Bạn đã bao giờ thấy bản thân tỉnh dậy mà chẳng muốn bật máy tính? Công việc cứ chất đống nhưng bạn không còn chút hứng thú hay động lực nào? Đó có thể là dấu hiệu của “burnout” – hiện tượng kiệt sức về cả thể chất lẫn tinh thần và điều đáng nói là nó xảy ra rất nhiều khi làm việc tại nhà.
Tại sao làm việc ở nhà lại dễ dẫn đến “burnout?”
Đầu tiên là bởi ranh giới giữa công việc và cuộc sống cá nhân gần như biến mất. Nếu ở công ty, tan làm là về nhà nghỉ ngơi thì khi chuyển sang việc làm online tại nhà, bạn gần như sống luôn trong văn phòng – nơi laptop luôn bật sẵn, email đến bất kỳ lúc nào và chẳng có điểm dừng rõ ràng giữa giờ làm và giờ nghỉ.
Thêm vào đó, cảm giác cô lập cũng là một yếu tố góp phần khiến tinh thần dễ tụt dốc. Không còn những câu chuyện tán gẫu lúc giải lao, không tiếng cười hay tương tác xã hội thường ngày, bạn chỉ còn lại mình với màn hình và những cuộc họp online khô khan. Càng ít kết nối, càng dễ cảm thấy lạc lõng và mất động lực.
Chưa kể, làm việc tại nhà còn đòi hỏi một mức độ tự kỷ luật rất cao. Bạn phải tự kiểm soát thời gian, công việc và cả sự tập trung của mình. Nhưng không phải ai cũng duy trì được điều đó mỗi ngày. Sự trì hoãn, xao nhãng xuất hiện, rồi bạn lại phải “cày đêm” để bù lại, khiến cơ thể và tinh thần cứ bị bào mòn dần.
Và cuối cùng, là áp lực phải luôn online – nỗi lo bị đánh giá là lười biếng nếu không phản hồi nhanh hay cảm giác tội lỗi khi nghỉ ngơi đúng giờ. Chính những áp lực nhỏ mà dai dẳng đó tích tụ lại và trước khi bạn kịp nhận ra, burnout đã âm thầm xảy ra từ lúc nào rồi.
Vậy làm sao để tránh rơi vào trạng thái burnout khi làm việc tại nhà?
Thật ra không có công thức cố định nhưng một vài thói quen nhỏ mỗi ngày có thể tạo ra sự khác biệt rất lớn.
Trước hết, hãy bắt đầu bằng việc thiết lập ranh giới rõ ràng giữa công việc và cuộc sống cá nhân. Cố định giờ làm việc và nghiêm túc tuân thủ, đừng để công việc "len lỏi" vào buổi tối hay ngày nghỉ. Sau giờ làm, bạn nên tắt thông báo email hay các ứng dụng nhắn tin công việc để đầu óc được nghỉ ngơi thật sự. Nếu có thể, bạn cũng nên dành riêng một góc nhỏ trong nhà để làm việc. Điều này giúp não bộ phân biệt rõ đâu là chế độ làm việc, đâu là lúc thư giãn.
Bên cạnh đó, nghỉ ngơi hợp lý cũng rất quan trọng. Đừng cố gắng làm liên tục từ sáng đến chiều không nghỉ. Cứ sau khoảng 1- 2 tiếng, hãy đứng dậy, đi lại hoặc uống nước vài phút để nạp lại năng lượng. Và nếu cảm thấy quá tải, đừng ngần ngại xin nghỉ phép. Nghỉ một ngày để phục hồi còn tốt hơn là gồng gánh mãi rồi kiệt sức.
Ngoài ra, duy trì kết nối với người khác cũng là một cách hiệu quả để giảm căng thẳng. Dù làm việc từ xa, bạn vẫn có thể trò chuyện, gặp mặt bạn bè hoặc đồng nghiệp, hoặc tham gia các cộng đồng online để học hỏi, chia sẻ. Việc giữ cho mình không cảm thấy một mình sẽ giúp tinh thần vững vàng hơn rất nhiều.
Và đừng quên chăm sóc sức khỏe thể chất nữa. Một chút vận động mỗi ngày, dù chỉ là vài động tác yoga, đi bộ quanh nhà hay đơn giản là duỗi người cũng giúp cơ thể bớt ì ạch và đầu óc tỉnh táo hơn. Kết hợp với việc ăn uống đầy đủ và ngủ đúng giờ, bạn sẽ thấy năng lượng cải thiện rõ rệt.
Cuối cùng, hãy học cách nói “không”. Đừng ôm đồm quá nhiều việc chỉ vì sợ làm người khác thất vọng. Cũng đừng cố gắng ráng cho xong trong khi cơ thể và tâm trí đang báo động đỏ. Biết giới hạn của mình và tôn trọng nó là cách tốt nhất để bảo vệ chính bạn khỏi “burnout”.
Làm việc tại nhà có thể thoải mái thật nhưng nếu không biết cách chăm sóc bản thân, chính sự thoải mái đó lại dễ biến thành áp lực vô hình. Vậy nên, hãy tập lắng nghe cơ thể mình nhiều hơn, đặt ra ranh giới rõ ràng và cho phép bản thân được nghỉ ngơi khi cần. Làm việc hiệu quả không có nghĩa là làm liên tục mà là biết lúc nào nên dừng lại để tái tạo năng lượng. Bạn xứng đáng với một công việc tốt và một tinh thần khỏe mạnh, ngay cả khi làm việc chỉ cách giường ngủ vài bước chân.
