Hôm trước, trong khi Mẹ thở hắt từng hồi, mắt Mẹ chợt ứa ra một giọt lệ, khi đứa con gái út chưa bay ra kịp; còn đêm nay, Mẹ đã thanh thản ra đi trong tiếng cầu kinh của cô út và sự quây quần của đàn con lũ cháu - những sinh linh mà Mẹ yêu thương nhất trên cõi đời phù du này…
Con nhẹ vuốt đôi bàn tay Mẹ vẫn còn hơi ấm chưa vội bay đi từ thân hình co quắp suốt hai tháng nay trải qua những cơn đau đớn tê dại… Thôi, thế là Mẹ hết đau rồi… Nhưng Mẹ để lại nỗi trống vắng và nhớ thương trong ngôi nhà này biết đến bao giờ mới nguôi ngoai, Mẹ ơi!
Không gian bé nhỏ luôn tràn đầy ấm cúng này từ đây chẳng bao giờ còn được nghe tiếng đàn dịu êm của Mẹ, lời bà kể chuyện cho các cháu, lời Mẹ trách con vì quần áo sách vở thường để lộn xộn và hay thức khuya…
Hà Nội đêm nay bắt đầu cơn mưa dầm tháng Bảy như thay lời ru của Mẹ đưa con về với những ngôi nhà xưa ở phố Tô Hiến Thành, ngõ Huy Văn, phố Hàng Bột, ngõ Yên Thế - những nơi tuổi thơ chúng con lớn lên trong âm nhạc của Shubert, Shumant, Mozat qua tiếng đàn của Mẹ và những câu chuyện Mẹ kể từ ngụ ngôn La Phông-ten, tiểu thuyết “Những người khốn khổ”, v.v. Trong những ngày tháng gian khổ nhất, dường như đôi vai mảnh mai của Mẹ đã gánh hết cả sự thiếu đói, nguy nan cho chúng con!
Có bao giờ chúng con quên được cảnh một cô giáo nhỏ bé đạp xe đường trường đêm tối, vượt qua mấy cầu treo sông quê dập dềnh đèo gạo lên nơi sơ tán cho lũ con thơ… Có lần ở nơi sơ tán của Khoa văn về nhà, thấy Mẹ ngồi thần ra lo lắng vì không xếp hàng nổi mua nước mắm, gạo, thực phẩm bằng tem phiếu lên nơi sơ tán cho các em con, con đã gạt thầm nước mắt vì thương Mẹ, và vì bất lực…
Ngày con tốt nghiệp đại học, tình nguyện lên Tây Bắc, Mẹ đã đưa con ra bến xe đi Sơn La vào buổi sớm còn đèn đường, Mẹ không dặn dò điều gì ngoài mắt ánh nhìn động viên, tin tưởng đối với thằng con trưởng cũng là học trò cũ của mẹ… Sau này, có mấy lần con đèo Mẹ tới những nơi bố gửi bán tranh ở Hà Nội, Sài Gòn để đòi tiền tranh còn nợ, con có dịp hiểu thêm sự mềm mỏng, tinh tế, song cương quyết của Mẹ trước công sức lao động sáng tạo của bố đang bị đe dọa lừa đảo, cướp đoạt… Công lý luôn bênh vực Mẹ, có lẽ chủ yếu bởi Tình yêu thương luôn tràn đầy trong lòng Mẹ…
Mẹ chỉ là một cô giáo dạy nhạc phổ thông, nhưng tình yêu với âm nhạc, với văn chương, với hội họa của Mẹ lại là kho tàng quý báu nhất truyền lại cho chúng con.
Tuổi trẻ chúng con yêu nghệ thuật Vì đã mang ơn một tiếng đàn…
Những năm qua, hầu như tình thương và sự chăm sóc của Mẹ lại chuyển hết cho các cháu nội, cháu ngoại. Câu chuyện cũ về cô bé Cô-zét bị hành hạ trong tổ quỷ Giông-đơ-ret và được bàn tay ông Giăng van giăng nhân từ cứu giúp giữa rừng Mông phéc mây, giờ Mẹ lại khiến cho các cháu mê mải không kém chúng con trước kia… Nhưng đứa cháu gái gần gũi nhất, được bà chăm lo nhiều nhất suốt thời học mầm non tới năm cuối cấp PTTH, cái đứa cháu gái muộn mằn nhiều năm giành được ngủ với Bà nội, lúc đạt kết quả thi thì không thể báo cáo được với Mẹ nữa rồi…
Mẹ ơi, còn mấy giờ đồng hồ nữa thôi, thi hài Mẹ sẽ được đưa ra khỏi ngôi nhà này, nhưng lòng Mẹ cùng bao kỷ niệm thân thiết và thiêng liêng về Mẹ sẽ còn lưu lại mãi mãi, in hằn mãi mãi trên mỗi cuốn sách Mẹ từng đọc, trên chiếc Bàn thờ gia tiên Mẹ hằng đọc Kinh mỗi sớm, trên mỗi phim đàn lâu nay vốn lặng câm giờ cũng dường thổn thức thầm thì đưa tiễn Mẹ về nơi Vĩnh Hằng…
Mẹ ơi, mấy dòng để con đỡ nhớ thương khi vĩnh biệt Mẹ…
