TPMS là gì?
Cảm biến áp suất lốp hay TPMS (Tire Pressure Monitoring System) là hệ thống theo dõi áp suất lốp theo thời gian thực.
Khi áp suất giảm dưới ngưỡng an toàn (thường thấp hơn 20–25% so với mức khuyến nghị của hãng), đèn cảnh báo màu vàng hình “móng ngựa có dấu chấm than” sẽ phát sáng trên bảng đồng hồ.
Một số mẫu xe còn hiển thị thông báo “Low tire pressure” hoặc hiển thị chi tiết áp suất từng bánh.
Lưu ý: mức áp suất “chuẩn” cần tham khảo tem khuyến nghị của nhà sản xuất dán ở cột B (cửa lái), hộc để đồ hoặc nắp bình xăng.
Con số này có thể thay đổi tùy theo điều kiện tải nhẹ, tải nặng hoặc tốc độ vận hành.
Hai loại TPMS phổ biến
TPMS trực tiếp: Mỗi bánh xe gắn một cảm biến đo áp suất (và thường cả nhiệt độ), truyền dữ liệu về ECU qua sóng RF.
-
Ưu điểm: Độ chính xác cao, chỉ rõ bánh nào non hơi, hiển thị cụ thể psi/kPa.
-
Nhược điểm: Giá thành cao hơn, pin cảm biến hao theo thời gian (5–7 năm).
TPMS gián tiếp: Không dùng cảm biến riêng mà dựa vào dữ liệu ABS/ESP để so tốc độ quay bánh xe.
-
Ưu điểm: Chi phí thấp, ít hỏng hóc.
-
Nhược điểm: Không hiển thị con số cụ thể, kém chính xác khi thay đổi kích cỡ mâm/lốp, cần reset sau khi bơm hoặc đảo lốp.
Vị trí lắp đặt: van trong hay van ngoài?
| Tiêu chí | Van trong | Van ngoài |
|---|---|---|
| Vị trí | Gắn bên trong lốp, tích hợp van kim loại | Vặn thay nắp van ngoài |
| Độ chính xác | Cao (±1 psi), đo cả nhiệt độ | Thấp hơn (lệch 2–3 psi), không đo nhiệt độ |
| Độ bền/An toàn | Ít hư hỏng, khó mất trộm | Dễ va đập, dễ tháo nếu không có ốc chống trộm |
| Bảo dưỡng | Thay cảm biến phải tháo lốp | Dễ thay pin/cảm biến, không cần tháo lốp |
| Chi phí | Cao hơn, thường có sẵn trên xe OEM | Rẻ, lắp đặt nhanh |
Khuyến nghị:
-
Xe chạy đường dài, tải nặng nên chọn van trong để ổn định, chính xác.
-
Người cần giải pháp nhanh, chi phí thấp có thể chọn van ngoài, chấp nhận một chút sai số.
Làm gì khi đèn TPMS sáng?
-
Giảm tốc và dừng xe an toàn, tránh phanh gấp nếu nghi ngờ lốp trước non.
-
Kiểm tra trực quan xem lốp có xẹp, dính đinh hoặc rách hông.
-
Đo áp suất khi lốp nguội bằng đồng hồ cầm tay để so sánh với thông số xe.
-
Bơm đúng áp suất khuyến nghị, không bơm theo cảm tính.
-
Nếu thủng, có thể dùng bộ bơm + dung dịch vá tạm hoặc vá dùi, sau đó nhanh chóng đến gara để xử lý triệt để.
-
Không nên chạy nhanh nếu áp suất xuống quá thấp, vì nhiệt sinh ra có thể phá hỏng kết cấu lốp.
-
Reset hệ thống theo hướng dẫn sau khi bơm đủ áp suất, nhất là với TPMS gián tiếp.
Áp suất lốp: những điều cần nhớ
-
Đơn vị đo: tại Việt Nam thường dùng psi. (1 bar ≈ 14,5 psi; 100 kPa ≈ 14,5 psi).
-
Đo lốp lúc nguội, tức xe chưa vận hành hoặc để qua đêm.
-
Khi chở nặng hoặc chạy đường dài nên bơm theo mức tải nặng in trên tem nhà sản xuất để đảm bảo an toàn.
Lợi ích thực tế của TPMS
-
Tăng an toàn: Lốp non hơi dễ sinh nhiệt, nguy cơ nổ lốp cao trên cao tốc. TPMS giúp cảnh báo sớm để tài xế kịp xử lý.
-
Tiết kiệm nhiên liệu: Lốp non 10% có thể khiến xe tốn thêm 2–3% nhiên liệu.
-
Kéo dài tuổi thọ lốp: Duy trì áp suất chuẩn giúp lốp mòn đều, tăng tuổi thọ 20–30%, đặc biệt hữu ích cho SUV và MPV.
Nhờ kích thước nhỏ gọn nhưng công dụng lớn, cảm biến áp suất lốp ngày càng trở thành trang bị quan trọng giúp đảm bảo an toàn, tiết kiệm và bảo vệ tài sản cho người dùng ô tô.
