Ngày 16/6/2025 Thủ tướng Chính phủ ban nhành Quyết định số 1169/QĐ-TTg Phê duyệt Chương trình “Đẩy mạnh truyền thông thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22 tháng 12 năm 2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đến năm 2030”, là một trong những động lực trọng yếu cho sự phát triển kinh tế - xã hội.
Ngành nông nghiệp, đặc biệt là ở các địa phương có tiềm năng đang có những bước chuyển mình rõ nét để hiện thực hóa tinh thần Nghị quyết, đưa khoa học và công nghệ trở thành nền tảng của mọi hoạt động sản xuất nông nghiệp.
Tranh minh hoa. Nguồn: baochinhphu.vn
Tái định vị “tam nông” - Ứng dụng nông nghiệp công nghệ cao - Động lực phát triển
Không còn được nhìn nhận như “vùng trũng” trong tiến trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa, khu vực nông nghiệp – nông dân – nông thôn đang dần trở thành không gian thử nghiệm cho những mô hình sản xuất nông nghiệp thông minh, công nghệ cao và ứng dụng chuyển đổi số. Định hướng này không chỉ mang tính chất chiến lược mà còn phản ánh một sự chuyển dịch tư duy toàn diện trong quản trị phát triển nông nghiệp, trong đó tư duy quản trị số và văn hóa trách nhiệm được xác định là hai trụ cột cốt lõi.
Tỉnh Khánh Hòa là một trong những địa phương tiêu biểu trong triển khai Nghị quyết 57 vào thực tiễn ngành nông nghiệp. Với điều kiện tự nhiên đa dạng, nguồn lực nông nghiệp phong phú và đội ngũ nông dân năng động, địa phương này đã và đang thúc đẩy hàng loạt giải pháp đột phá nhằm nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm nông nghiệp.
Ứng dụng khoa học kỹ thuật và công nghệ cao
Tính đến năm 2024, Khánh Hoà có hơn 1.000 ha sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao, gần 5.600 ha cây trồng đạt chứng nhận hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế như USDA-NOP (Hoa Kỳ), JAS (Nhật Bản) và EU. Hàng loạt mô hình nhà màng, tưới tiết kiệm, canh tác hữu cơ và công nghệ tuần hoàn được triển khai đồng bộ.
Nông dân xã Vĩnh Hải (Khánh Hòa) áp dụng kỹ thuật bao chùm quả giống nho NH01-152. Ảnh: TTXVN
Trong lĩnh vực trồng trọt, các mô hình trồng nho NH01-152, tỏi Phan Rang phục tráng, xoài, nha đam, măng tây xanh, táo… đang mang lại hiệu quả kinh tế cao và khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu. Trong chăn nuôi và nuôi trồng thủy sản, các giải pháp công nghệ cao cũng được áp dụng mạnh mẽ, từ sản xuất giống cho đến quy trình nuôi biển hiện đại (tôm hùm, cá biển, nhuyễn thể…).
Phát triển vùng nguyên liệu và xây dựng chuỗi giá trị
Tỉnh Khánh Hòa đã cấp 163 mã số vùng trồng, trong đó 65 mã số phục vụ xuất khẩu, tạo điều kiện thuận lợi cho truy xuất nguồn gốc và đáp ứng yêu cầu thị trường quốc tế. Nhiều sản phẩm nông sản chủ lực đã xuất khẩu thành công, như:
Sầu riêng: 8.000 – 10.000 tấn/năm (Trung Quốc)
Xoài: 300 – 500 tấn/năm (Australia, Mỹ, châu Âu...)
Bưởi, nha đam, măng tây, táo, nho...: Các thị trường khó tính như Nhật Bản, Hàn Quốc, EU, Trung Đông
Các mô hình kinh tế hợp tác và liên kết “4 nhà” (Nhà nước – Nhà khoa học – Doanh nghiệp – Nông dân) được thúc đẩy mạnh mẽ, qua đó xây dựng chuỗi giá trị nông sản khép kín, đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng và gia tăng khả năng cạnh tranh của sản phẩm.
Chuyển đổi số và quản lý ngành nông nghiệp thông minh
Một trong những điểm mới đáng ghi nhận là việc triển khai xây dựng hệ thống thông tin quản lý ngành nông nghiệp, đánh giá đặc điểm thổ nhưỡng, cơ sở dữ liệu đất đai, phục vụ phát triển cây trồng – vật nuôi giai đoạn 2026–2030. Đây là tiền đề để tiến đến số hóa toàn diện trong quản lý và điều hành sản xuất nông nghiệp, giúp tối ưu hóa nguồn lực và nâng cao hiệu quả chính sách hỗ trợ.
Việc triển khai hiệu quả Nghị quyết 57 tại Khánh Hòa cho thấy một số yếu tố then chốt:
Chính sách đúng – hành động kịp thời: Sự đồng bộ giữa định hướng Trung ương và hành động của chính quyền địa phương đóng vai trò quyết định.
Tư duy đổi mới – công nghệ dẫn dắt: Việc đặt khoa học công nghệ và chuyển đổi số làm trung tâm đã mở ra hướng đi mới, vượt qua lối canh tác truyền thống kém hiệu quả.
Hợp tác đa chiều – phát huy vai trò “4 nhà”: Sự gắn kết giữa nhà nước, nhà khoa học, doanh nghiệp và nông dân đảm bảo sự lan tỏa và nhân rộng mô hình thành công.
Từ thực tiễn tại Khánh Hòa, có thể khẳng định rằng việc triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW trong lĩnh vực nông nghiệp không chỉ mang lại kết quả cụ thể, mà còn đặt nền móng cho một nền nông nghiệp hiện đại, xanh, bền vững và hội nhập.
Để phát huy hiệu quả lâu dài, cần tiếp tục:
Đầu tư chiều sâu vào hạ tầng công nghệ cao và công nghệ số trong nông nghiệp;
Nâng cao năng lực chuyển giao khoa học – kỹ thuật và đào tạo cho nông dân;
Xây dựng chính sách hỗ trợ phù hợp cho các mô hình liên kết sản xuất – tiêu thụ;
Mở rộng các chương trình truy xuất nguồn gốc và xây dựng thương hiệu nông sản;
Đảm bảo tính bền vững về môi trường trong tất cả các mô hình canh tác.
Việc triển khai đồng bộ các giải pháp sẽ không chỉ nâng cao giá trị sản phẩm nông nghiệp mà còn góp phần xây dựng nền kinh tế nông nghiệp tri thức, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội tại địa phương và cả nước trong thời đại mới.
V.X.B
