Quảng Ngãi: Hào hùng trong chiến tranh - Phát triển nhanh trong hòa bình

Với những lợi thế, tiềm năng sẵn có, cùng với khát vọng vươn lên mạnh mẽ, Quảng Ngãi đang từng bước hiện thực hóa mục tiêu trở thành địa phương đầu tàu của Vùng kinh tế trọng điểm miền Trung.

Đại thắng mùa Xuân năm 1975 đã đi vào lịch sử dân tộc như một mốc son chói lọi, đất nước ta hoàn toàn thống nhất, Bắc - Nam sum họp một nhà, mở ra một thời kỳ mới trong sự phát triển đất nước. Tỉnh Quảng Ngãi cùng cả nước đang tiếp tục thực hiện ước mong của Bác Hồ: “Đến ngày thắng lợi, nhân dân ta sẽ xây dựng lại đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn!”.

Thật vậy, sau 50 năm giải phóng (24/3/1975 - 24/3/2025), vượt qua bao khó khăn, thách thức, tỉnh Quảng Ngãi đã có những bước phát triển mạnh mẽ, vượt bậc; tiềm lực kinh tế, xã hội (KT, XH) được tăng cường, đời sống nhân dân không ngừng được cải thiện và nâng cao. Hiện nay, Quảng Ngãi đang khai thác và tận dụng tối đa những nguồn lực để phát triển nhanh trong hòa bình, hòa nhịp cùng sự phát triển của đất nước trong Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc Việt Nam.

* Từ những chặng đường hào hùng...

Trong 2 cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, địa bàn Quảng Ngãi luôn là căn cứ địa vững chắc nuôi giấu cán bộ của phong trào cách mạng trong tỉnh và Liên khu 5. Ngày 8/8/2013, Thủ tướng Chính phủ có quyết định công nhận 5 xã và thị trấn Ba Tơ thuộc Vùng An toàn khu của trung ương ở Quảng Ngãi trong thời kỳ kháng chiến chống Pháp, góp phần xứng đáng vào thắng lợi chung của sự nghiệp đấu tranh  giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Quảng Ngãi là nơi ra đời của Đội Du kích Ba Tơ anh hùng, một trong những đơn vị tiền thân của lực lượng vũ trang Trung Bộ và của các đơn vị 339, 89, 299, những đơn vị đầu tiên của lực lượng vũ trang Quảng Ngãi và Quân khu 5 trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Quảng Ngãi cũng là quê hương của Cuộc Khởi nghĩa Ba Tơ (11/3/1945); Khởi nghĩa Trà Bồng và miền Tây Quảng Ngãi (28/8/1959); Chiến thắng Ba Gia (31/5/1965); Chiến thắng Vạn Tường (18/8/1965), mở đầu cho cao trào diệt Mỹ ở miền Nam.

6-abc-tham-quan-bao-tang-khoi-nghia-ba-to-nsna-nguyen-dang-lam-1742913730.jpg

Cựu chiến binh và học sinh tham quan Bảo tàng Khởi nghĩa Ba Tơ. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

6-tuong-dai-khoi-nghia-tra-bong-va-mien-tay-quang-ngai-tai-quang-truong-28-8-trung-tam-huyen-tra-bong-anh-nguyen-dang-lam-1742913731.jpg

Tượng đài khởi nghĩa Trà Bồng và miền Tây Quảng Ngãi tại quảng trường 28/8 trung tâm huyện Trà Bồng. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

6-di-tich-va-tuong-dai-chien-thang-ba-gia-va-nha-tuong-niem-liet-si-huyen-son-tinh-anh-nguyen-dang-lam-1742913730.jpg

Di tích Chiến thắng Ba Gia, huyện Sơn Tịnh. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Đặc biệt, Trong chiến dịch Xuân 1975, quân và dân toàn tỉnh liên tục tiến công, nổi dậy tiêu diệt và làm tan rã toàn bộ ngụy quân, ngụy quyền, giành chính quyền về tay nhân dân. Cờ Mặt trận Dân tộc giải phóng miền Nam Việt Nam phấp phới tung bay trên nóc Tòa thị chính tỉnh đêm 24/3. Khắp các địa phương trong tỉnh từ vùng núi cao đến ven biển, từ phía nam ra phía bắc đều rợp bóng cờ. Nhân dân hân hoan đón mừng những chiến sĩ cách mạng trở về trong niềm vui khôn tả, chào mừng ngày chiến thắng, chào mừng quê hương hoàn toàn giải phóng.

