 1963, Ông được điều động về xây dựng đội ngũ nghiên cứu tại Viện Khoa học Nông nghiệp Việt Nam mới thành lập. Gắn bó sự nghiệp nghiên cứu tại đây, Ông đã phụ trách các bộ môn, giữ chức Phó Viện trưởng, rồi Viện trưởng. Ông được phong hàm Giáo sư năm 1980. Ông được các đối tác vinh danh về những đóng góp cho khoa học và đào tạo.
Suốt sự nghiệp nghiên cứu khoa học nông nghiệp, Ông đã viết khoảng 300 bài báo cho các tạp chí tiếng Nga, tiếng Pháp, tiếng Anh và tiếng Việt, xuất bản 19 cuốn sách công bố các công trình nghiên cứu khoa học tạo tiếng vang lớn, có giá trị lý luận và thực tiễn cao, trong đó, công trình khoa học được sử dụng nhiều là cuốn sách “Sinh lý của ruộng lúa năng suất cao”. Cuốn sách đã đúc kết các biện pháp kỹ thuật thâm canh, tăng năng suất lúa ở Việt Nam, thay đổi tư duy gieo cấy lúa, chuyển từ lối canh tác lúa theo kinh nghiệm cổ truyền sang kết hợp cơ sở khoa học. Công trình nghiên cứu khác của ông về “Cơ sở khoa học của bố trí cơ cấu cây trồng hợp lý” đã mở ra việc phát triển cây vụ Đông ở miền Bắc.
Ông dành thời gian tổ chức đội ngũ cán bộ khoa học tập trung nghiên cứu về Hệ thống Nông nghiệp, đề xuất chính sách về nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Chuyển từ tiếp cận nghiên cứu kỹ thuật đơn ngành, sang tiếp cận nghiên cứu hệ thống trên quy mô tiểu vùng, vùng và quy mô quốc gia theo hướng thị trường, quan tâm đến mối quan hệ giữa sản xuất và thị trường theo từng ngành hàng nông sản. Hầu hết các công trình khoa học của Ông đều có giá trị cao về phương pháp luận và thực tiễn cho ngành nông nghiệp, từ nghiên cứu cơ bản, xác lập cơ sở khoa học cho việc nghiên cứu ứng dụng, đến giải quyết các vấn đề đặt ra trong phát triển nông nghiệp, nông thôn.
Trong cuốn sách Kinh tế hộ nông dân về ngành nông nghiệp hiện đại, Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn phân tích vai trò chủ thể của giai cấp nông dân hiện đại, với khả năng quản trị các nông trại, có thể liên kết với nhau trong các tổ chức như Hợp tác xã, liên kết với các chủ thể khác trong mỗi ngành hàng nông sản, tạo nên chuỗi giá trị, gia tăng sức cạnh tranh trên thị trường trong nước và quốc tế.
Nhân dịp kỷ niệm 90 năm ngày sinh của Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn, nhóm các đồng nghiệp, học trò và bạn bè của Ông biên soạn cuốn sách Đào Thế Tuấn – Nhà khoa học nông nghiệp uyên bác, với 39 bài viết, khoảng hơn 300 trang được chia thành 03 phần chính.
Phần I giới thiệu Những công trình khoa học tiêu biểu của Giáo sư, Viện sỹ Đào Thế Tuấn, gồm bài tự thuật về 50 năm nghiên cứu khoa học của ông và 03 bài giới thiệu giá trị của các công trình khoa học, công nghệ tiêu biểu của Ông đối với khoa học nông nghiệp Việt Nam.
Phần II có nhan đề Giáo sư, Viện sỹ Đào Thế Tuấn trong lòng học trò, đồng nghiệp và bạn bè, gồm 30 bài viết thể hiện tình cảm kính trọng và những kỷ niệm tốt đẹp của các đồng nghiệp, bạn bè, học trò trong quá trình công tác cũng như trải nghiệm đời thường cùng với Ông.
Phần III của cuốn sách là Giáo sư Viện sỹ Đào Thế Tuấn với những kỷ niệm của bạn bè, đồng nghiệp quốc tế, với 3 bài viết của các đồng nghiệp, đối tác nước ngoài đã từng hợp tác cùng với ông ở Việt Nam, thể hiện tình cảm và lòng ngưỡng mộ về một người trí thức hết lòng vì nông dân.
Với tình cảm sâu sắc, trân quý của mình, tôi xin trân trọng giới thiệu đến Quý Bạn đọc cuốn sách về Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn - một tài liệu hết sức quý giá, giúp ích cho các nhà hoạch định chính sách nông nghiệp, nông thôn, nông dân, giúp cho các thế hệ trẻ biết đến tấm gương một nhà khoa học nông nghiệp tâm huyết. Mong rằng, tiếp nối cuốn sách về Giáo sư, Viện sĩ Đào Thế Tuấn, sẽ là nhiều cuốn sách về thân thế sự nghiệp các nhà khoa học nông nghiệp ở các lĩnh vực, chuyên ngành khác nhau.
