+ Đôi điều về văn hóa giao thông và các quy định
Văn hóa giao thông là tổng hợp các hành vi ứng xử văn minh, lịch sự khi tham gia giao thông, bao gồm việc tuân thủ Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ; tôn trọng người khác và có ý thức giữ gìn an toàn cho bản thân cũng như cộng đồng. Đó không chỉ là việc chấp hành luật giao thông mà còn là sự thể hiện ý thức trách nhiệm và đạo đức của mỗi công dân.
Những năm qua, Đảng, Chính phủ đã đề ra nhiều Quy định, Nghị định, Chỉ thị quy định rõ ràng về việc thực hiện liên quan đến Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ như: Quy định 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương quy định về những điều đảng viên không được làm. Tại Điều 18, Quy định số 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương quy định về những điều đảng viên không được làm: “Tổ chức, tham gia đánh bạc dưới mọi hình thức; sử dụng các chất ma túy; sử dụng rượu, bia không đúng quy định hoặc đến mức bê tha và các tệ nạn xã hội khác.”. Nghị định Số: 100/2019/NĐ-CP ngày 30/12/2019 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt; Luật Phòng chống tác hại của rượu bia năm 2019; Tại Khoản 6, Điều 5 Luật Phòng chống tác hại của rượu bia năm 2019 quy định: “Điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn” là hành vi bị nghiêm cấm. Nghị định 168/2024/NĐ-CP ngày 26/12/2024 của Chính phủ về Quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, ATGT trong lĩnh vực giao thông đường bộ; trừ điểm, phục hồi điểm giấy phép lái xe. Quy định số 69-QĐ/TW ngày 06/7/2022 về Kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm, tại Điều 54 Quy định số 69 nêu trên nêu rõ vi phạm quy định về đạo đức, nếp sống văn minh, trong đó nêu cụ thể việc vi phạm quy định về cấm uống rượu, bia và các chất kích thích khác; Báo cáo không trung thực kết quả tu dưỡng, rèn luyện đạo đức, lối sống của mình khi được tổ chức đảng có thẩm quyền yêu cầu; Vi phạm quy định về an toàn giao thông.... Mới đây, Chỉ thị Số: 35/CT-TTg, ngày 17 tháng 9 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ “Về xử lý cán bộ, công chức, viên chức và chiến sĩ trong lực lượng vũ trang vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; không hợp tác với lực lượng chức năng trong xử lý vi phạm”. Tại mục b, Khoản 1 Chỉ thị số 35 trên ghi rõ: “Khi có thông báo của cơ quan chức năng về việc cán bộ, công chức, viên chức thuộc phạm vi quản lý vi phạm nồng độ cồn, không hợp tác với lực lượng chức năng trong xử lý vi phạm, cơ quan quản lý cán bộ căn cứ quy định của pháp luật về kỷ luật cán bộ, công chức, viên chức và quy định riêng của cơ quan, đơn vị phải thực hiện quy trình xử lý nghiêm theo quy định; việc xử lý phải bảo đảm khách quan, công bằng, công khai, nghiêm minh, chính xác, kịp thời, đúng thẩm quyền, trình tự, thủ tục, nghiêm cấm việc bao che, giấu giếm khuyết điểm cho cán bộ, công chức, viên chức vi phạm...”. Ban Thường vụ Tỉnh ủy Quảng Ngãi ban hành Quy định số 1167-QĐ/TU ngày 11/8/2023 về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị trong thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao.
Cán bộ, chiến sĩ Đội Cảnh sát giao thông TP Quảng Ngãi lập biên bản xử phạt các trường hợp vi phạm
+ Thực hiện ngày càng có kết quả
Mặc dù các bộ ngành, các tỉnh, thành phố đã triển khai đồng bộ, quyết liệt các giải pháp trong luật, văn bản dưới luật, các địa phương đã có nhiều biện pháp tuyên truyền, giáo dục về giao thông, nhưng vẫn còn tồn tại nhiều hành vi vi phạm như: Vượt đèn đỏ, lấn làn, phóng nhanh vượt ẩu; Lái xe khi đã uống rượu bia, sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện; Thiếu ý thức nhường đường, tranh giành phần đường gây ùn tắc... Những hành vi này không chỉ gây nguy hiểm cho bản thân người vi phạm mà còn ảnh hưởng đến sự an toàn của xã hội, làm gia tăng tai nạn giao thông và mất trật tự đô thị.