1-co-to-quoc-tung-bay-tai-tru-so-co-quan-chinh-quyen-tinh-quang-ngai-ngay-anh-chup-25-3-1975-1742913730.jpg

Cờ giải phóng tung bay tại Tòa thị chính tỉnh 24/3/1975. Ảnh tư liệu TTXVN. Ảnh tư liệu TTXVN

 

2-nhan-dan-thi-xa-quang-ngai-don-chao-doan-xe-tang-quan-giai-phong-tien-vao-thi-xa-ngay-24-3-1975-1742913730.jpg

Nhân dân Thị xã Quảng Ngãi đón chào đoàn xe tăng quân giải phóng tiến vào Thị xã ngày 24/3/1975. Ảnh tư liệu TTXVN

 

Ngày 30/3/1975, Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân cách mạng, Ủy ban Mặt trận Dân tộc Giải phóng tỉnh Quảng Ngãi và các ban ngành, đoàn thể của tỉnh trở về làm việc tại thị xã Quảng Ngãi.

Sáng ngày 31/3/1975, hàng vạn đồng bào khắp các huyện, thị từ đồng bằng đến miền núi trong tỉnh kéo về thị xã, tập trung tại sân vận động Diên Hồng dự lễ mít tinh chào mừng tỉnh Quảng Ngãi được giải phóng, chào mừng Ủy ban nhân dân cách mạng tỉnh ra mắt Nhân dân.

3-tinh-quang-ngai-to-chuc-mit-tinh-mung-ngay-giai-phong-tai-san-van-dong-dien-hong-sang-31-3-1975-anh-vu-doanh-dzu-1742914017.jpg

 Lễ Mít tinh mừng Ngày giải phóng tỉnh Quảng Ngãi được tổ chức ngày 31/3/1975 tại sân vận động Diên Hồng. Ảnh: Vũ Doanh Dzụ

 

Tại lễ mít tinh, đồng chí Lê Tấn Tỏa - Bí thư Tỉnh ủy, đọc diễn văn chào mừng thắng lợi, kêu gọi toàn quân, toàn dân đoàn kết một lòng cùng nhau xây dựng quê hương và ủng hộ cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Thực hiện lời kêu gọi của Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân cách mạng tỉnh, Nhân dân Quảng Ngãi vừa tích cực, khẩn trương, ra sức bảo vệ và xây dựng quê hương mới được giải phóng, vừa đóng góp vật chất, đưa lương thực, vũ khí và gửi hàng ngàn thanh niên gia nhập quân giải phóng, phục vụ chiến dịch Hồ Chí Minh lịch sử, góp phần giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

Trong những năm tháng chiến tranh, tỉnh Quảng Ngãi gánh chịu hậu quả hết sức nặng nề. Sau ngày giải phóng, đời sống nhân dân cực kỳ khó khăn, thiếu thốn; trình độ dân trí thấp; lực lượng sản xuất phát triển chậm, cơ sở hạ tầng hầu như chưa có gì...

Cuối năm 1975, Quảng Ngãi hợp nhất với tỉnh Bình Định thành tỉnh Nghĩa Bình. Trong khoảng 14 năm, từ cuối năm 1975 đến giữa năm 1989, quá trình phát triển KT, XH của Quảng Ngãi gắn liền với sự phát triển của tỉnh Nghĩa Bình. Giai đoạn này, tỉnh Nghĩa Bình nói chung và người dân Quảng Ngãi nói riêng đã nỗ lực vươn lên và có những bước phát triển căn bản về nhiều mặt. Công trình đại thủy nông Thạch Nham được xây dựng cung cấp nước tưới cho 50 nghìn héc ta đất canh tác, tạo nên sức bật mới cho kinh tế nông nghiệp của tỉnh...

5cong-trinh-dau-moi-thuy-loi-thach-nham-2-1742913731.jpg

Công trình đầu mối thủy lợi Thạch Nham đưa nước tưới cho 50.000 ha đất nông nghiệp các huyện đồng bằng trong tỉnh. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

5-kenh-chinh-nam-thuy-loi-thach-nham-dua-nuoc-tuoi-cho-hang-nghin-ha-cay-trong-o-cac-huyen-tu-nghia-mo-duc-duc-pho-1742913730.jpg

Kênh chính Nam thủy lợi Thạch Nham đưa nước về tưới cho  huyện Tư Nghĩa, Nghĩa Hành, Mộ Đức và Đức Phổ. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

... Đến giai đoạn xây dựng và phát triển vượt bậc

Là địa phương thuộc vùng Bắc Trung Bộ và duyên hải Trung Bộ, giao thông tương đối thuận lợi, có hệ thống đường sắt Bắc Nam, Quốc lộ 1A chạy qua; Quốc lộ 24A nối Quảng Ngãi với các tỉnh khu vực Tây Nguyên, kết nối với các tỉnh phía Nam của Lào và vùng Đông  Bắc Thái Lan. Hiện tại, tuyến đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi đã đi vào hoạt động, góp phần rút ngắn thời gian đi lại giữa các địa phương trong vùng.

