HTX Lâm nghiệp Bền vững Ba Chẽ là một trong những cơ sở cung cấp giống cây trồng rừng chất lượng cao. Ảnh: Nguyễn Thành.
Theo thống kê của Sở NN-PTNT, tỉnh Quảng Ninh cần khoảng 4 triệu cây giống trồng rừng phòng hộ, rừng đặc dụng, 20 triệu cây giống trồng rừng sản xuất, 3.000 cây phân tán tạo cảnh quan đô thị mỗi năm. Hiện tại, trên địa bàn tỉnh có 1 cơ sở sản xuất, nuôi cấy mô và 15 đơn vị có vườn ươm giống cây trồng.
Để triển khai đề án “Trồng 1 tỷ cây xanh giai đoạn 2021-2025”, Quảng Ninh đã rà soát, xác định quỹ đất rừng phòng hộ, đặc dụng, đất trồng mới rừng sản xuất, đất quy hoạch trồng cây xanh đô thị, đất phát triển trồng cây xanh phân tán vùng nông thôn... để chuẩn bị giống cây trồng phù hợp.
Trong giai đoạn 2022-2025, Quảng Ninh đặt mục tiêu ổn định tỷ lệ che phủ rừng đạt 55% và nâng cao chất lượng rừng, ưu tiên trồng rừng gỗ lớn cung cấp nguyên liệu cho công nghiệp chế biến, đáp ứng cơ bản nhu cầu nguyên liệu cho chế biến gỗ và lâm sản, chuyển hóa trên 10.000ha rừng keo gỗ nhỏ tại Ba Chẽ, Cẩm Phả, Hải Hà, Hạ Long, Tiên Yên.
Trên cơ sở này, ước tính trong 5 năm, toàn tỉnh sẽ trồng trên 12,4 triệu cây, tương đương diện tích 7.092ha. Cụ thể, gồm gần 4,3 triệu cây phân tán và trên 8,1 triệu cây trồng rừng tập trung. Do đó, để triển khai đảm bảo nguồn giống trồng rừng, tỉnh đã tập trung khai thác nguồn giống từ nhiều nguồn chất lượng cao để cung cấp cho người dân.
Hiện nay, Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm, nông nghiệp Quagr Ninh là đơn vị duy nhất trong tỉnh nghiên cứu và sản xuất giống cây lâm nghiệp và đã áp dụng thành công công nghệ nuôi cấy mô, phục vụ cho việc phát triển các dòng bạch đàn và keo mô, cung cấp hàng triệu cây giống chất lượng cho người dân trong và ngoài tỉnh.
Ông Nguyễn Thái Duy, Giám đốc Trung tâm Khoa học và Sản xuất lâm, nông nghiệp Quảng Ninh cho biết, đề phát triển ngành lâm nghiệp bền vững với hướng trồng rừng gỗ lớn, những năm qua, đơn vị đã nghiên cứu và ứng dụng thành công nhiều giống bạch đàn mới như các giống GLSE9, GLGU9, GLU4 có năng suất cao, kháng bệnh tốt bằng kỹ thuật nuôi cấy mô tế bào thực vật.
Bên cạnh đó, tiến hành nghiên cứu các giống gỗ lớn bản địa như lim, giổi, lát... để sản xuất, cung ứng giống cây phục vụ cho yêu cầu trồng rừng gỗ lớn trên địa bàn. Đến hết tháng 10/2022, Trung tâm đã sản xuất, tiêu thụ trên 2,2 triệu cây mầm, tăng 30,7% so với cùng kỳ năm trước. Ngoài ra, một số địa phương có diện tích rừng lớn trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh cũng chủ động nguồn giống lâm nghiệp để đảm bảo cho kế hoạch trồng rừng của địa phương.
Điển hình, như huyện Ba Chẽ đã triển khai nhiều cơ chế, chính sách khuyến khích các tổ chức, cá nhân chủ động sản xuất giống cây lâm nghiệp, nhất là những loài cây bản địa có giá trị kinh tế cao. Đến nay, trên địa bàn huyện có 2 đơn vị là HTX Lâm nghiệp Ba Chẽ và Công ty CP Phát triển rừng bền vững (xã Thanh Sơn) thực hiện việc cung ứng cây giống cho người dân.
Từ đầu năm 2022 đến nay, các đơn vị này đã ươm thành công trên 600.000 cây lim xanh, giổi xanh bản địa bằng cả phương pháp gieo hạt truyền thống và ghép, nhằm phục vụ trồng 650ha rừng.
Ông Vi Thanh Vinh, Trưởng Phòng NN-PTNT huyện Ba Chẽ, cho biết, huyện đã phối hợp cùng 15 đơn vị doanh nghiệp, chủ vườn ươm đảm bảo cung ứng giống cây trồng chất lượng cao, phục vụ nhu cầu trồng rừng tập trung và trồng rừng gỗ lớn của người dân trên địa bàn toàn huyện.
Cây giống đạt chất lượng cao sẽ là yếu tố then chốt để phát triển ngành lâm nghiệp hiệu quả và bền vững. Ảnh: Nguyễn Thành.
Cùng với đó, việc triển khai đảm bảo nguồn giống trồng rừng thời gian qua có sự đồng hành của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Đơn cử như Tập đoàn Sun Group hỗ trợ cây giống trồng rừng gỗ lớn trên địa bàn tỉnh trị giá 5 tỷ đồng; Tập đoàn Amata hỗ trợ TP Móng Cái trồng 10ha rừng gỗ lớn tại thôn Pò Hèn, xã Hải Sơn... Hiện có hơn 1.000ha rừng lim, giổi, lát được trồng từ nguồn xã hội hóa, vốn của các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân.
Để đảm bảo chất lượng cây giống lâm nghiệp, Sở NN-PTNT tiếp tục tập trung thực hiện kế hoạch kiểm tra, kiểm soát tiêu chuẩn, chất lượng và nguồn gốc giống cây trồng lâm nghiệp trên địa bàn; khuyến khích các tổ chức, cá nhân trên địa bàn trồng rừng bằng cây giống lâm nghiệp có nguồn gốc, chất lượng.
Bên cạnh đó, tiến hành cấp cây giống, phân bón cho bà con theo đúng tiến độ, thời vụ trồng rừng. Đồng thời, cử cán bộ xuống cơ sở để hướng dẫn người dân kỹ thuật trồng và chăm sóc rừng. Nhờ kiểm soát tốt chất lượng giống cây lâm nghiệp và nâng cao kỹ thuật trồng rừng, tỷ lệ cây sống đạt khoảng 87-90%.
Theo ông Vũ Duy Văn, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT tỉnh Quảng Ninh, để đảm bảo nguồn giống cây lâm nghiệp cho kế hoạch trồng rừng hàng năm, Sở NN-PTNT xây dựng chương trình nghiên cứu, sản xuất giống phục vụ cơ cấu lại ngành nông nghiệp. Đồng thời, phục tráng giống cây đặc sản địa phương gắn với xây dựng thương hiệu và chỉ dẫn địa lý như các giống giổi, sở, trà hoa vàng, sa mộc… Qua đó, từng bước chủ động nguồn cây giống lâm nghiệp, đảm bảo cho mục tiêu phát triển rừng trên địa bàn tỉnh.