Theo số liệu của Văn phòng Bộ Công an, trong quý I/2025 toàn quốc xảy ra 4.760 vụ tai nạn giao thông (TNGT), làm chết 2.615 người, bị thương 3.186 người. Trong đó có 4.715 vụ TNGT đường bộ, 30 vụ TNGT đường sắt và 15 vụ TNGT đường thủy. So với cùng kỳ năm 2024, giảm 1.883 vụ (giảm 27,8%). Cùng thời gian trên, lực lượng cảnh sát giao thông toàn quốc đã kiểm tra, xử lý gần 850 nghìn trường hợp vi phạm trật tự, an toàn giao thông (ATGT) đường bộ, đường sắt và đường thủy nội địa. Phạt tiền hơn 1.749 tỷ đồng; tước hơn 98 nghìn giấy phép lái xe, bằng, chứng chỉ chuyên môn; tạm giữ hơn 236 nghìn phương tiện các loại. So với cùng kỳ năm 2024, xử lý giảm gần 200 nghìn trường hợp (giảm 18,5%), tiền phạt giảm hơn 271 tỷ đồng (giảm 13,3%), giảm cả 3 tiêu chí số vụ, số người chết, người bị thương do tai nạn giao thông.
Đặc biệt, Nghị định số: 168/2024/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ có hiệu lực từ ngày 1/1/2025 đã có nhiều thay đổi, trong đó có việc tăng mức phạt đối với những lỗi vi phạm phổ biến. Cụ thể, những hành vi như vượt đèn đỏ, chạy quá tốc độ, sử dụng rượu bia khi lái xe, hay không đội mũ bảo hiểm, giờ đây đều bị xử phạt với mức tiền có thể lên tới hàng chục triệu đồng. Những mức phạt này đã tác động mạnh mẽ đến ý thức của người tham gia giao thông, giúp họ không còn chủ quan với những lỗi vi phạm vốn được coi là bình thường trước đây.
Nguyên nhân của tình trạng trên đó là ý thức của mỗi cá nhân khi tham gia giao thông chưa cao: Một số người tham gia giao thông vẫn có tâm lý chủ quan, xem nhẹ quy tắc an toàn; coi thường pháp luật; Việc giáo dục ý thức giao thông trong nhà trường, gia đình và tại các cơ quan, đơn vị chưa thực sự được chú trọng đúng mức; Công tác quản lý và xử phạt chưa nghiêm minh, một số trường hợp vi phạm không bị xử lý nghiêm khắc, tạo tiền lệ xấu cho người khác.
+ Cần xử lý kỷ luật nghiêm đối với cán bộ, đảng viên vi phạm ATGT
Mới đây, tại Quảng Ngãi có trường hợp như ông Trần Cao Tánh, đảng viên, Chủ tịch Hội Nhà báo tỉnh vi phạm hành chính về lĩnh vực giao thông đường bộ; quyết định xử phạt hành chính số tiền 8.650.000 đồng. Tuy nhiên, do ông cố tình giấu giếm việc vi phạm của mình nên cả Ban Thường vụ, BCH Hội và cơ quan không biết nên tại hội nghị kiểm điểm cán bộ, viên chức cuối năm 2024 ông Tánh vẫn đánh giá, xếp loại “Hoàn thành tốt nhiệm vụ”; tại cuộc họp Chi bộ Hội Văn học – Nghệ thuật (VHNT) tỉnh (các đảng viên Hội Nhà báo sinh hoạt ghép với chi bộ Hội VHNT tỉnh) đánh giá và xếp loại chất lượng đối với tập thể và cá nhân đảng viên năm 2024, ông Trần Cao Tánh vẫn cố tình giấu giếm, không những không nhận việc vi phạm của mình mà còn cho rằng ông là người của Ban Thường vụ Tỉnh ủy quản lý, các đảng viên và Chi bộ không có quyền kiểm điểm ông và ông không trả lời những ý kiến về vi phạm pháp luật của mình trước chi bộ; khi có ý kiến của Ban Thường vụ hoặc Đảng ủy cấp trên đề nghị kiểm điểm, giải trình, báo cáo thì ông mới có trách nhiệm giải trình, báo cáo?.
