Xây dựng nông thôn mới – Cách làm sáng tạo

Sáng 21-4, Ban Chỉ đạo Chương trình số 04-CTr/TU, ngày 17-3-2021, của Thành ủy Hà Nội về "Đẩy mạnh thực hiện hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp và phát triển kinh tế nông thôn, nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nông dân giai đoạn 2021-2025" (Chương trình số 04) tổ chức Hội nghị sơ kết giữa nhiệm kỳ.
nt11-1702770293.jpg
Các đồng chí lãnh đạo Trung ương, thành phố Hà Nội dự hội nghị.

Dự hội nghị có các đồng chí Ủy viên Trung ương Đảng: Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Lê Minh Hoan, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội - Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình số 04/Ctr-TU Nguyễn Thị Tuyến; các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội: Trưởng ban Tuyên giáo Thành ủy Nguyễn Doãn Toản, Bí thư Quận ủy Thanh Xuân Bùi Huyền Mai; Phó Chủ tịch HĐND thành phố Phạm Quí Tiên; Phó Chủ tịch UBND thành phố, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chỉ đạo Chương trình số 04 Nguyễn Mạnh Quyền...

23/33 chỉ tiêu vượt và hoàn thành

Báo cáo kết quả nửa nhiệm kỳ qua cho thấy, mặc dù đối diện với nhiều khó khăn, thách thức, song bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và Thành ủy, việc thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU, giai đoạn 2021-2025, đã bảo đảm lộ trình. 

Đến năm 2022, đã có 23/33 chỉ tiêu vượt, hoàn thành hoặc bảo đảm lộ trình kế hoạch. Cụ thể, có 8 chỉ tiêu vượt kế hoạch; 10 chỉ tiêu đạt kế hoạch; 2 chỉ tiêu cơ bản hoàn thành kế hoạch; 3 chỉ tiêu dự kiến bảo đảm lộ trình kế hoạch. 

Nổi bật, Hà Nội đã có 100% xã đạt chuẩn nông thôn mới; 111 xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 20 xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu. 15/18 huyện đạt chuẩn nông thôn mới…

Tốc độ tăng trưởng giá trị tăng khu vực nông, lâm nghiệp và thủy sản bình quân hằng năm 3,03%, đạt và vượt so chỉ tiêu kế hoạch thành phố giao (2,5-3%/năm). Cơ cấu ngành chăn nuôi giai đoạn 2020-2025 có sự chuyển dịch theo hướng giảm tỷ trọng chăn nuôi lợn, tăng tỷ trọng chăn nuôi gia cầm và trâu bò. 

Hà Nội đã huy động được 46.778 tỷ đồng đầu tư cho nông nghiệp, nông dân, nông thôn. Đây là một nguồn lực rất lớn giúp khu vực nông thôn hoàn thiện cơ sở hạ tầng, tạo đà phát triển kinh tế - xã hội.

Triển khai thực hiện Chương trình số 04-CTr/TU, bên cạnh việc đúc rút những kinh nghiệm hay, bài học quý trong công tác chỉ đạo điều hành, Ban Chỉ đạo Chương trình số 04-CTr/TU của Thành ủy cũng thẳng thắn chỉ rõ những hạn chế, yếu kém còn tồn tại. 

Trong số 33 chỉ tiêu Chương trình số 04-CTr/TU đặt ra cho cả giai đoạn, theo lộ trình cần thực hiện năm 2022, còn 10 chỉ tiêu chưa hoàn thành, trong đó có chỉ tiêu thu nhập của nông dân khu vực nông thôn Hà Nội; tỷ lệ sản phẩm nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; tỷ lệ trường công lập (mầm non, tiểu học, trung học cơ sở, trung học phổ thông) đạt chuẩn quốc gia...

Việc chuyển đổi, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp có nhiều tiến bộ nhưng chưa tương xứng với tiềm năng và lợi thế của Thủ đô. Việc thu hút doanh nghiệp đầu tư vào sản xuất nông nghiệp chưa nhiều, đặc biệt là chế biến sâu; sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao còn hạn chế, dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát… 

nt12-1702770381.jpg
Các đồng chí lãnh đạo Trung ương, thành phố Hà Nội tham quan gian hàng

Nông nghiệp Thủ đô có sự khác biệt

Tại hội nghị, các địa phương, đơn vị đã tham luận, chia sẻ kinh nghiệm hay trong thực hiện Chương trình số 04/Ctr-TU. Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Đông Anh Nguyễn Văn Cường chia sẻ: Huyện tích hợp các tiêu chí xây dựng nông thôn mới nâng cao gắn với các tiêu chí trở thành quận. Việc này vừa rút ngắn thời gian thực hiện, vừa tập trung được nguồn lực đầu tư.

Chủ tịch UBND huyện Mê Linh Hoàng Anh Tuấn cho biết, Mê Linh là vùng rau và hoa lớn của thành phố, huyện đã hỗ trợ người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi sang các giống chất lượng cao gắn với xây dựng thương hiệu và xây dựng sản phẩm OCOP. Đặc biệt, những mô hình liên kết chuỗi đã mang lại hiệu quả cao.

Theo Chủ tịch Hội Nông dân thành phố Phạm Hải Hoa, Hội đã vận động hội viên nông dân tích cực tham gia phát triển kinh tế, sản xuất nông nghiệp an toàn, chống biến đổi khí hậu, hiến đất làm đường... ; hỗ trợ nông dân tiếp cận nguồn vốn từ quỹ hỗ trợ nông dân và vốn vay ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội để có thêm nguồn vốn đầu tư cho sản xuất... 

bt1-1702770529.jpg
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan phát biểu tại hội nghị.

