Sự kiện có ý nghĩa khu vực này vinh dự được đón tiếp và lắng nghe bài phát biểu khai mạc từ Ngài Saynakhone Inthavong, Thứ trưởng Bộ Nông Nghiệp và Môi trường CHND Lào. Hội nghị là diễn đàn quy tụ các lãnh đạo cấp cao các nước ASEAN, nhà nghiên cứu, hợp tác xã, doanh nghiệp, nhà phát triển và các bên liên quan khác, nhằm thúc đẩy các giải pháp nông nghiệp bền vững và thân thiện với môi trường trong khu vực.
Trong khuôn khổ Hội nghị, PGS.TS. Đào Thế Anh, Chủ tịch Hội Khoa học Phát triển Nông thôn Việt Nam (PHANO), đại diện Mạng lưới ALiSEA Việt Nam, đã có bài tham luận quan trọng, tập trung vào vai trò kết nối chính sách của ALiSEA. Ông chia sẻ rằng ALiSEA, liên minh tập hợp các trường đại học, tổ chức phi chính phủ và tổ chức nông dân, hoạt động hiệu quả nhờ tạo ra một "không gian an toàn và bao trùm".
Không gian này cho phép các bên liên quan, từ nông dân đến nhà hoạch định chính sách, đối thoại một cách cởi mở và xây dựng giải pháp chung. Mạng lưới đang tích cực kết nối các sáng kiến NNST từ cấp cơ sở với diễn đàn chính sách quốc gia, chia sẻ tiếng nói của nông dân và đồng hành cùng các cơ quan nhà nước hoàn thiện chính sách hỗ trợ quá trình chuyển đổi.
Một trong những đóng góp nổi bật nhất được trình bày là kết quả tham vấn đa bên liên quan tại Campuchia, Lào và Việt Nam trong năm 2025 về Bộ Hướng dẫn Chính sách ASEAN cho chuyển đổi nông nghiệp sinh thái. Từ các cuộc tham vấn này, ALiSEA đã xác định và đóng góp bốn điểm đòn bẩy ưu tiên.
Thứ nhất là việc xây dựng Hệ thống Theo dõi – Đánh giá (M&E) chuyên biệt cho NNST, giúp đánh giá hiệu quả và các điều kiện cần thiết để nhân rộng mô hình thành công (đặc biệt được nhấn mạnh tại Lào và Việt Nam).
Thứ hai liên quan đến Chuỗi Giá Trị Lương Thực – Thực Phẩm, đòi hỏi phải giải quyết nút thắt về thiếu cơ chế chứng nhận phù hợp (Việt Nam) và tăng cường nhận thức của người tiêu dùng (Lào).
Thứ ba là chuyển đổi Chương trình Nghị sự Nghiên cứu, thúc đẩy nghiên cứu hành động có sự tham gia (PAR), đồng thời thừa nhận nguyên tắc cốt lõi: Không có một mô hình NNST duy nhất. Nghiên cứu và chính sách cần linh hoạt theo bối cảnh, điều kiện và nguồn lực của từng nông hộ.
Thứ tư là các giải pháp về Tài Chính cho Chuyển Đổi, bao gồm đề xuất đưa sản phẩm sinh thái vào hệ thống mua sắm công, xây dựng gói tín dụng ưu đãi với lãi suất thấp cho nông dân và hợp tác xã, đơn giản hóa thủ tục tiếp cận vốn, và đề xuất miễn giảm thuế cho đầu vào nông nghiệp sinh thái (Lào).
Kết thúc bài phát biểu của mình, PGS.TS. Đào Thế Anh đã tái khẳng định cam kết mạnh mẽ của ALiSEA. Mạng lưới sẽ tiếp tục sứ mệnh thúc đẩy đối thoại chính sách dựa trên bằng chứng thực tiễn, kết nối các sáng kiến ở cơ sở với diễn đàn khu vực ASEAN, và hỗ trợ các thành viên cùng nhau xây dựng một hệ thống lương thực không chỉ lành mạnh mà còn công bằng và bền vững hơn cho toàn khu vực.
