Sự kiện không chỉ là dịp tôn vinh các thành tựu đổi mới sáng tạo (ĐMST), mà còn là hành động cụ thể nhằm khẳng định vai trò trung tâm của ĐMST trong chiến lược phát triển nhanh và bền vững của Việt Nam trong giai đoạn tới.
Triển lãm trưng bày Đổi mới sáng tạo - Động lực phát triển. Ảnh: Internet.
Lựa chọn chiến lược của Việt Nam - Hệ sinh thái đổi mới đang hình thành rõ nét
Theo Ban Tổ chức, sự kiện là bước cụ thể hóa Nghị quyết số 57/NQ-TW của Bộ Chính trị về việc lấy khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm một trong ba đột phá chiến lược. Đây đồng thời là diễn đàn chính sách cấp quốc gia, nơi công bố các chỉ số, mô hình và cơ chế mới thúc đẩy ĐMST trong thực tiễn.
Trong ngày khai mạc, Chỉ số đổi mới sáng tạo cấp địa phương (PII 2025) lần đầu tiên được công bố, cho thấy định hướng mở rộng phạm vi ĐMST từ trung ương đến cấp tỉnh, khuyến khích các địa phương đầu tư vào sáng kiến phù hợp với đặc thù phát triển vùng.
Lễ khai mạc và các hoạt động bên lề với sự tham dự của lãnh đạo Đảng, Nhà nước cùng hơn 800 đại biểu các bộ, ngành, địa phương, cùng hàng chục tổ chức quốc tế, nhà đầu tư, quỹ mạo hiểm và giới học thuật. Triển lãm VIIE 2025 đón khoảng 40.000 lượt khách tham quan, với sự hiện diện của các doanh nghiệp công nghệ hàng đầu đến từ Mỹ, Nhật Bản, Pháp, Đức...
Một trong những điểm nhấn chính sách quan trọng tại sự kiện là việc giới thiệu Nghị định số 97/2025/NĐ-CP do Chính phủ ban hành, quy định cơ chế ưu đãi đặc biệt cho Trung tâm Đổi mới sáng tạo Quốc gia (NIC) và các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong hệ sinh thái này.
Nghị định nêu rõ các ưu đãi về tài chính, tín dụng, sử dụng hạ tầng, miễn giấy phép lao động cho chuyên gia nước ngoài và cơ chế hỗ trợ toàn diện từ quỹ tài chính công đến dịch vụ sự nghiệp công. Đây được đánh giá là hành lang pháp lý vượt trội, tạo điều kiện thuận lợi để NIC trở thành đầu mối điều phối và kết nối sáng tạo giữa các bên liên quan.
Kể từ khi thành lập vào năm 2019, NIC đã chọn cách xây dựng hệ sinh thái theo hướng mở, hướng đến việc không chỉ ươm mầm các công nghệ lõi mà còn khuyến khích các sáng kiến gần gũi với đời sống, từ ứng dụng công nghệ đơn giản trong cộng đồng cho tới hợp tác với các tập đoàn công nghệ lớn.
Từ triển lãm đến chuyển hóa thành hành động
Không ít ý tưởng “bình dị”, tưởng như chỉ phục vụ nhu cầu hẹp, lại đang trở thành những hạt giống tiềm năng trong hệ sinh thái đổi mới sáng tạo. Từ ứng dụng quản lý quán ăn, mô hình phân loại rác tại khu dân cư, cho đến các sáng kiến nông nghiệp thông minh, các giải pháp nhỏ đang chứng minh tính thực tiễn cao, khả năng nhân rộng và đóng góp vào mục tiêu phát triển bền vững.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia tại diễn đàn, để tránh tình trạng phong trào và phân tán nguồn lực, Việt Nam cần xác định rõ các tiêu chí chọn lọc, sàng lọc sáng kiến có khả năng mở rộng và tích hợp vào chuỗi giá trị toàn cầu. Đổi mới sáng tạo không thể chỉ là khẩu hiệu mà cần hệ thống chính sách đi kèm đánh giá, đo lường và hỗ trợ dài hạn.
Tại các diễn đàn diễn ra trong khuôn khổ sự kiện, đặc biệt là Diễn đàn “Thúc đẩy đổi mới sáng tạo, phát triển các ngành công nghệ chiến lược” với sự góp mặt của các tên tuổi toàn cầu như NVIDIA, Meta, Qualcomm, World Bank…, nhiều chuyên gia khẳng định: nguồn nhân lực chất lượng cao chính là yếu tố quyết định sự thành công của chiến lược ĐMST.
Trong bối cảnh đó, giới trẻ Việt Nam – với tinh thần sáng tạo, dám nghĩ dám làm và khả năng tiếp cận công nghệ nhanh – được xem là lực lượng nòng cốt để ươm mầm các sáng kiến đột phá. Sự kết hợp giữa thế hệ trẻ, các chuyên gia Việt kiều, doanh nghiệp trong nước và quốc tế đang tạo nên một hệ sinh thái sáng tạo đa chiều, hội nhập và tiệm cận tiêu chuẩn toàn cầu.
VIIE 2025 không chỉ là một sự kiện trưng bày thành tựu công nghệ, mà còn là không gian kết nối sâu giữa các bên: chính sách – học thuật – doanh nghiệp – cộng đồng. Hàng loạt hoạt động chuyên đề, từ Diễn đàn STEM, Diễn đàn Tài sản số, tới đối thoại chính sách với sự tham gia của nhà khoa học đạt giải Nobel Serge Haroche…, cho thấy quy mô và chiều sâu ngày càng gia tăng của các chương trình ĐMST tại Việt Nam.
Việc duy trì tổ chức các sự kiện mang tính định kỳ và chất lượng như VIIE cũng là cách để khơi thông tư duy đổi mới, chia sẻ bài học kinh nghiệm và truyền cảm hứng từ mô hình quốc tế, đồng thời tăng cường năng lực nội sinh trong phát triển công nghệ và kinh tế tri thức.
Từ hành lang chính sách đến hệ sinh thái thực tiễn, từ công nghệ cao đến ý tưởng đời sống, từ vai trò nhà nước đến sáng kiến tư nhân – những gì đang diễn ra tại Việt Nam cho thấy: đổi mới sáng tạo không còn là khẩu hiệu, mà đang thực sự trở thành động lực then chốt cho phát triển nhanh và bền vững.
Chìa khóa để thành công không chỉ nằm ở công nghệ, mà còn ở sự kết nối, phối hợp và niềm tin vào khả năng sáng tạo nội lực của chính người Việt Nam. VIIE 2025 có thể được xem là cột mốc khẳng định tầm nhìn chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa trên tri thức và sáng tạo – một lựa chọn không thể đảo ngược trong thời đại mới.