6-duong-quoc-lo-24-qua-trung-tam-huyen-ba-to-1742913730.jpg

Quốc lộ 24 nối Quốc lộ IA -  Ba Tơ- Kon Tum qua thị trấn huyện Ba Tơ. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

7tuyen-cao-toc-doan-qua-xa-nghia-ky-huyen-tu-nghia-quang-ngai-1742914861.jpg

Đường Cao tốc Quảng Ngãi- Đà Nẵng đoạn qua xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

10-cau-thach-bich-trong-ngay-khanh-thanh-18-6-2019-anh-nguyen-dang-lam-1742914861.jpg

Cầu Thạch Bích trong ngày khánh thành 18-6-2019. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 
 

14-trung-tam-nmld-dung-quat-01-1742915094.jpg

Nhà máy lọc dầu- trái tim KKT Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

15-toan-canh-nm-cong-nghiep-nang-doosan-vina-kkt-dung-quat-nsna-nguyen-dang-lam-1742915094.JPG

Khu liên hiệp công nghiệp nặng Doosan Vina tại KKT Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

13chuyen-tai-san-pham-thep-cuon-tai-nha-may-thep-hoa-phat-dung-quat-anh-nguyen-dang-lam-1742915094.JPG

Sản phẩm thép cuộn Nhà máy thép Hòa phát- Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

16-mot-goc-khu-cn-do-thi-dich-vu-vsip-quang-ngai-1742915094.jpg

Một góc Khu Công nghiệp - đô thị- dịch vụ VSIP. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Ông Đặng Ngọc Dũng, nguyên Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo tỉnh ủy cho biết: Đến nay, với sự đoàn kết, chung sức, đồng lòng của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp và Nhân dân tỉnh nhà, Quảng Ngãi đã có bước phát triển đáng kể, cơ sở vật chất kỹ thuật kinh tế và xã hội được tăng cường, đời sống Nhân dân được cải thiện, kinh tế từng bước ổn định và phát triển. Xây dựng và phát triển thành công Khu kinh tế Dung Quất, giữ vai trò là đầu tàu, hạt nhân tăng trưởng và động lực phát triển kinh tế của tỉnh với trọng tâm là công nghiệp lọc hóa dầu và luyện kim thép. Đẩy mạnh phát triển công nghiệp hóa, hiện đại hóa, hội nhập quốc tế. Quy mô nền kinh tế (GRDP theo giá hiện hành) năm 2024 đạt hơn 132 nghìn tỷ đồng; GRDP bình quân đầu người đạt 4.460 USD; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng công nghiệp hóa: công nghiệp - xây dựng chiếm tỷ trọng 44,0%; dịch vụ 25,5%; nông, lâm nghiệp và thủy sản 16,3%; thuế sản phẩm trừ trợ cấp sản phẩm 14,1%. Đời sống văn hóa tinh thần, vật chất của người dân không ngừng được nâng lên. Sau 50 năm giải phóng, tỉnh Quảng Ngãi đã đạt nhiều thành tựu to lớn, có ý nghĩa quan trọng và cũng đặt nhiều kỳ vọng, trách nhiệm lớn hơn trong tương lai.

22-nhap-thiet-bi-sieu-truong-sieu-trong-qua-cang-dung-quat-nsna-nguyen-dang-lam-1742915415.jpg

Nhập thiết bị siêu trường siêu trọng qua Cảng Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 
 

Sau 50 năm giải phóng, KT, XH của tỉnh đạt được nhiều thành tựu đáng ghi nhận. Quy mô và cơ cấu kinh tế có sự thay đổi lớn sau khi Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đi vào hoạt động  tháng 2 năm 2009. Tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP theo giá so sánh) năm 2024 đạt hơn 64 nghìn tỷ đồng, bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh, GRDP tăng 8,6%/năm; so với năm 1989, GRDP năm 2024 gấp 18 lần. Quy mô nền kinh tế (theo giá hiện hành) năm 2024 đạt hơn 132 nghìn tỷ đồng, bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng 18,5%/năm. So với năm 1990, quy mô nền kinh tế năm 2024 gấp khoảng 320 lần. GRDP bình quân đầu người theo giá hiện hành năm 2024 đạt hơn 106 triệu đồng/người/năm (khoảng 4.460 USD/người/năm), bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng 18%/năm; so với năm 1990, GRDP bình quân đầu người năm 2024 gấp 275 lần.

