Ảnh: Internet.
Vượt qua thử thách, gìn giữ bản sắc ngàn năm, vươn tới tương lai
Mỗi mùa Thu tháng Mười về, ký ức hào hùng của Ngày Giải phóng Thủ đô lại hiện về trong lòng mỗi người dân Việt Nam. Ngày 10/10/1954, Hà Nội tưng bừng cờ hoa đón đoàn quân chiến thắng trở về, chính thức khép lại gần 9 năm kháng chiến chống thực dân Pháp. Từ đó, Hà Nội bước vào một giai đoạn phát triển mới – giai đoạn của hòa bình, xây dựng và vươn lên.
Nhưng trước đó, từ ngày 2/9/1945 lịch sử tại Quảng trường Ba Đình, khi Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn Độc lập, Hà Nội đã được xác lập là trung tâm chính trị - hành chính của nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Trong suốt 80 năm qua, từ những ngày đầu dựng xây đến thời kỳ đổi mới, Thủ đô luôn là biểu tượng của bản lĩnh dân tộc, là nơi khởi nguồn và dẫn dắt các phong trào cách mạng, là hậu phương vững chắc trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ.
Từ những nhà máy đầu tiên được xây dựng sau giải phóng như Dệt 8/3, Cơ khí Trần Hưng Đạo... đến các công trình biểu tượng của một Thủ đô hiện đại như cầu Nhật Tân, đường sắt đô thị, Trung tâm Hội nghị Quốc gia..., Hà Nội đã chuyển mình mạnh mẽ, không ngừng đổi mới diện mạo đô thị và chất lượng sống của người dân.
Tuy nhiên, điều làm nên sự khác biệt của Hà Nội là bản sắc văn hóa được gìn giữ và lan tỏa qua thời gian. Những giá trị lịch sử - văn hóa vẫn in đậm trong từng góc phố, mái nhà, làng nghề truyền thống. Văn Miếu – Quốc Tử Giám, 36 phố phường, Hồ Gươm, làng gốm Bát Tràng, lụa Vạn Phúc… là minh chứng cho sức sống bền vững của một Thăng Long – Đông Đô – Hà Nội ngàn năm văn hiến.
Đầu tàu phát triển vùng Thủ đô và cả nước
Với vai trò trung tâm chính trị, hành chính quốc gia, Hà Nội là nơi tập trung nguồn lực lớn về chính sách, khoa học, nhân lực chất lượng cao và cơ sở hạ tầng. Từ đó, Thủ đô không chỉ phát triển đơn lẻ mà còn kéo theo sự phát triển của toàn vùng đồng bằng sông Hồng và các địa phương phụ cận.
Trong lĩnh vực kinh tế, Hà Nội luôn là địa phương đứng đầu cả nước về thu ngân sách nội địa. Năm 2024, tổng thu ngân sách đạt trên 509.000 tỷ đồng. 9 tháng của năm 2025 ước thực hiện thu ngân sách được 499,9 nghìn tỷ đồng, đạt 97,3% dự toán pháp lệnh năm và tăng 32,5% so với cùng kỳ năm 2024.
Đáng chú ý, Hà Nội tiếp tục là điểm đến hấp dẫn trong thu hút đầu tư nước ngoài (FDI), với tổng vốn lũy kế hơn 61,5 tỷ USD và hơn 7.700 dự án còn hiệu lực – đứng thứ hai toàn quốc. Môi trường đầu tư thuận lợi, chính sách minh bạch, cải cách thủ tục hành chính là những điểm cộng giúp Hà Nội trở thành "thỏi nam châm" thu hút các nhà đầu tư lớn.
Bên cạnh đó, các dự án quy hoạch vùng, kết nối hạ tầng liên tỉnh đang mở rộng không gian phát triển cho cả khu vực. Các tuyến đường sắt Lào Cai – Hà Nội – Hải Phòng, đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, tuyến kết nối sân bay Gia Bình… là ví dụ điển hình cho cách Hà Nội đang kiến tạo mạng lưới phát triển đồng đều giữa đô thị và nông thôn.
Hà Nội và vai trò trong phát triển nông thôn bền vững
Trong quá trình mở rộng địa giới hành chính năm 2008, nhiều huyện ngoại thành như Ba Vì, Phúc Thọ, Sóc Sơn, Mê Linh… được sáp nhập vào Hà Nội, đưa thành phố trở thành một trong những đô thị có diện tích lớn nhất thế giới (hơn 3.300 km²). Đây chính là điều kiện để Hà Nội triển khai hiệu quả chương trình xây dựng nông thôn mới nâng cao, kiểu mẫu, đóng vai trò tiên phong trong phát triển nông nghiệp công nghệ cao, liên kết vùng và đảm bảo an ninh lương thực.
