Không gian biển là nơi diễn ra nhiều hoạt động kinh tế chồng lấn, và nhiều quy hoạch liên quan đến không gian và tài nguyên biển đã được phê duyệt. Để thực hiện Nghị quyết số 36-NQ/TW về Chiến lược Phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, việc phối hợp hiệu quả giữa các cơ quan là vô cùng quan trọng. Cơ chế điều phối này nhằm quản lý, khai thác tài nguyên một cách tổng hợp, giải quyết xung đột và lựa chọn phương án tối ưu cho các lĩnh vực phát triển trên biển.
Các nguyên tắc phối hợp liên ngành
Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà yêu cầu Bộ Nông nghiệp và Môi trường chủ trì phối hợp với các bộ, ngành xây dựng và hoàn thiện quy chế điều phối của Ủy ban chỉ đạo quốc gia dựa trên các nguyên tắc khoa học, pháp lý và 4 nguyên tắc sau:
1. Tập trung vào các vấn đề liên ngành, liên vùng: Ủy ban chỉ đạo quốc gia sẽ tập trung giải quyết các vấn đề xung đột phát triển đa ngành, đa lĩnh vực tại các vùng biển, như xung đột giữa các hoạt động kinh tế hàng hải, điện gió, thủy sản, du lịch và dầu khí. Đồng thời, ủy ban cũng sẽ giải quyết các vấn đề cần sự phối hợp quốc tế, như khai thác, quản lý tổng hợp vùng bờ, biến đổi khí hậu và rác thải nhựa đại dương.
2. Phân cấp, phân quyền phù hợp: Nguyên tắc này đảm bảo sự phân cấp và phân quyền phù hợp với thẩm quyền của cả Trung ương và địa phương.
Cần phối hợp liên ngành để phát triển bền vững kinh tế biển
3. Trách nhiệm cụ thể cho các cơ quan quản lý nhà nước: Các nhiệm vụ cụ thể sẽ được giao cho các cơ quan quản lý nhà nước có liên quan.
4. Dựa trên dữ liệu và công nghệ: Hoạt động điều phối cần dựa trên cơ sở dữ liệu thống nhất, tập trung, chia sẻ thông tin, bộ công cụ phân tích - đánh giá, hỗ trợ lựa chọn phương án phát triển phù hợp, đặc biệt ở khu vực tiềm năng cao, thông qua ứng dụng dữ liệu lớn và AI.
Nhiệm vụ trọng tâm
Bộ Nông nghiệp và Môi trường với vai trò là cơ quan thường trực của Ủy ban chỉ đạo quốc gia, cần tăng cường tham mưu, điều phối, tổng hợp và đánh giá việc thực hiện các nhiệm vụ và giải pháp liên ngành về phát triển kinh tế biển. Các nhiệm vụ trọng tâm bao gồm:
- Tăng cường điều tra cơ bản về tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.
- Xây dựng, cập nhật và chuẩn hóa dữ liệu, thống nhất quản lý và sử dụng hệ thống cơ sở dữ liệu tài nguyên, môi trường biển và hải đảo quốc gia.
- Phối hợp với Bộ Tài chính để ưu tiên bố trí đủ kinh phí cho các đề án, dự án và nhiệm vụ đã được giao, đặc biệt là các dự án thuộc Chương trình trọng điểm điều tra cơ bản tài nguyên, môi trường biển và hải đảo.
Tác động và triển vọng
Việc triển khai các nguyên tắc này sẽ giúp tăng cường hiệu quả quản lý và khai thác tài nguyên biển, giải quyết các xung đột giữa các ngành kinh tế biển, và thúc đẩy phát triển bền vững kinh tế biển của Việt Nam.
Ứng dụng dữ liệu lớn và AI trong hoạt động điều phối sẽ giúp đưa ra các quyết định chính xác và kịp thời, hỗ trợ phát triển kinh tế biển một cách bền vững và hiệu quả.