21-xuat-khau-cau-truc-qua-cang-chuyen-dung-cua-cong-ty-doosan-vina-kkt-dung-quat-nsna-nguyen-dang-lam-1742915415.jpg

Xuất khẩu cẩu trục của Công ty Doosan Vina. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Thu ngân sách trên địa bàn tỉnh tăng dần qua các thời kỳ, đạt nhiều kết quả vượt bậc, nhất là khi Nhà máy Lọc dầu Dung Quất đi vào hoạt động. Năm 1989, thu ngân sách chỉ đạt 16,3 tỷ đồng, chủ yếu phụ thuộc vào các doanh nghiệp nhà nước và thuế sử dụng đất nông nghiệp. Đến năm 2024, thu ngân sách đạt hơn 30 nghìn tỷ đồng, gấp khoảng 1.880 lần so với năm 1989. Đây là năm thứ 4 liên tiếp trong giai đoạn 2021 - 2024, tỉnh Quảng Ngãi vượt thu ngân sách cao so với chỉ tiêu trung ương giao.

Hạ tầng giao thông được quan tâm đầu tư một cách mạnh mẽ, góp phần vào những thành tựu chung của tỉnh trong thời gian qua. Tính đến thời điểm hiện nay, tổng chiều dài các tuyến đường trên địa bàn tỉnh là 8.519km tăng hơn 6 lần so với thời điểm mới tái lập tỉnh (tháng 7/1989); tổng chiều dài đã được nhựa hóa cứng hóa là 6.212km (tăng 26,8 lần so với thời điểm mới tái lập tỉnh) và 100% xã đã có đường ô tô đến trung tâm xã, góp phần tích cực trong việc thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Quảng Ngãi.

8-cau-co-luy-cuoi-dong-song-tra-nsna-nguyen-dang-lam-1742914861.jpg

Cầu Cổ Lũy cuối dòng Sông Trà- TP Quảng Ngãi. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Trong giai đoạn 2001-2020, hệ thống giao thông huyết mạch Bắc – Nam tuyến Quốc lộ 1 qua địa bàn tỉnh đã được đầu tư nâng cấp, mở rộng; hoàn thành đưa vào sử dụng đường cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi; các tuyến Quốc lộ 24, Quốc lộ 24B, Quốc lộ 24C kết nối với các tỉnh Tây Nguyên và các tỉnh Nam Lào, Đông Bắc Thái Lan; một số công trình giao thông có quy mô lớn, tác động tích cực đến việc phát triển cơ sở hạ tầng giao thông của tỉnh đã hoàn thành như: Đường Hoàng Sa, Trường Sa, Cầu Thạch Bích, Cầu Trà Bồng, Cầu Cổ Lũy, Đường Võ Văn Kiệt, Đường Trì Bình - cảng Dung Quất, Đường Bắc - Nam đô thị Vạn Tường, Đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh, Cảng Bến Đình,...; giai đoạn 2021-2024, trên địa bàn tỉnh đã và đang tiếp tục triển khai một số dự án lớn, tác động tích cực đến việc phát triển cơ sở hạ tầng giao thông của tỉnh như: Đường cao tốc Bắc Nam phía đông đoạn Quảng Ngãi - Hoài Nhơn, Đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc, Đường ven biển Dung Quất - Sa Huỳnh, Đường nối từ cầu Thạch Bích đến Tịnh Phong, Đường Hoàng Sa - Đốc Sỏi,... Tỷ lệ đô thị hóa tỉnh Quảng Ngãi đến cuối năm 2024 đạt khoảng 38,5%; kế hoạch năm 2025 đạt 40%.

18-trung-tam-tp-quang-ngai-1742915860.jpg

Trung tâm Thành phố Quảng Ngãi. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

19-mot-goc-tp-quang-ngai-ben-song-tra-nsna-nguyen-dang-lam-1742915860.jpg

Một góc TP Quảng Ngãi bên dòng Sông Trà. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Ngành thương mại, dịch vụ, du lịch cũng bắt nhịp cùng với sự phát triển chung của cả nước và đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Năm 2024, tổng mức bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng đạt hơn 77,65 nghìn tỷ đồng, gấp khoảng 680 lần so với năm 1989, bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng 20,5%/năm. Ngành du lịch của tỉnh cũng có sự phát triển mạnh mẽ. Năm 2024, Quảng Ngãi đón 1,449 triệu lượt du khách, gấp khoảng 105 lần so với năm 1989, bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng khoảng 14%/năm. Doanh thu từ du lịch đạt 1.434 tỷ đồng, gấp khoảng 450 lần, bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng khoảng 19%/năm. Kim ngạch xuất khẩu cũng tăng trưởng rất cao. Năm 1989, kim ngạch xuất khẩu chỉ đạt 3,92 triệu USD, năm 2024 đạt 2,94 tỷ USD, gấp khoảng 750 lần so với năm đầu tái lập tỉnh; bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng khoảng 21,5%/năm. Thị trường xuất khẩu ngày càng đa dạng, mở rộng đến hơn 45 quốc gia và vùng lãnh thổ như: Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Đức, Đan Mạch, UAE, Saudi Arabia và các quốc gia trong khối ASEAN, EU...