Phát biểu tại hội nghị, Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan cho rằng, nông nghiệp Thủ đô có sự khác biệt so với các tỉnh, thành khác. Đó là giá trị văn hóa, bản sắc lịch sử, những dấu ấn của địa danh Hà Nội trong sản phẩm... tưởng như vô hình nhưng lại có giá trị rất lớn làm nên thương hiệu, gia tăng giá trị cho sản phẩm.

“Kết quả đạt được trong thực hiện Chương trình 04-CTr/TU của Thành ủy Hà Nội truyền cảm hứng cho cá nhân tôi và Bộ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn trong thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới thời gian tới”, Bộ trưởng Lê Minh Hoan nói. 

Gợi mở những việc cần thực hiện thời gian tới, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng, Hà Nội có thể hình thành các trung tâm nông nghiệp; trung tâm đào tạo nhân lực phục vụ sản xuất nông nghiệp và chuỗi ngành hàng; phát triển các mô hình bất động sản nông nghiệp, vừa là nơi sản xuất, vừa là nơi sinh sống cho người dân nội đô dịp cuối tuần; phát triển du lịch nông nghiệp - nông thôn bài bản hơn để khai thác tối đa các giá trị...

Nhân rộng cách làm sáng tạo

Phát biểu tại hội nghị, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến đánh giá: Trong nửa nhiệm kỳ vừa qua, Đảng bộ thành phố đã tích cực triển khai 10 chương trình công tác lớn toàn khóa, trong đó có Chương trình số 04-CTr/TU. Cùng với việc hoàn thành tốt, có chất lượng các mục tiêu, chỉ tiêu, nhiệm vụ chính trị đã đặt ra từ đầu nhiệm kỳ đến nay, việc thực hiện chương trình cũng còn một số hạn chế, tồn tại. Đó là, tình trạng sản xuất nông nghiệp còn manh mún, phân tán, chưa bền vững; sự phát triển của kết cấu hạ tầng gắn với đời sống văn hóa, tinh thần của người dân tại các địa phương có khoảng cách chênh lệch khá cao; thu nhập của một bộ phận nông dân còn thấp; văn hóa nông thôn và một số giá trị truyền thống có nguy cơ mai một...

bt2-1702770700.jpg
Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội Nguyễn Thị Tuyến phát biểu tại hội nghị.

Khẳng định Chương trình xây dựng nông thôn mới có tầm quan trọng, ý nghĩa to lớn và thời gian thực hiện lâu dài, có điểm đầu nhưng không có điểm kết thúc, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy đề nghị các địa phương, đơn vị phát huy những kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế, để năm 2025, thành phố phấn đấu hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới; 100% huyện, xã đạt chuẩn nông thôn mới; 20% huyện và 40% xã đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao; 20% xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu…

Nhấn mạnh 6 nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai thực hiện thời gian tới, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy đề nghị các cấp ủy Đảng, chính quyền tập trung tuyên truyền việc thực hiện chính sách “tam nông” trong giai đoạn hiện nay, đó là “nông nghiệp sinh thái, nông thôn hiện đại, nông dân văn minh”. 

Cùng với việc xây dựng nông thôn hiện đại, phồn vinh, hạnh phúc, dân chủ, văn minh; có kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ theo tiêu chí đô thị…, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy đề nghị phát triển nông nghiệp, nông thôn gắn với không gian di sản văn hóa vật thể, phi vật thể; bảo vệ các giá trị, bản sắc văn hóa dân tộc. Trong quy hoạch phát triển kinh tế - xã hội nông thôn, cần chú trọng phát triển hài hòa, đồng bộ cả nông nghiệp, công nghiệp, dịch vụ, gắn với cơ cấu lại lao động, tạo sinh kế, việc làm tại chỗ, nâng cao thu nhập cho nông dân và cư dân nông thôn. Cùng với đó, cần xây dựng làng văn hóa, giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, tôn vinh các giá trị văn hóa truyền thống; quan tâm công tác bảo vệ môi trường nông thôn, an toàn thực phẩm... 

Phó Bí thư Thường trực Thành ủy yêu cầu các địa phương, đơn vị tập trung đẩy nhanh tiến độ thực hiện cơ cấu lại ngành nông nghiệp, đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với phát triển nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, nông nghiệp sinh thái; ưu tiên bố trí vốn đầu tư cho các địa bàn khó khăn để góp phần thu hẹp khoảng cách trong xây dựng nông thôn mới giữa các địa phương, bảo đảm tính bền vững trong xây dựng nông thôn mới. 

Trưởng ban Chỉ đạo Chương trình số 04-CTr/TU cũng đề nghị, các địa phương, đơn vị tiếp tục đẩy mạnh công tác kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện xây dựng nông thôn mới ở các cấp, các ngành, nhằm phát hiện mô hình mới, cách làm sáng tạo, để chỉ đạo phổ biến, nhân rộng…

Đối với 5 huyện phát triển trở thành quận, cần tập trung chỉ đạo, rà soát, tích hợp các tiêu chí xã, huyện nông thôn mới theo tiêu chí đô thị; tập trung phấn đấu có từ 80% xã trở lên đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao, 30% xã đạt chuẩn nông thôn mới kiểu mẫu và phấn đấu huyện đạt chuẩn nông thôn mới nâng cao trước khi trở thành quận...

---

Bài viết có sự hỗ trự của Văn phòng Điều phối Nông thôn mới TP. Hà Nội