Chỉ riêng trong lĩnh vực ẩm thực Việt, cây sen đã góp mặt trong hàng trăm món ăn độc đáo hấp dẫn. Các món ăn từ sen không chỉ đa dạng và phong phú về cách chế biến mà còn mang lại nhiều lợi ích dinh dưỡng, tốt cho sức khỏe và hệ tiêu hóa. Hương vị tự nhiên, thanh mát và thơm ngon của các món ăn từ sen luôn được người Việt ưa chuộng và trân trọng. Các đầu bếp tài hoa của Thương hiệu Chay Đạo An cùng các đầu bếp Việt Nam hiện nay đã thành công trong việc chế biến và giới thiệu hơn 200 món ăn từ sen.
Nhà hàng Chay Đạo An giới thiệu những món ăn từ sen
Theo các chuyên gia của Chay Đạo An, sen là loài hoa tuy bình dị, gần gũi nhưng lại chứa đựng vẻ đẹp thuần khiết, thanh cao cùng sức sống mãnh liệt, luôn vươn lên giữa nghịch cảnh. Người Việt từ lâu đã tận dụng toàn bộ cây sen từ củ, thân đến lá, hoa để chế biến thành đủ loại đồ ăn, thức uống. Đặc biệt, từ củ sen, thân sen, lá sen hay hạt sen, dù chế biến theo cách nào cũng tạo ra những món ăn ngon miệng và độc đáo.
Sen không chỉ đậm đà hương vị với các món mặn như: gỏi chân gà củ sen, chả cốm hấp lá sen, cháo nấm sen, ngó sen xào tôm tươi, canh sen hầm giò heo, kim chi củ sen, mà còn rất ngon miệng khi được làm mứt, nấu chè hoặc làm thức uống như trà sen, sữa hạt sen. Đặc biệt, khi dùng lá sen non để thay bánh tráng cuốn cá lóc nướng trui hay thịt ba rọi luộc, vị chan chát xen chút đắng nhẹ nhưng hậu ngọt làm món ăn thêm phần hấp dẫn.
Những món ăn từ sen vô cùng phong phú. Trong lúc chờ đủ bàn, khách có thể nhâm nhi hạt sen sấy muối hoặc xào bơ. Buổi tiệc được khai vị với chả giò hạt sen, cánh sen chiên giòn hoặc gỏi ngó sen. Tiếp theo là các món súp hạt sen, lưỡi heo nấu hạt sen, xôi lá sen, cá diêu hồng nướng lá sen. Cuối cùng, mọi người cùng nâng ly rượu thoang thoảng hương sen để mừng ngày hội ngộ và cảm ơn tấm lòng của gia chủ, rồi tiễn khách bằng những chén chè hạt sen ngọt ngào. Những người chưa vội về có thể ngồi lại chuyện trò bên tách trà sen thơm ngát.
Các món ngon từ sen từ lâu đã có mặt trong thực đơn của những nhà hàng sang trọng, khu nghỉ dưỡng cao cấp. Nhất là ngày nay, khi thực khách quan tâm nhiều hơn đến sức khỏe, các món ăn chế biến từ sen luôn nằm trong những lựa chọn hàng đầu.
Theo Đông y, sen là một thảo dược quý có tác dụng phòng ngừa và chữa trị nhiều bệnh. Do đó, không ngạc nhiên khi từ xưa trong các buổi yến tiệc nơi kinh thành Huế luôn có những món ăn ngon từ sen. Những đóa sen tươi được tuyển chọn nghiêm ngặt từ hồ Tịnh Tâm để giữ trọn hương vị tinh túy. Trong cung đình, món ăn từ sen rất phong phú nhưng nổi bật và gần như nguyên vẹn đến ngày nay, được xếp vào hàng ngự thiện (món chỉ dành cho vua) là cơm sen cung đình và chè hạt sen long nhãn.
Những món ăn chay từ sen Tây Hồ do các đầu bếp Chay Đạo An trình diễn tại Lễ hội Sen Hà Nội 2024
Cơm sen cung đình là cả một quá trình chế biến cầu kỳ, tỉ mỉ từ khâu chọn nguyên liệu, sơ chế, nấu nướng đến trình bày. Cơm có nhiều màu sắc, thoang thoảng hương lá sen, vị dẻo của gạo ngon, ngọt bùi của rau củ và hạt sen. Chè hạt sen long nhãn kết hợp vị ngọt thanh của đường phèn, vị béo bùi của hạt sen cùng vị giòn dai của long nhãn. Những nguyên liệu giản đơn, gần gũi từ cây sen đã góp phần tạo nên cốt cách ẩm thực chốn cung đình Huế bằng sự giao hòa giữa trời và đất qua bàn tay tài hoa của những đầu bếp kinh kỳ xưa.
Mộc mạc, dân dã nhưng cũng tinh tế lắm khi đến mức cầu kỳ bởi những món ăn được chế biến từ sen luôn hội đủ các yếu tố hương, mỹ, vị để rồi không chỉ là quốc hoa, sen còn mang cả tinh hoa ẩm thực của một dân tộc, một quê hương trù phú, ấm no.
Để có những món ăn ngon từ hoa sen, các chuyên gia của Chay Đạo An lưu ý, việc chế biến các món ăn từ sen đòi hỏi sự khéo léo và cẩn thận để giữ được hương vị và dưỡng chất tự nhiên. Ngó sen cần được rửa sạch nhiều lần dưới nước lạnh để loại bỏ bụi bẩn và nhựa. Ngâm ngó sen trong nước muối loãng khoảng 15-20 phút để giữ độ trắng và giòn. Ngó sen nên được chế biến nhanh chóng sau khi sơ chế để tránh bị thâm và mất đi độ giòn. Hạt sen tươi cần được loại bỏ tâm sen (nhân xanh bên trong) để tránh vị đắng. Ninh hạt sen với lửa nhỏ cho đến khi mềm, tránh ninh quá lâu để hạt sen không bị nát. Hạt sen khô nên được ngâm nước trước khi nấu để nhanh mềm và giữ được hương vị. Lá sen cần được rửa sạch và trần qua nước sôi để làm mềm trước khi sử dụng để gói thức ăn. Khi gói thức ăn bằng lá sen, nên hấp hoặc nấu ở lửa vừa để giữ hương thơm tự nhiên và không làm lá bị nát. Tâm sen tươi cần được phơi khô trước khi pha trà để tăng hương vị và bảo quản lâu hơn. Khi pha trà tâm sen, chỉ cần dùng một lượng nhỏ, nước pha trà không quá sôi để giữ lại các dưỡng chất. Củ sen nên được rửa sạch dưới nước lạnh để loại bỏ đất cát. Ngâm củ sen đã thái lát trong nước có pha một ít chanh để giữ màu trắng đẹp và giòn. Khi chế biến, không nên nấu củ sen quá lâu để giữ độ giòn và dưỡng chất. Hoa sen cần được rửa nhẹ nhàng dưới nước lạnh để tránh làm dập nát các cánh hoa. Cánh hoa sen cần được phơi khô ở nơi thoáng mát, tránh ánh nắng trực tiếp để giữ được hương thơm tự nhiên. Các bộ phận của cây sen nên được sử dụng ngay sau khi sơ chế để đảm bảo độ tươi ngon và giá trị dinh dưỡng. Nếu chưa sử dụng ngay, có thể bảo quản trong tủ lạnh để giữ độ tươi nhưng không nên để quá lâu. Chế biến món ăn từ sen không chỉ mang lại hương vị thơm ngon mà còn bổ dưỡng và tốt cho sức khỏe.
