Theo dự thảo Tiêu chuẩn kỹ thuật Quốc gia (CAFC), đến năm 2030, toàn bộ ôtô sản xuất, lắp ráp và nhập khẩu mới tại Việt Nam phải đạt mức tiêu thụ nhiên liệu trung bình 4,83 lít/100 km.
Quy định này được xem là bước đi nhằm hướng đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Tuy nhiên, Hiệp hội Các Nhà sản xuất Ôtô Việt Nam (VAMA) bày tỏ lo ngại điều này có thể “khai tử” phần lớn xe xăng đang bán trên thị trường.
96% xe xăng không đạt chuẩn mới
Theo thống kê của VAMA, khoảng 96% xe động cơ đốt trong hiện hành và 14% xe hybrid chưa thể đáp ứng yêu cầu của dự thảo CAFC. Điều này đồng nghĩa với việc hàng loạt mẫu xe bán chạy hiện nay sẽ bị ảnh hưởng nếu quy định chính thức áp dụng.
Ở phân khúc SUV cỡ B – nhóm có doanh số cao nhất thị trường, nhiều mẫu xe đều tiêu hao nhiên liệu trên 6 lít/100 km như Mitsubishi Xforce (6,18 – 6,40 lít), Honda HR-V (6,3 lít), Kia Seltos (7,6 lít) hay Hyundai Creta (6,17 – 6,39 lít). Chỉ có biến thể hybrid của HR-V (4,44 lít) đáp ứng được chuẩn mới.
Tình trạng tương tự cũng xuất hiện ở nhóm MPV bình dân, nơi Mitsubishi Xpander (6,9 – 7,3 lít), Toyota Veloz Cross (6,3 lít) hay Avanza Premio (6,3 – 6,73 lít) đều vượt mức cho phép.
Với phân khúc bán tải, đại diện nổi bật là Ford Ranger hiện tiêu hao 7 – 10 lít/100 km, gần như “vô vọng” để đáp ứng quy chuẩn.
Việt Nam không đứng ngoài xu thế toàn cầu
Các chuyên gia nhận định dự thảo của Việt Nam là bước đi phù hợp với xu hướng chung của ngành ôtô thế giới.
-
Trung Quốc: Bộ Công nghiệp và Công nghệ thông tin (MIIT) quy định đến năm 2025, xe du lịch dưới 9 chỗ phải đạt mức tiêu thụ trung bình 4 lít/100 km.
-
Thái Lan: Không áp mức cụ thể nhưng triển khai chương trình “Eco Car”, yêu cầu xe đạt chuẩn khí thải Euro 5 và tiêu hao dưới 4,3 lít/100 km.
-
Châu Âu: Từ năm 2021-2024, mức tiêu hao áp dụng là 4,1 lít/100 km với xe xăng và 3,6 lít/100 km với xe diesel. Từ năm 2025, con số giảm xuống 3,5 lít. Mục tiêu xa hơn là cấm bán toàn bộ xe xăng, dầu và hybrid vào năm 2035.
Như vậy, Việt Nam đang dần theo kịp xu hướng toàn cầu trong lộ trình giảm phát thải.
Giải pháp: Xe điện và hybrid lên ngôi
Theo giới chuyên môn, để đáp ứng mốc 4,83 lít/100 km, các hãng xe khó có thể tiếp tục dựa vào động cơ đốt trong truyền thống. Lựa chọn khả thi nhất là mở rộng danh mục xe hybrid, plug-in hybrid và xe thuần điện.
Nếu vẫn muốn duy trì xe xăng, các hãng buộc phải cải tiến triệt để hệ truyền động, giảm dung tích động cơ xuống dưới 1.0L hoặc áp dụng công nghệ tăng áp, tối ưu khí thải. Điều này đòi hỏi đầu tư lớn vào dây chuyền sản xuất và công nghệ mới.
Dù gây áp lực cho các nhà sản xuất, quy định mới được kỳ vọng sẽ mở ra cơ hội để người dùng Việt tiếp cận nhiều mẫu xe xanh hơn, tiết kiệm hơn và hiện đại hơn.
Đây cũng là bước đi quan trọng để thị trường ôtô trong nước hội nhập với xu thế chuyển đổi xanh toàn cầu, đồng thời tiến gần hơn đến mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