20-xuat-nhap-khau-o-cum-cang-dung-quat-anh-nguyen-dang-lam-1742915415.jpg

Xuất khẩu thiết bị nặng qua cảng Doosan Vina và cảng Hào Hưng Dung Quất. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Theo ông Hồ Trọng Phương, Giám đốc Sở Nông nghiệp và môi trường, sau khi tái lập tỉnh, giá trị sản xuất nông, lâm nghiệp và thuỷ sản năm 1989 đạt 3.165 tỷ đồng, đến năm 2024 đạt 19.597 tỷ đồng, gấp hơn 6 lần so với năm 1989; bình quân cả thời kỳ từ khi tái lập tỉnh tăng 5,3%/năm; sản lượng lương thực có hạt đạt hơn 512 ngàn tấn, gấp 2,2 lần so với năm 1989. Đến hết năm 2024, toàn tỉnh có 103 xã đạt chuẩn NTM, đạt tỷ lệ 69,6%; có 10 xã đạt chuẩn xã NTM nâng cao; có 02 đơn vị cấp huyện (Nghĩa Hành và Tư Nghĩa) được Thủ tướng Chính phủ công nhận đạt chuẩn NTM giai đoạn 2016-2020; thành phố Quảng Ngãi hoàn thành nhiệm vụ xây dựng NTM và huyện Mộ Đức đạt chuẩn NTM năm 2023 (đang hoàn thiện hồ sơ trình Trung ương xem xét, quyết định công nhận).

17-canh-dong-lua-mo-duc-nsna-nguyen-dang-lam-sao-chep-1742916155.jpg

            Cánh đồng lúa huyện Mộ Đức. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

18-duong-ve-son-ba-son-ha-nsna-nguyen-dang-lam-1742916155.jpg

Cánh đồng lúa ở Sơn Ba, huyện Sơn Hà . Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

17thu-hoach-lua-dong-xuan-o-htx-bo-de-xa-duc-nhuan-mo-duc-1742916155.jpg

Thu hoạch lúa Đông- Xuân ở HTXNN Bồ Đề, xã Đức Nhuận, huyện Mộ Đức.  Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

23-ong-le-viet-chu-bi-thu-tinh-uy-va-ba-bui-thi-quynh-van-pbt-chu-tich-hdnd-tinh-trao-bang-cong-nhan-va-tang-hoa-cho-lanh-dao-huyen-nghia-hanhanh-nguyen-dang-lam-1742916446.jpg

- Huyện Nghĩa Hành được Chính phủ công nhận huyện nông thôn mới đầu tiên của tỉnh Quảng Ngãi.  Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

18-thu-mua-hai-san-o-xa-ven-bien-binh-chau-binh-son-anh-nguyen-dang-lam-sao-chep-1742916155.jpg

Thu mua hải sản ở Bình Châu, huyện Bình Sơn.  Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

25-gian-hang-ban-cac-san-pham-ocop-cua-cac-htx-co-so-san-xuat-kinh-doanh-trong-tinh-1742916544.jpg

Gian hàng bán các sản phẩm OCOP Mộ Đức.  Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Đến hết năm 2024, toàn tỉnh Quảng Ngãi có 213 sản phẩm OCOP đạt chuẩn 3 - 4 sao, trong đó có 17 sản phẩm đạt 4 sao và 196 sản phẩm đạt 3 sao. Đặc biệt, 130/213 sản phẩm OCOP đã được đưa lên sàn giao dịch thương mại điện tử của tỉnh, mở rộng kênh tiêu thụ và tăng giá trị thương mại.

29truong-cao-dang-ky-nghe-dung-quat-noi-dao-tao-hang-van-cong-nhan-co-viec-lam-on-dinh-anh-nguyen-dang-lam-1742916698.JPG

Trường Cao đẳng kỹ nghệ Dung Quất nơi đào tạo hàng vạn sinh viên có việc làm ổn định tại KKT Dung Quất.  Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

30-truong-dai-hoc-cong-nghiep-tp-hcm-chi-nhanh-mt-tai-quang-ngai-nguyen-dang-lam-1742916698.JPG

Trường Đại học công nghiệp TP Hồ Chí Minh- Chi nhánh Quảng Ngãi đào tạo hàng nghìn sinh viên trong tỉnh. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Bên cạnh phát triển kinh tế, công tác giáo dục, y tế, chăm sóc sức khỏe nhân dân cũng được tỉnh quan tâm thực hiện tốt. Đời sống văn hóa, xã hội ngày càng được nâng cao. Công tác giải quyết việc làm, giảm nghèo được chú trọng; tỷ lệ lao động qua đào tạo ngày càng tăng. An sinh xã hội được đảm bảo; khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo được củng cố, tăng cường, triển khai đồng bộ với yêu cầu làm mới các động lực tăng trưởng hiện có và tạo thêm các động lực tăng trưởng mới; quốc phòng, an ninh được giữ vững, chính trị, xã hội ổn định.

