Chuyện làng - Chuyện phố: "Đoản quan ?"

Dân gian có câu "nói trước bước không qua" như một sự đúc kết sâu sắc về thực tiễn đời sống xã hội. Bởi nếu chịu để ý một chút, chúng ta sẽ dễ dàng nhận ra sự thật này. Có lẽ trong chúng ta, ai cũng đã từng một lần nói ra dự định của mình nhưng sau đó không thực hiện được

Điều này ứng nghiệm với tân “Trưởng thôn” miền quê nọ, nơi dân làng luôn đặt niềm tin vào người lãnh đạo đứng đầu của mình. Câu chuyện về vị tân “Trưởng thôn” không chỉ là một giai thoại mà còn là bài học đắt giá về phẩm chất, đạo đức và năng lực lãnh đạo được phơi bày trước bàn dân thiên hạ.

dt1-gd1q-1735870339.jpg

Tranh biếm hoạ về chống tiêu cực, tham nhũng. Nguồn: tuyengiao.vn

 

Tân “Trưởng thôn” nhậm chức ngày 18/3/2024, những người dân trong làng không khỏi hy vọng vào một làn gió mới. Cũng dễ hiểu, khi cặp đôi lãnh đạo tiền nhiệm của thôn này đã phải đối mặt với pháp luật do hành vi nhận hối lộ, thì sự xuất hiện của một gương mặt mới do trên bổ nhiệm về dường như là cơ hội để xây dựng lại niềm tin.

Chỉ sau mấy tháng nhậm chức, ngày 11/11/2024, tân “Trưởng thôn” bỗng dưng nổi hứng gửi đến dân làng "Tâm thư" đầy nhiệt huyết về công tác sắp xếp, kiện toàn đội ngũ cán bộ, bày tỏ lo ngại về những thách thức phát triển kinh tế xã hội. Nội dung tâm thư gồm 5 điểm nhấn mạnh, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác cán bộ và đội ngũ cán bộ của địa phương vẫn còn nhiều hạn chế, việc bố trí cán bộ có lúc, có nơi chưa phù hợp, một bộ phận cán bộ trình độ, năng lực không đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ, một số ít suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống... Để góp phần xây dựng đội ngũ cán bộ có đủ phẩm chất, năng lực, yêu cầu từng cán bộ lãnh đạo, quản lý cần gương mẫu, không tác động, can thiệp để đề bạt, bổ nhiệm cán bộ không đủ tiêu chuẩn, nhất là đối với người nhà, người quen; cán bộ các cơ quan, đơn vị không nhờ người thân, người quen, lãnh đạo cấp trên tác động để xin quy hoạch, bố trí, bổ nhiệm chức vụ. Đồng thời, “Tâm thư” khẳng định quyết tâm lãnh đạo đưa địa phương thoát khỏi khó khăn và tiêu cực…  

Nhưng sau khi tung “Tâm thư” lên báo chí được hai tuần, mọi việc không diễn ra như kỳ vọng. Dư luận bắt đầu xôn xao khi xuất hiện trên phương tiện truyền thông rằng tân “Trưởng thôn” là một trong số hai chục quan chức nơi công tác cũ dính líu đến dự án đô thị biển phải đối mặt đối mặt với những vấn đề pháp lý. Điều này khiến dân làng cảm thấy thất vọng, khi không ít người đã đặt kỳ vọng vào những lời hứa hẹn trong “Tâm thư”.

Nhiều cán bộ hưu trí nơi đây bức xúc bày tỏ: Cũng hơi lạ! Cả nước chả có “Trưởng thôn” nào có “Tâm thư”, chỉ có tân “Trưởng thôn” này khoe mẽ bày ra cái trò độc lạ, tỏ vẻ ta đây là TS (tiến sĩ) kinh tế, là người học cao, biết rộng để trấn an dân làng. “Tâm thư” toàn lời hay ý đẹp, là tâm huyết của tân “Trưởng thôn”, chỉ ái ngại “nói trước bước không qua”, “vỗ ngực lắm thì đâu ngực nhiều”, có khi trở thành bia miệng để đời như cặp lãnh đạo “Trưởng thôn” tiền nhiệm cũng là TS Luật, TS kinh tế, cũng đi rao giảng “đao đức”, “liêm, chính”... nhưng đều đã dính vào lao lý.

