Sự kiện này có ý nghĩa quan trọng, diễn ra trong bối cảnh ngành nông nghiệp Việt Nam đang có những tín hiệu khởi sắc mạnh mẽ, đồng thời đặt ra mục tiêu chiến lược để đối phó với những biến động của thị trường toàn cầu. Hội nghị sẽ là nơi các bộ, ngành, hiệp hội và doanh nghiệp cùng đánh giá tình hình, chia sẻ kinh nghiệm và đề xuất giải pháp nhằm đảm bảo mục tiêu xuất khẩu cho những tháng cuối năm và cả năm 2025.
Hội nghị được tổ chức dựa trên kết quả ấn tượng của ngành trong 7 tháng đầu năm 2025. Theo số liệu tổng hợp, kim ngạch xuất khẩu nông lâm thủy sản của Việt Nam đã đạt gần 40 tỷ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ năm trước. Điểm sáng đặc biệt là cán cân thương mại ngành tiếp tục duy trì mức thặng dư cao, lên đến 11,5 tỷ USD.
Tính đến 7/2025, các mặt hàng nông sản chủ lực của Việt Nam đã có sự tăng trưởng tích cực và ấn tượng. Đặc biệt, cà phê ghi nhận một sự đột phá với giá trị xuất khẩu lên tới 6 tỷ USD, vượt qua cả tổng giá trị xuất khẩu của mặt hàng này trong cả năm 2024. Cả ba nhóm hàng chính gồm nông sản, lâm sản và thủy sản đều đạt được những kết quả khả quan, đóng góp đáng kể vào tổng kim ngạch xuất khẩu chung của cả nước.
Bên cạnh đó, Việt Nam cũng tiếp tục củng cố vị thế tại các thị trường trọng điểm. Các thị trường lớn như Mỹ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc vẫn duy trì là đối tác chiến lược. Đáng chú ý, xuất khẩu sang thị trường EU đã tăng mạnh 46,3%, minh chứng cho hiệu quả của việc tận dụng các hiệp định thương mại tự do.
Để đạt được những kết quả ấn tượng về xuất khẩu, ngành nông nghiệp Việt Nam đã tận dụng hiệu quả các thế mạnh nội tại của mình.
Đầu tiên, phải kể đến sự đa dạng về sản phẩm và chất lượng bền vững. Nhờ điều kiện tự nhiên ưu đãi, Việt Nam có thể sản xuất phong phú các loại nông sản giá trị cao, từ những mặt hàng truyền thống như lúa gạo, cà phê, hạt điều, hạt tiêu đến các loại trái cây nhiệt đới và đặc biệt là thủy sản. Các doanh nghiệp trong nước đã không ngừng nỗ lực nâng cao chất lượng sản phẩm, chủ động đạt được các chứng nhận quốc tế như GlobalGAP, ASC, BAP, nhằm đáp ứng những tiêu chuẩn nghiêm ngặt từ các thị trường khó tính nhất.
Thêm vào đó, giá thành cạnh tranh là một lợi thế lớn. Với quy mô sản xuất lớn và nguồn lao động dồi dào, nhiều mặt hàng nông sản của Việt Nam có chi phí sản xuất thấp hơn so với các đối thủ, giúp sản phẩm dễ dàng tiếp cận các nhà nhập khẩu và người tiêu dùng trên toàn cầu.
Cuối cùng, khả năng thích ứng linh hoạt là yếu tố then chốt. Trước những biến động của thị trường và các rào cản thương mại quốc tế, các doanh nghiệp và cơ quan quản lý đã nhanh chóng điều chỉnh quy trình sản xuất và quản lý. Điều này giúp nông sản Việt Nam không chỉ vượt qua thách thức mà còn củng cố được vị thế vững chắc trên thị trường thế giới.
Mặc dù có nhiều lợi thế, ngành nông nghiệp Việt Nam vẫn phải đối mặt với những thách thức đáng kể, đặc biệt là các rào cản thuế quan và phi thuế quan từ những thị trường khó tính như Mỹ. Tuy nhiên, thay vì chùn bước, đây chính là động lực để các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực cạnh tranh.
Để đối phó với thuế chống bán phá giá, đặc biệt là đối với các mặt hàng chủ lực như cá tra và tôm, các doanh nghiệp đã tích cực đầu tư vào công nghệ, nâng cao chất lượng sản phẩm và tuân thủ quy trình kiểm soát nghiêm ngặt. Nhờ đó, rủi ro về tồn dư kháng sinh hay chất cấm được giảm thiểu, giúp xây dựng niềm tin vững chắc với các đối tác nhập khẩu.
Bên cạnh đó, việc tuân thủ tiêu chuẩn chất lượng đã trở thành ưu tiên hàng đầu. Các doanh nghiệp chủ động áp dụng các quy trình nghiêm ngặt từ khâu nuôi trồng, chế biến đến đóng gói để đáp ứng các tiêu chuẩn khắt khe về an toàn vệ sinh thực phẩm của Mỹ.
Ngoài ra, chiến lược đa dạng hóa sản phẩm và thị trường cũng đóng vai trò quan trọng. Bên cạnh các mặt hàng chịu tác động từ thuế quan, Việt Nam đã mở rộng xuất khẩu sang các sản phẩm khác như trái cây tươi (thanh long, xoài, vải thiều), hạt điều, hạt tiêu, tạo ra những "cửa ngách" quan trọng và bền vững trên thị trường quốc tế.
Các rào cản từ thị trường khó tính là một thực tế, nhưng bằng sự chủ động và linh hoạt, ngành nông nghiệp Việt Nam đang từng bước khẳng định vị thế của mình, không chỉ bằng chất lượng mà còn bằng khả năng thích ứng với mọi thách thức.
Hội nghị thúc đẩy xuất khẩu sắp tới không chỉ là nơi để tổng kết các thành tựu mà còn là diễn đàn để Việt Nam chuẩn bị cho một giai đoạn tăng trưởng mới. Bằng cách phát huy các thế mạnh nội tại, kết hợp với chiến lược thích ứng linh hoạt và kiên định nâng cao chất lượng, ngành nông nghiệp Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi để vượt qua các thách thức, giữ vững và mở rộng thị phần trên bản đồ nông sản toàn cầu.
