Giao dịch viên Ngân hàng thường được giới trong nghề gọi với câu yêu thương “bộ mặt của bank” vì ngoài nghiệp vụ giao dịch viên thì ngoại hình xinh đẹp cũng là một trong những tiêu chí tuyển dụng của các nhà lãnh đạo Ngân hàng vì vị trí này luôn phản ánh chất lượng dịch vụ, hình ảnh cũng như thương hiệu của Ngân hàng.
Giao dịch viên Ngân hàng và trách nhiệm pháp lý nên biết (ảnh minh hoạ)
Giao dịch viên cầu nối “lưu thông tiền tệ”
Thời gian gần đây, trên truyền hình Quốc gia chiếu một bộ phim trong đó có một câu nói mà chúng tôi rất tâm đắc “những gì không mua được bằng tiền thì có thể mua được bằng rất nhiều tiền”. Ngân hàng được coi là nơi lưu thông và luân chuyển tiền tệ của một Quốc gia, xã hội phát triển, mọi hoạt động kinh doanh thương mại đều giao dịch qua Ngân hàng và đầu mối luân chuyển tiền trong giao dịch kinh doanh đó bắt nguồn từ Giao dịch viên, người tiếp xúc trực tiếp với tiền, là cầu nối giao dịch và hỗ trợ cho việc lưu thông tiền tệ cho quá trình hoạt động, sản xuất kinh doanh.
Nếu chúng ta ví Ngân hàng là kho tiền của đất nước để phục vụ cho nền kinh tế tạo ra thặng dư cho xã hội thì Giao dịch viên được xem là người canh giữ kho tiền đó, họ là đầu mối trung gian, cầu nối đưa tiền từ Ngân hàng ra xã hội thông qua các giao dịch thuộc trách nhiệm, nghĩa vụ của họ và việc này thì luôn tiềm ẩn rủi ro. Có rất ít, thậm trí ngay cả những Giao dịch viên thâm niên trong nghề cũng không để ý có hàng trăm, hàng nghìn cái “bãy” ngầm luôn túc trực và chờ đợi các Giao dịch viên, không đơn thuần là việc thiếu tiền thì đền tiền khi kiểm kê quỹ và chốt sổ cuối ngày giao dịch như chúng ta vẫn nghĩ.
Trách nhiệm pháp lý của Giao dịch viên?
Chúng ta hãy nhớ lại vụ đại án Huyền Như khi có tới 15 Giao dịch viên Ngân hàng vướng vòng lao lý khi các Giao dịch viên cùng với các đối tượng đã cố ý làm giả giấy tờ tài liệu hoặc lợi dụng quyền phê duyệt chuyển tiền thanh toán của khách hàng qua các tài khoản nhằm chiếm đoạt tiền. Hay mới đây nhất là vụ án đang trong quá trình điều tra có liên quan đến Trịnh Văn Quyết khi Cơ quan cảnh sát điều tra nêu rõ trách nhiệm của các Giao dịch viên khi thực hiện các giao dịch chuyển tiền, rút tiền, nộp tiền, các cá nhân đều không đến Ngân hàng thực hiện giao dịch nhưng các Giao dịch viên và lãnh đạo Ngân hàng vẫn đồng ý cho thực hiện các giao dịch đó.
Giới hạn rủi ro trong nghề nghiệp và trách nhiệm pháp lý là điều mà mỗi Giao dịch viên cần biết khi thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, mỗi giao dịch khi thực hiện với khách hàng đều có những giới hạn và tiềm ẩn rủi ro pháp lý mà đôi khi vì thói quen các Giao dịch viên đã thực hiện chưa đúng, chưa phù hợp với quy định của ngành cũng như quy định của pháp luật.
Có những trường hợp vì lợi ích vật chất mà bất chấp thực hiện hành vi phạm tội nhưng cũng có những trường hợp vô tình mà các giao dịch viên đã vướng vào vòng lao lý trong các vụ án mà bản thân họ không thể lường trước được.
Phòng tránh rủi ro khi thực hiện các giao dịch
Nghề Ngân hàng nói chung và Giao dịch viên nói riêng luôn là nghề nghiệp mang tính rủi ro cao, hậu quả phát sinh thường rất lớn và kèm theo đó là trách nhiệm pháp lý đòi hỏi những Giao dịch viên không thể vô tư, xuề xoà làm theo thói quen, làm theo suy nghĩ, cả nể tặc lưỡi làm cho xong vì chỉ một sai sót sẽ là cả một câu chuyện pháp lý xảy ra với bao nhiêu con người phải gánh chịu.
