Chống buôn lậu, gian lận thương mại, hàng giả: Quyết tâm cao từ Chính phủ và hồi chuông cảnh tỉnh từ các vụ việc chấn động

Những tháng đầu năm 2025, công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả tiếp tục được các lực lượng chức năng tập trung triển khai quyết liệt, đạt nhiều kết quả tích cực. Tuy nhiên, những vụ việc sai phạm nghiêm trọng trong hệ thống quản lý nhà nước, đặc biệt là trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, cho thấy còn nhiều thách thức cần phải đối mặt và xử lý triệt để.

dt2b2-1747277227.webp

Nhãn hiệu sữa bột giả do các đối tượng sản xuất (Ảnh: Bộ Công an).

 
 

Hơn 34.000 vụ vi phạm trong 4 tháng đầu năm

Tại cuộc họp sáng 14/5, do Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính chủ trì, các bộ, ngành và địa phương đã đánh giá lại công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong thời gian qua.

Theo báo cáo tại phiên họp, chỉ trong 4 tháng đầu năm 2025, các lực lượng chức năng trên cả nước đã phát hiện, xử lý:

Hơn 8.000 vụ buôn bán, vận chuyển hàng cấm, hàng lậu;

Trên 25.000 vụ gian lận thương mại và gian lận thuế;

Hơn 1.000 vụ liên quan đến hàng giả, xâm phạm sở hữu trí tuệ;

Gần 1.400 vụ án hình sự được khởi tố, liên quan hơn 2.000 đối tượng;

Tổng số tiền thu nộp ngân sách trên 4.800 tỷ đồng.

Các phương thức vi phạm ngày càng tinh vi, phổ biến là lợi dụng chính sách quá cảnh, chuyển cửa khẩu, miễn thuế trong tạm nhập tái xuất để trà trộn hàng hóa vi phạm vào luồng nhập khẩu chính ngạch.

Phát động đợt cao điểm: Không thể buông lỏng, chủ quan

Phát biểu kết luận phiên họp, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh: "Nếu chúng ta lơ là, buông lỏng, chủ quan thì tình hình sẽ rất phức tạp. Trong tình hình mới, cần có biện pháp đặc biệt."

Theo đó, Thủ tướng chỉ đạo mở đợt cao điểm toàn quốc từ ngày 15/5 đến 15/6/2025 nhằm tấn công, truy quét, ngăn chặn và đẩy lùi nạn buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.

Một Tổ công tác đặc biệt do Phó Thủ tướng Bùi Thanh Sơn làm Tổ trưởng sẽ được thành lập để trực tiếp chỉ đạo chiến dịch. Bộ Công an được giao chủ trì, đề xuất biện pháp cụ thể, xây dựng phương án truy vết và xử lý tận gốc các đường dây, ổ nhóm.

Đồng thời, các bộ ngành cần đẩy mạnh chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ trong giám sát hàng hóa, kiểm tra nguồn gốc, siết chặt công tác hậu kiểm và quản lý thị trường.

Vụ nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm bị bắt: Hồi chuông cảnh tỉnh

Một trong những vụ việc gây chấn động dư luận gần đây là việc nguyên Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) bị khởi tố vì tiếp tay cho hàng loạt sản phẩm thực phẩm chức năng, dược phẩm giả được cấp phép sản xuất và lưu hành.

Hai công ty liên quan là MEDIUSA và Mediphar đã sản xuất và tung ra thị trường hàng trăm sản phẩm giả mạo, có nhãn mác và công dụng tương tự các sản phẩm nổi tiếng. Những sản phẩm này được hợp pháp hóa bởi chính cơ quan có trách nhiệm bảo vệ người tiêu dùng, được quảng cáo rầm rộ trên mạng xã hội và phân phối rộng rãi trên các nền tảng thương mại điện tử.

Đây là minh chứng rõ nét cho sự tha hóa trong bộ máy giám sát và là lý do khiến niềm tin của người tiêu dùng bị đánh cắp nghiêm trọng.

Khi “người gác cổng” lại mở cửa cho sai phạm

Người dân đặt niềm tin vào hệ thống kiểm soát của nhà nước, bởi họ không có công cụ để tự phân biệt hàng giả – hàng thật. Khi chính những người đứng đầu cơ quan có trách nhiệm bảo vệ sức khỏe cộng đồng lại tiếp tay cho hàng giả, niềm tin đó sụp đổ.

Vụ việc không chỉ cho thấy một cá nhân vi phạm, mà còn phản ánh lỗ hổng nghiêm trọng trong quy trình cấp phép, thẩm định, kiểm tra và giám sát nội bộ. Đây có thể chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.

Câu hỏi đặt ra là:

Còn bao nhiêu sản phẩm giả đang được "chống lưng"?

Bao nhiêu cán bộ khác trong hệ thống đang bị thao túng?

Và liệu đây có thực sự là vụ việc cá biệt?

Cần cải tổ toàn diện, không có "vùng cấm và ngoại lệ"

Chính phủ đã thể hiện quyết tâm xử lý nghiêm, không có vùng cấm và ngoại lệ, với mọi hành vi tiếp tay cho sai phạm, kể cả cán bộ cấp cao. Tuy nhiên, điều quan trọng hơn là cải tổ hệ thống từ gốc:

Xây dựng cơ chế kiểm soát nội bộ độc lập, minh bạch;

Tăng cường trách nhiệm giải trình của người đứng đầu;

Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ để tự động hóa quy trình kiểm tra, giám sát.

Người dân cần một thông điệp rõ ràng từ phía cơ quan chức năng: Không ai được phép nhân nhượng với hàng giả, dù ở bất cứ vị trí nào.

Cuộc chiến chống buôn lậu, hàng giả và gian lận thương mại không đơn thuần là nhiệm vụ hành chính – đó là cuộc chiến bảo vệ sức khỏe cộng đồng và giữ vững niềm tin xã hội.

Đợt cao điểm từ 15/5 đến 15/6 là bước đi cần thiết. Nhưng về lâu dài, chúng ta cần một chiến lược toàn diện, cải tổ thể chế, minh bạch hóa quy trình quản lý và siết chặt kỷ luật công vụ.

Bởi niềm tin một khi đã bị đánh mất sẽ rất khó phục hồi, và hậu quả của sự chủ quan trong quản lý là điều không thể đo đếm bằng tiền.