Tài năng kiệt xuất của Vua Quang Trung - Nguyễn Huệ thể hiện trên mọi lĩnh vực, đặc biệt là quân sự, với chiến thuật "thần tốc, bất ngờ" và tinh thần tiến công mãnh liệt, giúp ông "bách chiến bách thắng". Bên cạnh đó, ông còn là một nhà chính trị, nhà ngoại giao, nhà kinh tế, và nhà cải cách tài ba, có tầm nhìn chiến lược, xây dựng đất nước vững mạnh và bảo vệ độc lập dân tộc. Những chiến công đạt được đã minh chứng Ông thực sự là vị Vua của lòng dân đất Việt và lý tưởng của dân tộc.
Trong 2 ngày 19 và 20- 9 (28 – 29/7 Âm lịch) Tỉnh ủy, UBND tỉnh Gia Lai đã tổ chức trọng thể Lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung - Nguyễn Huệ lần thứ 233 (1792 - 2025), tại nhiều di tích gắn với phong trào Tây Sơn: An Khê Trường (phường An Khê), Đài Kính Thiên (xã Bình Phú), Đền thờ Tây Sơn Tam kiệt (thuộc Bảo tàng Quang Trung, xã Tây Sơn).
Lễ giỗ sẽ diễn ra với các nghi thức dâng hoa, dâng hương khấn cáo được cử hành trang trọng theo phong tục truyền thống, với sự tham gia của các đoàn đại biểu đến từ Hà Nội, TP Hồ Chí Minh, Huế, Nghệ An cùng đông đảo người dân và du khách.
Các nội nghi thức chính trong Lễ giỗ gồm: Lễ dâng hoa, dâng hương, khấn cáo tại tượng đài Hoàng đế Quang Trung và điện thờ Tây Sơn tam kiệt (di tích An Khê Trường) vào sáng 19/9; lễ dâng hương khấn cáo tại Đài Kính Thiên và Đền thờ song thân Tây Sơn tam kiệt vào chiều 19/9; lễ giỗ Hoàng đế Quang Trung tại Đền thờ Tây Sơn tam kiệt (khuôn viên Bảo tàng Quang Trung) vào sáng 20/9.
Các hoạt động tại Lễ giỗ như: Biểu diễn văn hóa truyền thống, hội thi làm bánh dân gian, mâm cúng...nhằm khôi phục các nghi lễ dân gian đặc sắc của “xứ nẫu”, cũng là để tưởng nhớ, tri ân công lao to lớn của Anh hùng dân tộc Quang Trung - Nguyễn Huệ; ôn lại truyền thống quật khởi hào hùng của phong trào nông dân Tây Sơn và tinh thần bách chiến, bách thắng của vị Hoàng đế trong sự nghiệp dựng nước, giữ nước. Đồng thời, đây cũng là dịp giáo dục truyền thống yêu nước, đạo lý "Uống nước nhớ nguồn", góp phần củng cố khối đại đoàn kết dân tộc, xây dựng không gian văn hóa lễ hội, bảo tồn và phát huy giá trị di tích gắn với các hoạt động văn hóa, nghệ thuật, thể thao, thu hút khách du lịch.
Qua nghiên cứu, tìm hiểu về lịch sử, chúng tôi được biết: Vua Quang Trung-Nguyễn Huệ (SN 1753-1792), cuộc đời 39 mùa xuân của ông đã cống hiến tất cả tâm hồn, tài năng và nghị lực của mình cho cuộc đấu tranh vì lợi ích của nhân dân, có nhiều cải cách tiến bộ để nâng cao cuộc sống cho người dân.
Trong 21 năm liền (từ năm 1771-1792), Vua Quang Trung-Nguyễn Huệ đã cống hiến tất cả tâm hồn, tài năng và nghị lực của mình cho cuộc đấu tranh vì lợi ích của nhân dân, vì độc lập dân tộc và thống nhất Quốc gia. Cuộc đời và sự nghiệp của Vua Quang Trung-Nguyễn Huệ là một bản anh hùng ca tuyệt vời mà công chúa Ngọc Hân, người bạn đời chung thủy của ông và cũng là một nữ sĩ tài hoa đã hiểu và đánh giá rất đúng trong tác phẩm “Ai tư vãn” văn vần viết theo thể ngâm: “…Mà nay áo vải cờ đào, Giúp dân dựng nước xiết bao công trình…”.
Những mốc son lớn trong sự nghiệp của Người anh hùng Quang Trung – Nguyễn Huệ phải kể từ thời điểm năm 1771 (lúc này Hoàng đế mới 18 tuổi) đã cùng anh em Tây Sơn phất cờ khởi nghĩa ở đất Tây Sơn.Hai năm sa u (năm 1773), cùng anh đánh chiến Phủ thành Quy Nhơn – Quảng Ngãi; Năm 1775, đánh thắng trận Phú Yên mở đầu một binh nghiệp bách chiến bách thắng.
