TPHCM đối mặt thách thức nguồn điện và hạ tầng khi chuyển đổi sang xe máy điện

TPHCM đang thúc đẩy kế hoạch “điện hóa” hàng trăm nghìn xe máy công nghệ nhưng bài toán thiếu điện và hạ tầng trạm sạc có thể trở thành rào cản lớn nhất.

Nhu cầu sạc xe điện tự phát giữa lòng thành phố

Giữa trưa nắng, một quán cà phê võng trên đường Nguyễn Văn Linh (phường Tân Thuận, TPHCM) trở thành điểm tụ họp của nhiều tài xế xe ôm công nghệ.

Trước cửa quán, những chiếc xe máy điện màu xanh dương xếp thành hàng, mỗi xe cắm một dây sạc nối vào dãy ổ điện được cơi nới thủ công.

Theo anh Long Phụng, phí sạc tại các quán cà phê này chỉ khoảng 5.000 đồng/giờ và có thể tìm thấy hàng chục địa điểm tương tự tại trung tâm TPHCM.

01
 

Mỗi lần sạc đầy mất khoảng 3-4 giờ, nên mô hình “cà phê sạc điện kèm võng nghỉ” đang trở thành “bản doanh” của tài xế.

TS Phạm Viết Thuận, Viện trưởng Viện Kinh tế Tài Nguyên và Môi trường TPHCM, nhận định đây là minh chứng cho việc thành phố đang thiếu một quy hoạch hạ tầng trạm sạc bài bản.

Ông cho rằng khi xây dựng đề án chuyển đổi phương tiện, việc phê duyệt và quy hoạch các vị trí trạm sạc cụ thể là yêu cầu bắt buộc, nếu không sẽ khó triển khai hiệu quả.

Lợi ích kinh tế thúc đẩy tài xế chuyển đổi

TPHCM hiện ưu tiên chuyển đổi phương tiện cho nhóm xe ôm công nghệ và giao hàng, với khoảng 400.000 xe máy xăng đang hoạt động.

Theo TS Phạm Viết Thuận, đây là nhóm phương tiện có tần suất di chuyển cao, lượng phát thải lớn và chịu áp lực chi phí nhiên liệu.

02
 

Khảo sát thực tế cho thấy nhiều tài xế đã chủ động đổi sang xe điện vì chi phí sạc thấp hơn đáng kể so với đổ xăng. “Chưa bàn đến giảm khí thải, yếu tố kinh tế đã đủ để nhiều tài xế lựa chọn xe điện”, TS Thuận nói.

Tuy nhiên, khó khăn lớn nhất lại nằm ở hạ tầng. Nhiều khu trọ không cho sạc điện, các điểm sạc tự phát tiềm ẩn rủi ro cháy nổ, trong khi dung lượng pin của nhiều dòng xe còn hạn chế, buộc tài xế phải sạc nhiều lần trong ngày.

Áp lực nguồn điện khi “điện hóa” 400.000 xe máy

Theo tính toán, nếu toàn bộ 400.000 xe máy công nghệ tại TPHCM chuyển sang chạy điện, thành phố sẽ cần thêm khoảng 3.600 MW điện mỗi ngày, tương đương gần 70% so với ngưỡng phụ tải hiện tại (5.000 MW).

03
 

TS Phạm Viết Thuận cho rằng, trong giai đoạn đầu, TPHCM chỉ có thể đáp ứng cho khoảng 80.000 xe máy điện. Nếu vượt con số này, bài toán cung cấp điện sẽ trở nên nan giải.

Hạ tầng trạm sạc – “nút thắt cổ chai”

Hiện phần lớn chủ xe điện vẫn phải sạc tại nhà hoặc các trạm đặt ở chung cư, trung tâm thương mại – vốn không thuận tiện cho tài xế công nghệ.

Thực tế, thị trường đang tự bù đắp bằng các điểm sạc tự phát như quán cà phê, nhưng đây không phải giải pháp an toàn lâu dài.

04
 

Chuyên gia nhấn mạnh đề án chuyển đổi phải có “bình đồ trạm sạc” chi tiết trên toàn địa bàn, bao gồm cả các khu đô thị, bãi xe chung cư và vùng ven sau khi TPHCM sáp nhập với Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu.

Những tuyến đường dài như từ trung tâm TPHCM đến Hồ Tràm (Bà Rịa - Vũng Tàu), dù ít người dùng xe điện, vẫn cần có trạm sạc để bảo đảm kết nối hành trình.

“Chi phí đầu tư hạ tầng trạm sạc rất lớn nhưng nếu không có, việc khuyến khích người dân chuyển đổi phương tiện sẽ khó thành công”, TS Phạm Viết Thuận khẳng định.