26benh-vien-da-khoa-quang-ngai-hoan-thanh-va-dua-vao-su-dung-thang-9-2009-1742917185.JPG

Bệnh viện Đa khoa tỉnh 600 giường bệnh được đưa vào hoạt động năm 2009. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

27benh-vien-san-nhi-tinh-anh-nguyen-dang-lam-1742917185.jpg

Bệnh viện sản nhi tỉnh đưa vào hoạt động năm 2000. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

32-cung-vui-o-diem-du-lich-moi-tho-annsna-nguyen-dang-lam-1742917410.jpg

Du khách tham quan cùng nhảy múa với đồng bào dân tộc  Co ở Thọ An, xã Bình Khương, Bình Sơn. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Riêng đối với công tác xoá đói, giảm nghèo từ năm 1975 được Đảng và Nhà nước rất quan tâm, nhất là công tác xóa hộ đói có nhiều tiến bộ. Nếu năm 1989 tỷ lệ đói, nghèo trong tỉnh ở mức rất cao, chiếm tỷ lệ đến 47,45%, đến năm 2005 tỉnh ta cơ bản đã xoá được hộ đói; bắt đầu năm 2006 trở đi tỉnh ta chỉ thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững và được triển khai đồng bộ, đạt kết quả tích cực, đặc biệt là ở miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng khó khăn, đến năm 2001 tỷ lệ hộ nghèo, đói toàn tỉnh còn khoảng 23,77%, đến năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo giảm chỉ còn 7,69%, trong đó, miền núi giảm còn 26,41% (theo chuẩn nghèo tiếp cận đa chiều giai đoạn 2016-2020). Đến cuối năm 2024, tỷ lệ hộ nghèo toàn tỉnh giảm còn 4,30%, trong đó, miền núi còn 16,63% (theo chuẩn nghèo đa chiều 2022-2025).

31khu-tdc-nuoc-lang-son-dung-son-tay-anh-nguyen-dang-lam-1742917504.jpg

Khu tái định cư Nước Lang, Sơn Dung- tạo nơi ở cho hàng chục hộ dân đồng bào dân tộc Ca Dong huyện Sơn Tây. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

34-phan-bo-kinh-phi-cho-cac-dia-phuong-thuc-hien-chuong-trinh-xoa-nha-tam-nha-dot-nat-1742917711.jpg

Bí thư Tỉnh ủy Bùi Thị Quỳnh Vân trao bảng tương trưng hỗ trợ kinh phí cho các huyện thực hiện chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

Nhìn lại 50 năm giải phóng, hơn 35 năm tái lập tỉnh Quảng Ngãi và trải qua gần 40 năm thực hiện đường lối đổi mới do Đảng Cộng sản Việt Nam khởi xướng và lãnh đạo tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ VI của Đảng (1986), Đảng bộ, quân và dân trong tỉnh đã phát huy tốt truyền thống đoàn kết, lao động cần cù, sáng tạo, chủ động nắm bắt thời cơ, vận dụng hài hòa quy luật phát triển và đã giành được nhiều thành tựu to lớn, quan trọng trong công cuộc xây dựng, phát triển KT, XH, đảm bảo quốc phòng, an ninh. Đây cũng là tiền đề quan trọng để Quảng Ngãi phát triển nhanh, bền vững hơn trong những năm tới.

Năm 2025 là năm cuối của nhiệm kỳ 2020 - 2025, có ý nghĩa rất quan trọng đối với sự phát triển của tỉnh. Đây cũng là năm diễn ra nhiều sự kiện trọng đại của đất nước và của tỉnh, đặc biệt là Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2025 - 2030 tiến tới Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIV của Đảng... Bên cạnh những khó khăn, thách thức, thuận lợi đan xen, tỉnh Quảng Ngãi quyết tâm kế thừa những thành quả đạt được trong thời gian qua và tiếp tục phấn đấu, nỗ lực hoàn thành các mục tiêu, chỉ tiêu và nhiệm vụ 5 năm (2020 - 2025) đã đề ra.

Những thành tựu trên là kết quả của sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo sâu sát, kịp thời của Trung ương Đảng, Chính phủ, sự giúp đỡ, hỗ trợ của các bộ, ban, ngành Trung ương; là kết quả của quá trình phấn đấu nhiều nhiệm kỳ của Đảng bộ tỉnh; sự đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động của các cấp ủy đảng, chính quyền, mặt trận, hội, đoàn thể các cấp; sự nỗ lực phấn đấu của toàn thể cán bộ, đảng viên, lực lượng vũ trang, các tầng lớp Nhân dân và doanh nghiệp trong việc thực hiện chủ trương của Trung ương và nghị quyết đại hội Đảng bộ các cấp trong tỉnh.