Biên bản làm việc xác minh trường hợp đảng viên chi bộ vi phạm pháp luật về ATGT
Tại cuộc họp này, ông Nguyễn Đăng Lâm, đảng viên trong chi bộ cung cấp đầy đủ các biên bản, quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Công an Thành phố Quảng Ngãi đối với ôngTrần Cao Tánh, cụ thể như: Biên bản vi phạm hành chính về lĩnh vực giao thông đường bộ (biên bản số: 7371/BB-VPHC, lập lúc 14 giờ 40 phút, ngày 20/01/2024) đối với ông Trần Cao Tánh vi phạm lúc 14 giờ 36 phút, ngày 20/01/2024 tại đường Phan Bội Châu, phường Lê Hồng Phong, Thành phố Quảng Ngãi điều khiển xe mô tô biển số: 76U1-082.56 đã vi phạm hành vi: Điều khiển xe trên đường mà trong hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở; Điều khiển xe 2 bánh có dung tích dưới 175 cm3 không có Giấy phép lái xe; Điều khiển xe không có Giấy đăng ký xe theo qui định. Nội dung Quyết định xử phạt hành chính số: G01.867.801.308-981-24-000331/QĐ-XPHC ngày 22/01/2024 đối với ông Trần Cao Tánh; Nghề nghiệp: Nhà báo... Hình thức xử phạt: Phạt tiền. Cụ thể: Mức tiền phạt: 7.000.000 đồng. (Điều khiển xe trên đường mà trong hơi thở có nồng độ cồn vượt quá 0,4 miligam/1 lít khí thở); Mức tiền phạt: 1.500.000 đồng. (Điều khiển xe 2 bánh có dung tích dưới 175 cm3 không có Giấy phép lái xe; Mức tiền phạt:150.000 đồng. (Điều khiển xe không có Giấy đăng ký xe theo qui định). Tổng cộng: 8.650.000 đồng (Tám triệu, sáu trăm năm mươi nghìn đồng). Ông Trần Cao Tánh đã nộp phạt số tiền trên.
Đây là những chứng cứ rất rõ ràng nhưng ông Trần Cao Tánh cố tình giấu cơ quan công tác nên Công an TP Quảng Ngãi không gửi thông báo về cơ quan Hội Nhà báo tỉnh, và tại phần tự nhận mức xếp loại chất lượng đảng viên năm 2024 ông tự xếp loại đảng viên: Hoàn thành tốt nhiệm vụ.
Từ những vi phạm của ông Trần Cao Tánh nêu trên, ông không chịu kiểm điểm trước Chi bộ, đảng viên trong chi bộ có đơn gửi lên Ban Thường vụ Tỉnh ủy và Đảng ủy Khối cơ quan và doanh nghiệp tỉnh đề nghị chỉ đạo xử lý kỷ luật ông Trần Cao Tánh. Tuy nhiên, Ban Thường vụ Tỉnh ủy bao che, không chỉ đạo giải quyết. Đảng ủy Khối cơ quan và doanh nghiệp tỉnh có văn bản gửi chi bộ đề nghị kiểm điểm xử lý theo quy định. Tại cuộc họp chi bộ ngày 17/5/2025 để kiểm điểm, xử lý kỷ luật đối với ông Tánh (có Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy và Ủy ban Kiểm tra Đảng ủy các cơ quan Đảng tỉnh dự). Tại cuộc họp, ông Nguyễn Đăng Lâm, nguyên Bí thư Chi bộ Hội VHNT tỉnh nhiệm kỳ 2000-2025 cũng đã đưa ra những vi phạm cụ thể của ông Trần Cao Tánh như:
Tại Quy định số 69-QĐ/TW ngày 06/7/2022 của BCH Trung ương về về Kỷ luật tổ chức đảng, đảng viên vi phạm- Tại Điều 6 nêu rõ: Trường hợp vi phạm có một hoặc một số tình tiết sau thì phải xem xét, tăng nặng mức kỷ luật. Đối với đảng viên đã được chi bộ yêu cầu làm bản kiểm điểm nhưng ông không thực hiện, mà làm đơn trình bày, sau khi Phó Bí thư chi bộ nhắc nhở nhiều lần ông mới làm bản kiểm điểm. Ngay từ khi bị phát hiện vi phạm pháp luật ông Trần Cao Tánh không tự giác nhận khuyết điểm mà cố tình giấu giếm, đối phó, quanh co, kéo dài thời gian để nhờ cán bộ cấp trên hỗ trợ, giúp đỡ không bị xử lý kỷ luật theo pháp luật.... Tại Quy định số 37-QĐ/TW, ngày 25/10/2021 của Ban Chấp hành Trung ương quy định về những điều đảng viên không được làm: “Tổ chức, tham gia đánh bạc dưới mọi hình thức; sử dụng các chất ma túy; sử dụng rượu, bia không đúng quy định hoặc đến mức bê tha và các tệ nạn xã hội khác.”. Tại Chỉ thị Số: 35/CT-TTg, ngày 17 tháng 9 năm 2024 của Thủ tướng Chính phủ “Về xử lý cán bộ, công chức, viên chức và chiến sĩ trong lực lượng vũ trang vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; không hợp tác với lực lượng chức năng trong xử lý vi phạm”. Quy định số 1167-QĐ/TU ngày 11/8/2023 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu cấp ủy, cơ quan, đơn vị trong thực hiện chức trách nhiệm vụ được giao và Quy định số 10-QĐ/ĐUK ngày 19/9/2023 của Ban Thường vụ Đảng ủy Khối về trách nhiệm và xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu trong Đảng bộ Khối Cơ quan và Doanh nghiệp tỉnh.