Khi Hoàng đế Quang Trung 24 tuổi, 29 tuổi, 30 tuổi tham gia chỉ huy những cuộc tiến công lớn vào Gia Định, đánh đổ chế độ chúa Nguyễn. Đặc biệt, vào năm 1785 (32 tuổi), dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo đầy mưu lược của mình, cuộc chiến chống quân Xiêm đã đánh tan 5 vạn quân xâm lược, lập nên chiến công Rạch Gầm-Xoài Mút. Năm 1786 (33 tuổi): Lãnh đạo đại binh Tây Sơn tiến ra giải phóng Phú Xuân-Thuận Hóa, Thăng Long, đánh đổ chính quyền chúa Trịnh thiết lập trên 200 năm ở Đàng ngoài, đưa phong trào Tây Sơn phát triển lên quy mô toàn quốc, chấm dứt tình trạng đất nước bị chia cắt, lập lại nền thống nhất Quốc gia. Đến năm 1788 (lúc này mới 35 tuổi), ông lên ngôi Hoàng đế lập niên hiệu là Quang Trung. (Theo Chiếu lên ngôi thì Nguyễn Huệ lên ngôi Hoàng đế ngày 22/12/1788 nhằm ngày 25/11 Âl).
Chiến công lừng lẫy nhất, đậm nét nhất trong lịch sử chống giặc ngoại xâm của Quang Trung chính là chiến thắng Ngọc Hồi - Đống Đa năm 1789, khi chỉ trong một thời gian ngắn, Ông đã dẫn quân đánh tan 29 vạn quân Thanh xâm lược, giải phóng Thăng Long và bảo vệ chủ quyền đất nước. Chiến thắng này đã khép lại một giai đoạn đau thương, đồng thời mở ra một kỷ nguyên mới trong lịch sử dân tộc: Thống nhất đất nước, ổn định chính trị, phát triển ngoại giao, mở mang kinh tế - văn hóa.
Cuộc đời và sự nghiệp của Hoàng đế Quang Trung- Nguyễn Huệ cho chúng ta thấy rõ tầm cao trí tuệ và nghệ thuật dùng người của một danh tướng lững lẫy, một nhà quân sự thiên tài, một vị hoàng đế anh minh, một trong những nhân vật rất đặc biệt trong lịch sử dân tộc Việt Nam ta ở thế kỷ 18.
Đánh giá về thiên tài quân sự của ông, nhiều học giả nổi tiếng đã đúc kết một số nét cơ bản như: Vua Quang Trung-Nguyễn Huệ là một người kiệt suất đã biết kết hợp quân sự và chính trị; đánh vào mục tiêu chiến lược trọng yếu nhất; hành động bất ngờ nhất; chọn thời gian và không gian thích hợp; tạo lạc hướng làm cho địch chủ quan, kiêu ngạo, tuyệt đối giữ bí mật kế hoạch tấn công; không coi thường địch; làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục lòng yêu nước cho quân đội; phân tán và tập trung lực lượng nhanh chóng; tuyển chọn tập hợp được nhiều tướng lĩnh có tài, quan tâm đến đời sống của binh sĩ và chú ý đến tình báo, tập trung binh chủng quan trọng...Có thể nói, thiên tài quân sự của Nguyễn Huệ thể hiện trên nhiều mặt, nhưng đặc biệt nhất là về tổ chức, xây dựng quân đội và chỉ huy tác chiến.
Có thể khẳng định, Vua Nguyễn Huệ là người thủ lĩnh kiệt xuất nhất của phong trào Tây Sơn, người đã đưa phong trào vượt qua mọi gian nguy thử thách, đạt tới đỉnh phát triển cao nhất của phong trào nông dân và phong trào độc lập trong bối cảnh lịch sử cuối thế kỷ XVIII của đất nước. Nguyễn Huệ đã trở thành một anh hùng dân tộc vĩ đại, có công lớn trong sự nghiệp thống nhất đất nước, bảo vệ độc lập dân tộc. Bên cạnh đó, ông còn là một nhà quân sự thiên tài, với cuộc đời chiến đấu đánh bại mọi thù trong giặc ngoài.
Nét nổi bật nhất trong nghệ thuật quân sự của Quang Trung-Nguyễn Huệ là tinh thần tiến công mãnh liệt và lối đánh thần tốc, bất ngờ, phát huy được sức mạnh quật khởi của nông dân kết hợp với sức mạnh yêu nước, tạo nên sức mạnh thắng lợi của phong trào Tây Sơn và quân đội Tây Sơn.
Sự nghiệp và tài năng của Nguyễn Huệ còn bao quát nhiều lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, ngoại giao…Công cuộc xây dựng lại đất nước và các chính sách đối nội đối ngoại đã chứng tỏ ý chí độc lập, tự chủ mạnh mẽ, tầm mắt nhìn xa thấy rộng và năng lực tổ chức quá tài giỏi.
Bởi vậy, khi nhắc đến Quang Trung-Nguyễn Huệ là nhắc đến một vị anh hùng vĩ đại của dân tộc, vị anh hùng bách chiến bách thắng, một người táo bạo, quyết đoán nhưng cũng rất nhân ái, độ lượng, biểu thị ý chí và ước mơ lớn nhất của dân tộc ta là được sống trong ấm no, độc lập, thanh bình...
Cuộc đời 39 mùa xuân của Vua Quang Trung-Nguyễn Huệ (SN 1753-1792) đã cống hiến tất cả tâm hồn, tài năng và nghị lực của mình cho cuộc đấu tranh vì độc lập dân tộc, thống nhất Tổ quốc và vì cuộc sống, lợi ích và hạnh phúc của nhân dân.
Sự nghiệp lẫy lừng ấy là một bản anh hùng ca của thế kỷ áo vải cờ đào, một thời đầy biến động và bão táp của đất nước. Con người và sự nghiệp ấy sống mãi trong lịch sử quang vinh của dân tộc và trong ký ức bất diệt của nhân dân.
