Cơ chế đặc thù cho lực lượng chủ lực
Theo đề xuất từ Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng, cơ quan truyền thông chủ lực đa phương tiện sẽ được định nghĩa là cơ quan báo chí có nhiều loại hình và cơ quan báo chí trực thuộc. Điểm mấu chốt là các cơ quan này sẽ được hưởng cơ chế đặc thù về tài chính theo quy định của chính phủ. Sự linh hoạt về tài chính, cùng với vai trò lãnh đạo, chỉ đạo toàn diện của người đứng đầu (tổng giám đốc) trong quản lý tài sản, tài chính, được xem là giải pháp then chốt để các cơ quan này có đủ tiềm lực cạnh tranh và phát triển. Tuy nhiên, hoạt động của họ vẫn phải phù hợp với quy hoạch phát triển mạng lưới cơ sở báo chí do thủ tướng phê duyệt.
Thách thức và đề xuất hoàn thiện
Mặc dù việc định danh và hỗ trợ các cơ quan truyền thông chủ lực là cần thiết, Thường trực Ủy ban Văn hóa và Xã hội cũng đã nêu ra những ý kiến phản biện mang tính giải pháp để hoàn thiện dự thảo luật.
Về khái niệm và phạm vi: Thường trực Ủy ban đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu kỹ lưỡng việc sử dụng các khái niệm về loại hình báo chí, đảm bảo tính khoa học và phù hợp với xu thế phát triển công nghệ, tránh gây nhầm lẫn. Đặc biệt, có ý kiến cho rằng cần cân nhắc bổ sung các cơ quan báo chí chủ lực tại một số địa phương hoặc đơn vị đã có uy tín, thương hiệu từ lâu, thay vì chỉ giới hạn ở sáu cơ quan hiện tại.
Về kinh tế báo chí: Một khoảng trống lớn được chỉ ra là dự thảo luật còn thiếu khái niệm “kinh tế báo chí” và một hệ thống chính sách đồng bộ về vấn đề này. Nhiều quy định chưa thực sự tạo ra sự thay đổi lớn, chưa giải quyết được vướng mắc về đầu tư công và cơ chế tự chủ, vốn là những khó khăn lớn đang đặt ra cho các cơ quan báo chí trong cuộc chiến cạnh tranh với các trang tin phi chính thống.
Giải pháp bảo vệ nguồn tin trong điều tra
Một nội dung quan trọng khác là việc bổ sung quy định về cung cấp nguồn thông tin nhằm phục vụ công tác điều tra, truy tố, xét xử tội phạm. Dự thảo luật quy định cơ quan báo chí và nhà báo có quyền và nghĩa vụ không tiết lộ người cung cấp thông tin, trừ trường hợp có yêu cầu bằng văn bản từ các cơ quan tố tụng cấp tỉnh và tương đương trở lên, bao gồm cả thủ trưởng cơ quan điều tra Bộ Công an, thủ trưởng cơ quan điều tra công an cấp tỉnh. Đây là một giải pháp nhằm cân bằng giữa vai trò bảo vệ nguồn tin của báo chí và yêu cầu đấu tranh phòng chống tội phạm của cơ quan chức năng.
