Nguy cơ tai nạn từ mặt đường trơn và tầm nhìn hạn chế
Mưa lớn không chỉ làm giảm tầm nhìn mà còn khiến mặt đường trở nên trơn trượt, tăng quãng đường phanh và giảm khả năng kiểm soát xe. Đây là một trong những yếu tố đã gây ra nhiều vụ tai nạn nghiêm trọng thời gian gần đây.
Điển hình là vụ tai nạn xảy ra ngày 25/9 tại đường tỉnh 456, đoạn qua thôn Vô Hối Đông, xã Nam Thụy Anh, tỉnh Hưng Yên (trước đây thuộc Thái Bình). Camera hành trình của một ô tô cùng chiều ghi lại cảnh chiếc Toyota Fortuner chạy với tốc độ cao dưới trời mưa, lấn sang làn ngược chiều để vượt xe khác.
Khi phát hiện xe đối diện, tài xế vội đánh lái sang phải nhưng do đường trơn và tốc độ quá nhanh, chiếc SUV mất kiểm soát, va vào một phụ nữ đi xe máy. Nạn nhân ngã xuống đường và không may tử vong.

Một vụ việc khác cũng gây chú ý xảy ra ngày 24/9 tại đèo Khế (Thái Nguyên). Camera hành trình cho thấy xe đầu kéo vào cua quá nhanh, khiến phần đuôi văng mạnh, đâm vào một xe máy làm người điều khiển bị thương nặng, rồi tiếp tục va vào ô tô có gắn camera khiến xe này bị lật nghiêng.
Những vụ việc trên là lời cảnh báo rõ ràng về nguy cơ tai nạn gia tăng trong điều kiện trời mưa, khi người lái chủ quan hoặc không điều chỉnh cách điều khiển phương tiện phù hợp.
Ba yếu tố làm tăng nguy cơ tai nạn khi lái xe dưới mưa
Anh Nguyễn Thanh Tùng - giảng viên thực hành lái xe tại Hà Nội - nhận định, mưa là một trong những điều kiện thời tiết khó khăn và tiềm ẩn nguy cơ cao nhất đối với người điều khiển phương tiện.
Không chỉ làm hạn chế tầm nhìn, mưa còn khiến mặt đường trơn trượt, giảm hiệu quả của hệ thống phanh, từ đó dễ dẫn đến tình trạng xe mất kiểm soát. Chuyên gia này chỉ ra ba yếu tố chính làm tăng nguy cơ tai nạn:
Tầm nhìn hạn chế
Khi mưa lớn, kính lái dễ bị mờ do hơi nước và các giọt mưa liên tục bám dính. Dù gạt mưa hoạt động hết công suất, khả năng quan sát vẫn bị hạn chế. Ánh sáng đèn xe đối diện phản chiếu qua màn mưa dễ gây lóa, khiến tài xế khó phát hiện chướng ngại vật kịp thời.
Mặt đường giảm độ bám
Lớp nước phủ trên mặt đường làm giảm ma sát giữa lốp và mặt đường, khiến quãng đường phanh dài hơn. Việc không giữ khoảng cách an toàn dễ dẫn đến va chạm, đặc biệt trong tình huống bất ngờ.

Nguy cơ trượt nước (aquaplaning)
Khi xe di chuyển nhanh trên mặt đường ướt, lốp không kịp thoát nước, tạo ra lớp màng ngăn cách với mặt đường. Lúc này, xe gần như "trượt" trên mặt nước, khiến tài xế mất kiểm soát hướng đi và dễ xảy ra hiện tượng văng đuôi (oversteer).
Bảy nguyên tắc "sống còn" khi lái xe trời mưa
Để giảm thiểu rủi ro, các chuyên gia khuyến cáo người lái cần tuân thủ những nguyên tắc sau:
1. Giữ khoảng cách an toàn lớn hơn bình thường
Khoảng cách dừng xe trên đường trơn có thể dài gấp đôi so với ngày khô ráo. Người lái nên giữ khoảng cách tối thiểu 30-50 m khi chạy cao tốc và 2-3 m trong đô thị để có đủ thời gian xử lý tình huống.
2. Giảm tốc độ ít nhất 20%
Chạy chậm hơn so với điều kiện đường khô giúp tăng khả năng kiểm soát và giảm nguy cơ trượt nước. Đặc biệt, tránh phóng nhanh, vượt ẩu ở các khúc cua hoặc đoạn đường cong.
3. Tránh phanh gấp
Phanh gấp trên đường ướt dễ làm xe văng và mất kiểm soát. Người lái nên phanh sớm, dứt khoát nhưng không quá gấp gáp. Với xe có hệ thống chống bó cứng phanh (ABS), cần phanh đều và giữ thẳng lái để hệ thống phát huy hiệu quả.
4. Không đánh lái đột ngột
Đánh lái gấp dễ gây hiện tượng văng đuôi, đặc biệt với xe cầu sau. Khi cảm nhận xe có dấu hiệu trượt, nên bình tĩnh nhả chân ga và giữ hướng lái ổn định, tránh trả lái quá nhanh khiến xe mất kiểm soát.

5. Tắt chế độ Cruise Control
Chế độ kiểm soát hành trình hữu ích khi trời khô ráo nhưng có thể gây nguy hiểm khi đường ướt. Xe có thể duy trì tốc độ qua vùng nước đọng, làm tăng nguy cơ trượt nước mà tài xế không kịp phản ứng.
6. Bật đèn chiếu sáng đúng cách
Nên bật đèn cốt và đèn sương mù để tăng khả năng quan sát. Tuyệt đối tránh dùng đèn pha vì ánh sáng phản chiếu qua màn mưa sẽ gây chói mắt cho cả người lái và phương tiện đối diện.
7. Tránh đi song song hoặc quá gần xe tải, container
Xe lớn có thể tạo sóng nước và che khuất tầm nhìn, làm xe nhỏ mất ổn định. Khi vượt xe tải hoặc container, cần vượt nhanh và dứt khoát, giữ khoảng cách an toàn.
Ngoài các nguyên tắc trên, các chuyên gia cảnh báo rằng mưa lớn có thể khiến nhiều tuyến đường bị ngập. Xe cố gắng băng qua đoạn nước ngập sâu dễ gặp tình trạng chết máy hoặc hư hại động cơ do thủy kích.
Theo khuyến cáo, nếu mực nước vượt quá nửa bánh xe, dù là sedan hay SUV, tài xế không nên cố gắng vượt qua. Việc dừng lại tìm hướng đi khác an toàn hơn nhiều so với rủi ro mắc kẹt giữa dòng nước.