Tuy nhiên, tại cuộc họp này, một số đảng viên trong chi bộ và các đại biểu đại diện Ủy ban Kiểm tra cấp trên vận động các đảng viên trong chi bộ biểu quyết không xử lý kỷ luật ông Tánh mà kiểm điểm nội bộ rút kinh nghiệm vì ông Tánh đã viết kiểm điểm nhận khuyết điểm vi phạm!?. Nhiều đảng viên trong chi bộ cho rằng ngoài việc vi phạm pháp luật đối với ông Trần Cao Tánh đã quá rõ ràng cần phải xử lý kỷ luật nghiêm; bên cạnh đó ông cố tình giấu giếm cơ quan, tập thể, không chịu kiểm điểm tại chi bộ khi không có văn bản chỉ đạo của Đảng ủy, vi phạm nghiêm trọng Điều lệ Đảng và các Quy định của đảng, vi phạm các nghị định, chỉ thị của Chính phủ (đã dẫn trên) là hình thức tăng nặng khi xử lý kỷ luật. Qua việc này cho thấy, đối với chi bộ Hội VHNT tỉnh chưa chấp hành nghiêm Điều lệ và các Quy định của Đảng, nhiều đảng viên bao che, đồng lõa cho việc vi phạm pháp luật của đảng viên Trần Cao Tánh là không thể chấp nhận. Đây là những việc làm sai trái trong sinh hoạt chi bộ cần phải được chấn chỉnh kịp thời. Rõ ràng, vụ việc trên chỉ ở một chi bộ cơ quan hội nhưng việc xử lý kỷ luật chưa nghiêm minh, một trường hợp vi phạm nhưng không bị xử lý nghiêm khắc, sẽ tạo tiền lệ xấu cho người khác, trách nhiệm này thuộc về Chi bộ và lãnh đạo Hội Nhà báo, Hội VHNT tỉnh.
Như vậy, xây dựng văn hóa giao thông là trách nhiệm chung của toàn xã hội. Khi mỗi người đều có ý thức và hành động đúng đắn, giao thông sẽ trở nên an toàn hơn, góp phần tạo nên một đất nước văn minh, hiện đại. Mỗi người dân, mỗi cán bộ, công chức, viên chức và chiến sĩ trong lực lượng vũ trang hãy bắt đầu từ những hành động nhỏ nhất để góp phần thay đổi thói quen giao thông, xây dựng môi trường giao thông an toàn, thân thiện và Phát triển bền vững.
Mỗi cơ quan, đơn vị cần phải thực hiện quy trình xử lý nghiêm theo quy định đối với cán bộ, đảng viên vi phạm; nghiêm cấm việc bao che, giấu giếm khuyết điểm cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức vi phạm. Cần xem xét trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị trực tiếp sử dụng cán bộ, công chức, viên chức có người vi phạm nồng độ cồn theo tinh thần nội dung Chỉ thị số 35/CT-TTg ngày 17/9/2024 của Thủ tướng Chính phủ về xử lý cán bộ, công chức, viên chức và chiến sĩ trong lực lượng vũ trang vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn; không hợp tác với lực lượng chức năng trong xử lý vi phạm./.
Bài và ảnh: Lê Khôi
