Giới thiệu về vải thiều chín sớm Tân Yên
Vải thiều chín sớm Tân Yên, trồng tại huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang, là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất này. Với hương vị thơm ngon, độ ngọt vừa phải và đặc trưng riêng, vải thiều chín sớm Tân Yên đã chinh phục được nhiều khách hàng trong và ngoài nước. Đến năm 2022, diện tích trồng vải chín sớm tại Tân Yên đã đạt khoảng 1.170 ha, với sản lượng khoảng 14.500 tấn. Thời vụ thu hoạch thường bắt đầu từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6 hàng năm, tạo điều kiện thuận lợi cho việc rải vụ và giảm áp lực tiêu thụ trong mùa vải chính vụ.
Xây dựng chỉ dẫn địa lí cho vải thiều chín sớm Tân Yên
Để tăng cường nhận diện thương hiệu và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ cho sản phẩm vải thiều chín sớm Tân Yên, các nhà khoa học đã phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Bắc Giang, cùng với chính quyền huyện Tân Yên, tiến hành các bước nghiên cứu và thu thập dữ liệu để xây dựng chỉ dẫn địa lí cho sản phẩm này. Chỉ dẫn địa lí không chỉ giúp người tiêu dùng dễ dàng nhận diện sản phẩm mà còn góp phần nâng cao giá trị thương hiệu và bảo vệ quyền lợi của người sản xuất.
Hình 1. Hội thảo đánh giá cảm quan quả vải thiều chín sớm Tân Yên Hình 2. Quả vải thiều chín sớm Tấn Yên
Việc xây dựng chỉ dẫn địa lí cho vải thiều chín sớm Tân Yên được thực hiện khoa học và bài bản. Thông qua hội thảo các chuyên gia, doanh nghiệp, hợp tác xã và nông dân tham gia đánh giá cảm quan trực tiếp chỉ tiêu chất lượng của vải thiều chín sớm Tân Yên so với các giống vải chín sớm khác như vải lai chín sớm trồng tại Phủ Cừ (Hưng Yên) và vải chín sớm trồng tại Đông Triều (Quảng Ninh). Kết quả phân tích trong phòng thí nghiệm năm 2022 cho thấy, quả vải thiều chín sớm Tân Yên có những đặc điểm nổi bật như hình dạng quả tim, màu sắc vỏ quả đỏ hơi vàng khi chín, thịt quả giòn ráo, màu trắng đục, và hạt có dạng hình trụ, màu nâu đỏ. Khối lượng quả trung bình đạt 31,0±0,32 g, với tỷ lệ phần ăn được lên đến 73,3±0,50%, độ ngọt chua nhẹ và hàm lượng chất rắn hòa tan (độ Brix) dao động từ 16,7 đến 20,0.
Vùng sản xuất và điều kiện tự nhiên
Vùng sản xuất vải thiều chín sớm Tân Yên bao gồm các xã Phúc Hòa, Tân Trung, Liên Sơn, Hợp Đức và thị trấn Cao Thượng. Đây là khu vực có điều kiện thổ nhưỡng và khí hậu đặc biệt, phù hợp cho việc trồng vải thiều. Đất đai tại đây có độ pH dao động từ 5,3 đến 6,5, thành phần dinh dưỡng phù hợp, cùng với biên độ nhiệt ngày đêm chênh lệch lớn, tạo điều kiện thuận lợi cho cây vải phát triển và cho quả có chất lượng cao.
Bản đồ vùng đất phù hợp trồng vải thiều chín sớm Tân Yên tại huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang
Chiến lược tăng cường nhận diện thương hiệu
Chỉ dẫn địa lí là công cụ hữu hiệu để tăng lợi thế cạnh tranh của nông sản Việt Nam trên thị trường quốc tế cũng như nội địa. Chỉ dẫn địa lí không chỉ giúp phân biệt nguồn gốc sản phẩm mà còn là yếu tố quan trọng để xây dựng thương hiệu và nâng cao giá trị sản phẩm. Việc hoàn thiện hồ sơ đăng ký chỉ dẫn địa lí cho vải thiều chín sớm Tân Yên sẽ là bước đi quan trọng để bảo vệ và phát triển thương hiệu của sản phẩm này.
Để tăng cường nhận diện thương hiệu vải thiều chín sớm Tân Yên, cần thực hiện các giải pháp sau: (1) Hoàn thiện hồ sơ chỉ dẫn địa lí: Dựa trên kết quả nghiên cứu và đánh giá để trình cơ quan chức năng công nhận chỉ dẫn địa lí chính thức cho sản phẩm. (2) Phát triển thị trường: Tăng cường hoạt động xúc tiến thương mại, tham gia các hội chợ nông sản quốc tế và trong nước để quảng bá sản phẩm, liên kết chuỗi giá trị. (3) Ứng dụng công nghệ: Sử dụng mã QR và công nghệ truy xuất nguồn gốc để minh bạch thông tin sản phẩm. (4) Đào tạo và nâng cao năng lực: Tổ chức các lớp tập huấn cho nông dân và doanh nghiệp về quản lý chất lượng và phát triển thương hiệu. (5) Bên cạnh đó, việc áp dụng các tiêu chuẩn chất lượng như VietGAP, GlobalGAP cũng sẽ góp phần nâng cao uy tín và giá trị của sản phẩm trên thị trường.
Việc xây dựng chỉ dẫn địa lí cho vải thiều chín sớm Tân Yên không chỉ là bước đi quan trọng trong việc bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ mà còn là cơ hội để nâng cao giá trị thương hiệu và mở rộng thị trường tiêu thụ. Với những đặc điểm nổi bật về chất lượng và hương vị, cùng với sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng và doanh nghiệp, vải thiều chín sớm Tân Yên hứa hẹn sẽ trở thành một thương hiệu nông sản đặc sắc, góp phần phát triển kinh tế địa phương và quảng bá hình ảnh nông sản Việt Nam ra thế giới.