Nhiều vùng ngoại thành Hà Nội hiện đã chuyển mình mạnh mẽ, từ mô hình nông thôn truyền thống sang các vùng sản xuất tập trung, chuỗi giá trị nông sản hiện đại, phục vụ tiêu dùng nội địa và xuất khẩu. Chính quyền Thủ đô cũng đang tập trung phát triển hạ tầng, mở rộng không gian đô thị, quy hoạch quỹ đất hợp lý để hỗ trợ đầu tư, đồng thời giữ gìn môi trường sinh thái và bảo tồn văn hóa làng xã.
Hà Nội, mảnh đất trăm nghề, thuộc tốp đầu cả nước về số làng nghề, nghề truyền thống và làng nghề truyền thống. Ngành nghề nông thôn, làng nghề truyền thống ở Hà Nội có lịch sử hình thành lâu đời và giữ vai trò quan trọng, đóng góp vào phát triển kinh tế - xã hội và bảo tồn giá trị văn hóa khu vực nông thôn. Công tác phát triển ngành nghề nông thôn thời gian qua đạt được nhiều thành tựu quan trọng. Với 1.350 làng nghề và làng có nghề, các làng nghề góp phần tạo điều kiện để các địa phương, cộng đồng nông thôn tôn vinh, phát huy bản sắc văn hóa vùng, miền, dân tộc gắn với phát triển du lịch, tạo thêm việc làm, tăng thu nhập cho người lao động ở nông thôn.
Hà Nội đi đầu cả nước về việc triển khai hiệu quả Chương trình OCOP. Lũy kế từ 2019 đến nay, Thành phố đã đánh giá được 3.317 sản phẩm OCOP, trong đó có 6 sản phẩm 5 sao, 22 sản phẩm tiềm năng 5 sao, 1.571 sản phẩm 4 sao và 1.718 sản phẩm 3 sao đạt 113% so với mục tiêu đến năm 2025 (2.000 sản phẩm), đạt vượt mục tiêu Chương trình đề ra trước một năm. Riêng năm 2024, toàn Thành phố đã đánh giá phân hạng 606 sản phẩm OCOP, trong đó có 10 sản phẩm tiềm năng 5 sao; 98 sản phẩm tiềm năng 4 sao và 498 sản phẩm 3 sao (vượt 151% so với kế hoạch năm 2024 là 400 sản phẩm).
Khát vọng vươn cao trong kỷ nguyên mới
Với mục tiêu đến năm 2030 trở thành Thủ đô “Văn hiến - Văn minh - Hiện đại”, Hà Nội đã và đang đẩy mạnh ba chuyển đổi chiến lược: chuyển đổi số, chuyển đổi xanh và kinh tế tuần hoàn. Đến năm 2045, Hà Nội hướng tới trở thành thành phố công nghiệp hiện đại, hội nhập quốc tế sâu rộng, với GRDP/người đạt trên 36.000 USD.
Phát biểu trong cuộc làm việc gần đây với lãnh đạo thành phố Hà Nội, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh mong muốn: "Hà Nội tiếp tục tiên phong, gương mẫu trong triển khai các chủ trương lớn của Trung ương, với những thay đổi mạnh mẽ để đưa đất nước bước vào giai đoạn phát triển vượt bậc."
Hưởng ứng tinh thần đó, Hà Nội là địa phương đầu tiên phát động đợt sinh hoạt chính trị sâu rộng nhằm quán triệt tư tưởng chỉ đạo của Đảng và Tổng Bí thư về “kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Đây chính là động lực tinh thần mạnh mẽ thúc đẩy toàn hệ thống chính trị hành động quyết liệt, đổi mới mạnh mẽ, tạo bước phát triển đột phá.
Trải qua 71 năm từ ngày giải phóng, Thủ đô Hà Nội không chỉ viết tiếp trang sử vàng của dân tộc, mà đang khẳng định vị thế là trung tâm hội tụ, lan tỏa – nơi phát sinh, phát triển và kết nối những ý tưởng lớn, giá trị bền vững cho đất nước.
Trong bối cảnh toàn cầu nhiều biến động, Hà Nội vẫn kiên định với mục tiêu phát triển toàn diện: vừa giữ gìn hồn cốt ngàn năm, vừa đổi mới không ngừng để dẫn dắt tiến trình công nghiệp hóa – hiện đại hóa, góp phần xây dựng đất nước hùng cường, phồn vinh, nhân dân ấm no, hạnh phúc.