* Hướng tới tương lai...

Để tạo tiền đề cho phát triển bền vững, trong thời gian qua, Quảng Ngãi đã dành nhiều thời gian, công sức, trí tuệ để thực hiện công tác lập quy hoạch, nhất là các quy hoạch lớn, quan trọng. Các quy hoạch được tổ chức thực hiện rất bài bản, khoa học, chất lượng. Nổi bật là Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1456/QĐ-TTg ngày 22/11/2023; Kế hoạch thực hiện Quy hoạch tỉnh thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 1320/QĐ-TTg ngày 1/11/2024; Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung xây dựng KKT Dung Quất đến năm 2045 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 168/QĐ-TTg ngày 28/2/2023.

35-pho-thu-tuong-chinh-phu-tran-hong-ha-trao-quyet-dinh-cua-thu-tuong-chinh-phu-ve-phe-duyet-quy-hoach-quy-hoach-tinh-quang-ngai-thoi-ky-2021-2030-tam-nhin-den-nam-2050-cho-lanh-dao-tinh-1742917710.jpg

Phó Thủ tướng Chính Phủ Trần Hồng Hà, trao Quyết định của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt quy hoạch Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 cho lãnh đạo tỉnh . Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Trên cơ sở đó, tỉnh đã chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ lập 9 đồ án quy hoạch phân khu xây dựng tỷ lệ 1/2000 phù hợp với Quy hoạch chung xây dựng KKT Dung Quất. Đến nay, đã phê duyệt 5 đồ án và 4 đồ án còn lại đang triển khai thực hiện thủ tục để phê duyệt trong thời gian sớm nhất. Đây là những nhiệm vụ cực kỳ quan trọng để tỉnh tổ chức quản lý, kiểm soát các hoạt động đầu tư, làm cơ sở thu hút các nguồn lực đầu tư để phát triển KT, XH của tỉnh trong thời gian đến. Trước mắt là giai đoạn 2025-2030 Đại hội Đảng bộ tỉnh sẽ hoạch định chủ trương, định hướng, giải pháp thực hiện.

36-cac-dong-chi-lanh-dao-trung-uong-va-tinh-thuc-hien-nghi-thuc-khoi-cong-du-an-duong-hoang-sa-doc-soi-1742917710.jpg

Các đồng chí lãnh đạo Trung ương và lãnh đạo tỉnh thực hiện nghi thức Khởi công dự án đường Hoàng Sa - Dốc Sỏi. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ngãi cho biết tại “Lễ Công bố Quy hoạch tỉnh Quảng Ngãi thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050”, mục tiêu đến năm 2030, Quảng Ngãi phấn đấu là tỉnh phát triển khá của cả nước, có thu nhập bình quân đầu người ít nhất bằng mức bình quân của cả nước; tập trung phát triển kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn; từng bước hình thành công nghiệp xanh, công nghiệp công nghệ cao tại các khu công nghiệp và cụm công nghiệp tập trung; xây dựng được thương hiệu về các loại hình dịch vụ chất lượng cao, với điểm nhấn là du lịch; phát triển và hoàn thiện hạ tầng phục vụ phát triển các đô thị xanh, đô thị thông minh,… đảm bảo vững chắc quốc phòng, an ninh và chủ quyền biển, đảo.

38-mo-hinh-cau-tra-khuc-1-se-duoc-xay-dung-trong-thoi-gian-den-1742917711.jpg

Mô hình cầu Trà Khúc 1 sẽ được xây dựng trong thời gian đến. Ảnh: Nguyễn Đăng Lâm

 

          Đến đến năm 2030, tỉnh phấn đấu tốc độ tăng trưởng GRDP bình quân đạt 7,25 - 8,25%/năm. GRDP bình quân đầu người đạt khoảng 7.700 - 7.900 USD. Phấn đấu tỷ lệ đô thị hóa đạt trên 50%. Tổng vốn đầu tư toàn xã hội khoảng 410.000 tỷ đồng. Chỉ số phát triển con người (HDI) duy trì thuộc nhóm có chỉ số HDI cao (nhóm 2) theo phân loại của UNDP. Tỷ lệ độ che phủ rừng ổn định ở mức 52%. Tỷ lệ dân số được cấp nước sạch khu vực thành thị 100% và nông thôn trên 80%.  Tỷ lệ nước thải đô thị được thu gom và xử lý bảo đảm tiêu chuẩn, quy chuẩn theo quy định đạt 50% đối với đô thị loại II và 20% đối với các đô thị còn lại. 

