Khi ước mơ dừng lại bên máy chạy thận
Tại các khoa Nội thận – Lọc máu ở nhiều bệnh viện lớn, hình ảnh những người trẻ ngồi lặng lẽ bên máy chạy thận đã không còn hiếm gặp. Họ mang trong mình những câu chuyện dang dở, bị căn bệnh âm thầm bào mòn sức khỏe và tương lai.
Chị N.T.H. (38 tuổi, TP.HCM) phát hiện bị suy thận từ năm 28 tuổi sau một ca phẫu thuật u nang. Suốt 10 năm, chị vừa giảng dạy vừa điều trị bệnh. Nhưng sức khỏe yếu dần, cuối cùng chị buộc phải từ bỏ công việc đứng lớp mà mình yêu thích.
“Lúc phát hiện bệnh, tôi hoàn toàn không có triệu chứng gì rõ rệt ngoài việc hay thức khuya. Giờ mỗi tuần phải chạy thận ba lần, cơ thể và tinh thần đều kiệt sức”, chị H. chia sẻ.
Tương tự, N.N.K.V. (18 tuổi, Tây Ninh) vừa bước vào giảng đường đại học thì bất ngờ được chẩn đoán suy thận do viêm cầu thận IgA – một bệnh tự miễn khiến hệ miễn dịch tấn công chính thận của cơ thể.
“Em chỉ bị phù nhẹ tay chân, không đau, không sốt. Không ngờ chỉ vì dấu hiệu nhỏ như vậy mà mình đã mắc bệnh nặng”, V. nói.
“Sát thủ thầm lặng” từ thói quen xấu
PGS.TS.BS Nguyễn Bách, Trưởng khoa Nội thận – Lọc máu, Bệnh viện Thống Nhất, cho biết lối sống thiếu khoa học của giới trẻ hiện nay là nguyên nhân hàng đầu gây tổn thương thận.
“Ăn mặn, lạm dụng nước ngọt, thức khuya… tưởng vô hại nhưng lại âm thầm phá hủy thận từng ngày”, ông cảnh báo.
Thống kê tại Bệnh viện Thống Nhất cho thấy, trong 1.000 ca sinh thiết thận gần đây, có tới 300 ca là người trẻ. Đáng lo ngại, 70% trong số này mắc bệnh thận IgA – căn bệnh tiến triển âm thầm và thường chỉ phát hiện ở giai đoạn muộn.
Khi bệnh chuyển sang giai đoạn cuối, lọc máu chu kỳ là lựa chọn duy nhất để duy trì sự sống. Tuy nhiên, biến chứng tắc nghẽn cầu nối mạch máu (AVF) thường xuyên xảy ra, làm quá trình điều trị phức tạp, tốn kém và ảnh hưởng lớn đến chất lượng sống.
Phòng bệnh từ sớm, đừng đợi thận “kêu cứu”
Theo PGS.TS.BS Lê Đình Thanh, Giám đốc Bệnh viện Thống Nhất, việc phòng ngừa và phát hiện sớm mới là “chìa khóa” quan trọng nhất để bảo vệ thận.
“Xét nghiệm nước tiểu định kỳ là cách đơn giản, chi phí thấp nhưng rất hiệu quả để phát hiện sớm bất thường. Đừng đợi khi có dấu hiệu rõ ràng như phù, mệt mỏi hay tăng huyết áp mới đi khám”, ông khuyến cáo.
Bác sĩ Thanh cũng lưu ý, nếu nhận thấy nước tiểu có nhiều bọt, sậm màu, hoặc phù tay chân kéo dài, người trẻ cần đi khám ngay. Ở giai đoạn đầu, bệnh có thể điều trị khỏi với chi phí thấp. Nhưng khi đã chuyển sang suy thận mạn, người bệnh sẽ phải lọc máu suốt đời với chi phí cao gấp nhiều lần.
“Suy thận không còn là ‘căn bệnh của tuổi già’. Người trẻ cần thay đổi lối sống ngay từ hôm nay: ngủ đủ giấc, hạn chế đồ mặn, đồ ngọt, không lạm dụng thuốc và kiểm tra sức khỏe định kỳ, để không phải đánh đổi tương lai bên những chu kỳ lọc máu”, bác sĩ Thanh nhấn mạnh.
