
Bà Trần Thị Minh Lợi ( ảnh trên) – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Phú Thọ – nêu rõ: “Chuyên đề ‘Ký ức không phai’ là sự tiếp nối mạch nguồn lịch sử, để mỗi chúng ta thêm tự hào, thêm trân trọng quá khứ và hun đúc niềm tin, ý chí xây dựng Tổ quốc trong giai đoạn mới.”
Với chiều sâu giá trị lịch sử, văn hóa và giáo dục, trưng bày chuyên đề “Ký ức không phai” sẽ là dấu ấn đặc biệt trong chuỗi hoạt động kỷ niệm lớn của đất nước, đồng thời để lại những cảm xúc lắng đọng, bồi đắp tình đoàn kết Bắc – Nam – một giá trị vĩnh hằng của dân tộc Việt Nam.
Các đại biểu thực hiện nghi thức cắt băng khai mạc trưng bày
Trưng bày chuyên đề “Ký ức không phai” là dịp tri ân, ôn lại những kỷ niệm một thời đặc biệt của mô hình Trường Học sinh miền Nam trên miền Bắc – một sáng tạo độc đáo, giàu tính nhân văn của Đảng và Nhà nước ta trong giai đoạn đất nước tạm chia cắt.
Sau Hiệp định Giơnevơ năm 1954, hàng vạn cán bộ miền Nam tập kết ra Bắc. Cùng với đó, con em cán bộ, gia đình chính sách và nhiều trẻ em miền Nam được đưa ra miền Bắc để nuôi dưỡng, đào tạo. Từ năm 1954 đến 1975, gần 30 ngôi trường Học sinh miền Nam ra đời, đón nhận khoảng hơn 30.000 em. Tại Phú Thọ (khi đó thuộc tỉnh Vĩnh Phú), có hơn 1.000 học sinh miền Nam được nuôi dưỡng, học tập trong vòng tay yêu thương, sẻ chia của nhân dân địa phương.

Các đại biểu tham quan trưng bày ‘Ký ức không phai’, khép lại dấu mốc 50 năm Trường Học sinh miền Nam trên đất Bắc
Trong những năm tháng gian khó của chiến tranh, nhân dân Phú Thọ vẫn nhường cơm sẻ áo, chở che con em miền Nam như chính ruột thịt của mình. Ngược lại, học sinh miền Nam cũng hòa mình vào cuộc sống, cùng nhân dân khắc phục hậu quả chiến tranh, hăng say học tập, đóng góp sức mình cho ngày thống nhất. Mô hình trường học này đã trở thành minh chứng sống động cho tình nghĩa Bắc – Nam, cho khát vọng đoàn tụ non sông.
Từ những mái trường ấy, một thế hệ học sinh miền Nam vừa “hồng”, vừa “chuyên” đã trưởng thành, nhiều người trở thành cán bộ cao cấp của Đảng, Nhà nước, các tướng lĩnh quân đội, trí thức, doanh nhân, nhà khoa học… Họ đã góp phần quan trọng vào sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc, khẳng định tính ưu việt của nền giáo dục cách mạng Việt Nam.

Đại diện cựu học sinh miền Nam trên đất Bắc, bà Huỳnh Xuân Thảo ( ảnh trên) bày tỏ tri ân sâu sắc tới Đảng, Nhà nước, thầy cô và nhân dân Phú Thọ cùng các tỉnh miền Bắc đã nuôi dưỡng, bảo vệ học sinh miền Nam (HSMN) trong những năm chiến tranh. Dù còn nghèo khó, đồng bào miền Bắc vẫn dành điều kiện tốt nhất cho HSMN, xem như người thân, để các em khôn lớn, trưởng thành.
Mô hình “Trường HSMN trên đất Bắc” là minh chứng cho tầm nhìn xa của Đảng và Bác Hồ, góp phần đào tạo lớp cán bộ cho sự nghiệp giải phóng miền Nam và xây dựng đất nước. Sau 50 năm hòa bình, HSMN luôn giữ trọn nghĩa tình, trở lại tri ân nơi từng cưu mang, trao học bổng, xây cầu, tặng nhà tình nghĩa, lan tỏa giá trị “uống nước nhớ nguồn”.
Trưng bày “Ký ức không phai” giới thiệu đến công chúng hàng trăm hình ảnh, tư liệu, hiện vật quý, tái hiện một thời kỳ đầy gian khó nhưng rực sáng nghĩa tình dân tộc. Sự kiện không chỉ tri ân thế hệ thầy cô, nhân dân Phú Thọ từng nuôi dạy, đùm bọc học sinh miền Nam, mà còn là lời nhắc nhớ, giáo dục thế hệ trẻ hôm nay về truyền thống yêu nước, tình đoàn kết Bắc – Nam ruột thịt và trách nhiệm trong công cuộc xây dựng, bảo vệ đất nước.