Để phòng tránh những rủi ro, những sai sót có thể xảy ra trong quá trình tác nghiệp, chúng tôi xin đưa ra một số các nội dung dựa trên những kinh nghiệm thực tế phát sinh, vừa có thể giảm thiểu rủi ro, giảm thiểu thiệt hại cho Ngân hàng, vừa bảo vệ cho chính những Giao dịch viên trong quá trình tác nghiệp.
Thư nhất: Không thực hiện các giao dịch khống, các giao dịch thiếu các giấy tờ theo quy định như (Chứng minh thư, hộ chiếu…) cho khách hàng chỉ bằng một cuộc điện thoại rồi sau đó hoàn thiện chứng từ khi có sự quen biết, nể nang. Không cho đồng nghiệp mượn User, pass để thực hiện các lệnh chuyển tiền…hay thay mình thực hiện các giao dịch.
Thứ hai: Cập nhật các thông tin cần lưu ý về tài khoản của khách hàng như địa chỉ nơi thường trú, chứng minh thư nhân dân…, thường xuyên kiểm tra, cập nhập những thay đổi về mẫu dấu với khách hàng doanh nghiệp hay chữ ký của khách hàng so với chữ ký thực tế phát sinh trong quá trình giao dịch để đối chiếu khi thực hiện giao dịch.
Thứ ba: Thường xuyên cập nhập văn bản mới, văn bản hướng dẫn về nghiệp vụ để thực hiện đúng, thực hiện đủ quy trình, không được làm tắt bất cứ quy trình nào, tiến hành rà soát các khách hàng thuộc danh sách đã được cảnh báo cấm giao dịch, hạn chế giao dịch…bởi cơ quan nhà nước có thẩm quyền, của ngành để tránh giao dịch với các đối tượng nói trên.
Thứ tư: Hãy nhớ, dù quen biết, thân quen với khách hàng cũng không được trả thẻ tín dụng cho người không phải là chủ thẻ để nhờ họ mang về cho khách trừ trường hợp có uỷ quyền hợp pháp từ chủ thẻ.
Thứ năm: Trong quá trình tiếp xúc, làm việc với khách hàng tại quầy, việc phát ngôn phải rất thân trọng, phát ngôn và tư vấn phải theo quy định đã được Ngân hàng cho phép, không được phát ngôn và trả lời các thông tin sai quy định, những thông tin không chính thống.
Thứ sáu: không cung cấp bất kỳ thông tin nào liên quan đến tài khoản, số dư của khách hàng cho bên thứ ba khi chưa được cho phép vì việc cung cấp thông tin này là vi phạm quy định của pháp luật về bảo mật thông tin khách hàng và bạn sẽ vướng vào câu chuyện pháp lý ngay lập tức.
Thứ bảy: Nói không với việc hạch toán nợ chứng từ, luôn khắc cốt ghi tâm trong đầu là thực hiện đúng quy trình, quy định.
Thứ tám: Khi xử lý vấn đề mà chưa bao giờ gặp phải, cần bình tĩnh, trường hợp chưa rõ, chưa biết thì hãy xin ý kiến từ lãnh đạo hoặc bộ phận pháp chế để khi thực hiện công việc đảm bảo tuân thủ tránh sai sót và rủi ro.
Thứ chín: Các Ngân hàng có trách nhiệm thường xuyên mở các lớp tập huấn đánh giá rủi ro, nâng cao nhận thức cũng như kiến thức cho các Giao dịch viên vì sự nhận thức chưa đúng về rủi ro nghề nghiệp, về trách nhiệm cũng như giới hạn pháp lý của bản thân mỗi Giao dịch viên đã đánh mất đi sự an toàn trong quá trình tác nghiệp, đôi khi chỉ vì thói quen mà vướng vào sai phạm không hay.
Thứ mười: Lãnh đạo Ngân hàng, tổ chức Công đoàn thường xuyên quan tâm đến tâm tư nguyện vọng của cán bộ Giao dịch viên, quan tâm tới công việc cũng như đời sống, thường xuyên tuyên truyền để họ tránh xa những tệ nạn xã hội như cờ bạc, lô đề, có như thế thì mới ngăn chặn sự liều lĩnh khi có thể thụt két trong quá trình giao dịch.