Trên cơ sở phân tích thực trạng, nhận diện được các thế mạnh, điểm yếu của từng vùng, từng khu vực, từng lĩnh vực trên địa bàn tỉnh, Quy hoạch tỉnh đã định hình không gian, tầm nhìn phát triển thể hiện qua cấu trúc: 02 Trung tâm động lực tăng trưởng, 03 Trung tâm đô thị, 04 hành lang kinh tế chiến lược và 06 vùng không gian kinh tế động lực, trong đó: 02 Trung tâm động lực tăng trưởng, gồm: Hình thành Trung tâm Lọc, hoá dầu và Năng lượng quốc gia, Trung tâm công nghiệp, dịch vụ của vùng động lực miền Trung tại Khu kinh tế Dung Quất; Phát triển huyện đảo Lý Sơn trở thành Trung tâm du lịch Biển - Đảo. 03 Trung tâm đô thị, gồm: Đô thị trung tâm, với thành phố Quảng Ngãi là hạt nhân; Trung tâm đô thị phía Bắc, với thị xã Bình Sơn là hạt nhân;  Trung tâm đô thị phía Nam, với thị xã Đức Phổ là hạt nhân. 04 hành lang kinh tế chiến lược, gồm: Hành lang Bắc Nam (Dung Quất - thành phố Quảng Ngãi - Sa Huỳnh); Hành lang Đông Tây phía Bắc (Lý Sơn - Dung Quất - Trà Bồng - Trà My); Hành lang Đông Tây phía Nam (Sa Huỳnh - Ba Tơ - Bờ Y); Hành lang kinh tế kết nối nội vùng dọc tỉnh lộ 622, 626 và Quốc lộ 24B (Ba Vì - Sơn Hà - Sơn Tây - Trà Bồng). 06 vùng không gian kinh tế động lực, gồm: Vùng kinh tế động lực Cụm đô thị và Trung tâm dịch vụ; Vùng động lực công nghiệp của tỉnh; Vùng kinh tế sinh thái biển; Vùng kinh tế rừng xanh; Vùng kinh tế nông nghiệp;  Vùng kinh tế biển đảo.

Đây được xem là cấu trúc của sự phát triển cân bằng, liên kết và hỗ trợ lẫn nhau giữa khu vực miền núi, trung du, duyên hải và hải đảo, giữa đô thị và nông thôn. Bên cạnh đó, sẽ nâng cao được vai trò, tầm quan trọng của sự hiệp đồng, hỗ trợ, bổ sung lẫn nhau giữa các ngành kinh tế, giữa công nghiệp, nông nghiệp và dịch vụ trong cơ cấu nền kinh tế; lấy phát triển công nghiệp làm động lực để tạo nền tảng phát triển mạnh mẽ; ngành nông nghiệp ngoài những thế mạnh hiện tại sẽ có những hướng phát triển mới nhằm tạo sự khác biệt và nâng cao khả năng cạnh tranh; dịch vụ, nhất là dịch vụ du lịch, dịch vụ hậu cần, bên cạnh các ngành kinh doanh dịch vụ truyền thống khác sẽ là sức bật mới giúp tạo dựng một hình ảnh Quảng Ngãi “năng động hơn, đa sắc hơn và khác biệt hơn”.

          * Thay lời kết

          Tin chắc rằng trong thời gian tới, Quảng Ngãi sẽ tiếp tục phát huy truyền thống anh hùng, nêu cao tinh thần tự lực, tự cường, đoàn kết trong Đảng, đồng thuận trong xã hội, khơi dậy niềm tự hào, ý chí, khát vọng, niềm tin phát triển trong mỗi cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Tiếp tục đổi mới mạnh mẽ tư duy, rèn luyện bản lĩnh, nâng cao trí tuệ, khơi dậy mọi tiềm năng, nguồn lực, chung sức đồng lòng phấn đấu vượt qua khó khăn, thách thức, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của tỉnh. Tiếp tục xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh; phát triển toàn diện và đồng bộ kinh tế - xã hội; giữ vững quốc phòng - an ninh; phấn đấu sớm trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, góp phần đưa nước ta trở thành cường quốc trong khu vực và là dấu mốc son đặc biệt trên con đường phát triển của đất nước ta, mở ra một kỷ nguyên mới, “kỷ nguyên vươn mình phát triển giàu mạnh, thịnh vượng của dân tộc” như lời Tổng Bí thư Tô Lâm đã phát biểu. Và đó cũng là những mục tiêu trong hành trình khát vọng phồn vinh, hạnh phúc mà cả dân tộc ta đang theo đuổi để “xây dựng đất nước ta đàng hoàng hơn, to đẹp hơn” như di nguyện của Bác Hồ hằng mong muốn.