Không ít người từng hoang mang khi phát hiện quần lót có vệt ẩm bất thường, dịch trắng đục giống tinh dịch dù không quan hệ hay thủ dâm trước đó. Hiện tượng này còn được gọi là rò rỉ tinh dịch (seminal leakage), dễ bị nhầm lẫn với mộng tinh (nocturnal emission) hoặc tiết dịch niệu đạo (urethral discharge).
Tinh dịch là hỗn hợp dịch tiết từ túi tinh, tuyến tiền liệt và tuyến hành niệu đạo, chứa tinh trùng được sản xuất tại tinh hoàn. Thông thường, tinh dịch chỉ phóng ra khi xuất tinh. Tuy nhiên, ở một số nam giới, dịch tiết giống tinh dịch có thể rò rỉ ra ngoài lỗ tiểu sau khi đi tiểu, sau quan hệ hoặc thủ dâm dù đã xuất tinh, thậm chí không kèm hoạt động tình dục nào. Trong dân gian, hiện tượng này thường được gọi là “di tinh” hoặc “rỉ tinh”.
TS.BS.CK2 Trà Anh Duy, Trung tâm Sức khỏe Nam giới Men’s Health, cho biết rò rỉ tinh dịch có nhiều nguyên nhân, từ lành tính đến bệnh lý.
Nguyên nhân sinh lý
- Yếu cơ sàn chậu: Sau tiểu tiện hoặc sau quan hệ, vài giọt tinh dịch còn sót có thể rò rỉ.
- Quan hệ hoặc thủ dâm quá mức: Hệ sinh dục hoạt động liên tục, dễ tiết dịch lẫn tinh dịch ra ngoài.
- Căng thẳng, mệt mỏi: Gây rối loạn điều hòa thần kinh giao cảm – phó giao cảm, ảnh hưởng kiểm soát cơ vòng niệu đạo.
Nguyên nhân bệnh lý
- Viêm tuyến tiền liệt: Làm tăng tiết dịch, dễ rò rỉ ra ngoài.
- Viêm túi tinh: Túi tinh chứa nhiều dịch, gây rò tinh dịch tự phát.
- Hẹp hoặc xơ hóa niệu đạo: Cản trở đường thoát của tinh dịch, khiến dịch ứ lại.
- Rối loạn thần kinh: Ảnh hưởng cơ chế kiểm soát tiểu tiện và xuất tinh.
Một nghiên cứu cho thấy trong 236 nam giới đi khám vì dịch trắng rỉ ra từ niệu đạo, 48% được chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt mạn tính và 27% liên quan viêm túi tinh.
Theo bác sĩ Duy, rò rỉ tinh dịch khiến nhiều nam giới lo lắng vì quan niệm “mất tinh = giảm khả năng sinh sản”. Không ít người lo sợ đây là dấu hiệu vô sinh, rối loạn cương hoặc bệnh xã hội.
Thực tế, phần lớn trường hợp rò rỉ tinh dịch nhẹ chỉ là hiện tượng sinh lý, không ảnh hưởng khả năng sinh sản. Tuy nhiên, nếu kèm đau bụng dưới, tiểu buốt, tinh dịch hôi hoặc lẫn máu, nam giới cần đi khám.
Một khảo sát trên 312 nam giới trẻ có biểu hiện rò rỉ tinh dịch cho thấy 62% bị ảnh hưởng tâm lý, giảm tự tin trong đời sống tình dục dù đa số không mắc bệnh lý nghiêm trọng.
Trường hợp anh N. (29 tuổi, nhân viên văn phòng) đến khám tại Men’s Health vì thường xuyên thấy vệt trắng đục trên quần lót sau khi đi tiểu buổi sáng. Anh lo sợ mình “yếu sinh lý” hoặc vô sinh. Khám lâm sàng cho thấy anh không đau khi tiểu, cơ quan sinh dục bình thường. Bác sĩ kết luận rò rỉ tinh dịch do yếu cơ sàn chậu sau tiểu tiện. Anh được hướng dẫn tập cơ sàn chậu và điều chỉnh thói quen tiểu tiện; sau 6 tuần, tình trạng cải thiện rõ.
Một trường hợp khác, anh Q. (35 tuổi, nhân viên IT) bị rò dịch trắng sau khi đi bộ xa, kèm đau tức bụng dưới và tiểu rắt. Bác sĩ chẩn đoán viêm tuyến tiền liệt mạn tính. Sau điều trị kháng sinh theo kháng sinh đồ kết hợp thuốc chống viêm và thay đổi lối sống, triệu chứng giảm đáng kể; tinh dịch đồ cho thấy mật độ tinh trùng tăng lên 39 triệu/mL, độ di động đạt 45%.
Bác sĩ Duy cho biết phần lớn trường hợp rò rỉ tinh dịch lành tính, không gây vô sinh. Tuy vậy, nếu xuất hiện đau, tiểu buốt hoặc tinh dịch bất thường, nam giới cần thăm khám để tầm soát viêm tuyến tiền liệt hoặc bệnh lý sinh dục khác.
“Thăm khám nam khoa kịp thời giúp xác định nguyên nhân, giảm lo âu và tìm phương pháp điều trị phù hợp. Quan trọng nhất là duy trì lối sống khỏe mạnh và chủ động chăm sóc sức khỏe sinh sản”, bác sĩ nhấn mạnh.