Luận bàn lên đến cao trào, một Đại tá cựu chiến binh chêm vào: Tân “Trưởng thôn”  chân ướt chân ráo, chưa nắm được thực tiễn địa phương nhưng trong điểm thứ 2 của “Tâm thư” lại nhận định: Địa phương “đã bước qua giai đoạn “vàng” của tăng trưởng kinh tế. Tốc độ tăng trưởng GRDP của tỉnh từ năm 2020 đến nay không bền vững, dự kiến giai đoạn 2020-2025 không đạt mục tiêu Nghị quyết Đại hội đề ra. Thu ngân sách sụt giảm, từ năm 2020 đến nay năm sau thấp hơn năm trước. Dư địa và không gian cho phát triển không còn nhiều; tốc độ phát triển của tỉnh có xu hướng chững lại trong khi đó các địa phương trong vùng và lân cận có cùng điều kiện tương tự đang phát triển mạnh mẽ. Nhiều vấn đề bất cập, khó khăn, vướng mắc nội tại của tỉnh chưa được tháo gỡ một cách hiệu quả”. Nhận định như trên là phiến diện, không đúng với những gì mà nhân dân nơi đây đã đạt được trong năm vừa qua. Năm 2024, tổng thu ngân sách ước đạt 31.487 tỷ đồng, vượt 3,5% so với dự toán được giao và tăng 4,1% so với năm 2023. Trong đó, thu nội địa đạt 26.025 tỷ đồng, tăng 4% so với dự toán và tăng 1,6% so với năm 2023.

Những số liệu về thu ngân sách trong 4 năm qua cho thấy rằng mặc dù địa phương phải đối mặt với những thách thức gay gắt, nhưng thu ngân sách hàng năm vẫn giữ mức đều đặn, đều đạt trên từ trên 31 nghìn tỷ đồng đến trên 32 nghìn tỷ đông/năm, chỉ năm 2024 bị giảm sụt một chút, không đáng kể mà đỉnh cao là năm 2022 thu ngân sách đạt 40.353 tỷ đồng, cao nhất từ trước đến nay, đặc biệt là thu nội địa, một chỉ số quan trọng phản ánh tính khá bền vững trong thu ngân sách. Mặc dù nhiều cán bộ chủ chốt bị tha hoá, biến chất phải vào tù và bị các hình thức kỷ luật nhưng kết quả thu, chi ngân sách trong 4 năm qua chứng tỏ nền kinh tế của địa phương có sức chống chịu tốt, vẫn có khả năng phục hồi và tăng trưởng dù trong bối cảnh khó khăn bị đại dịch CoVid 19, thiên tai, nhất là bão số 3 (Yagi) năm 2024 gây thiệt hại năng nề.

Bà con dân làng tỏ ra quan tâm khi biết tin Tỷ phú Elon Musk, người sáng lập Tesla, SpaceX và Neuralink (Mỹ) vừa khiến cả thế giới phải giật mình khi khi đánh tiếng đầu tư 1,5 tỷ USD vào địa phương này để cung ứng cho thị trường rất tiềm năng đối với kế hoạch phát triển Internet vệ tinh. Đây không chỉ là một khoản đầu tư thông thường, mà là một bước đi chiến lược có thể thay đổi toàn bộ cục diện kinh tế khu vực và thế giới. Ấy thế mà trong Tâm thư, “Trưởng thôn” lại bi quan cho rằng “Địa phương đã bước qua giai đoạn ‘vàng’ của tăng trưởng kinh tế... Dư địa và không gian cho phát triển không còn nhiều”? Chứng tỏ “Trưởng thôn” mù thông tin!

Tân “Trưởng thôn” từ khi bị bêu tên trên báo chí dính “chưởng” dự án đô thị biển, trông thiểu não hình như không ngủ được, cứ như người “mất hồn”. Thật ngạc nhiên, “Trưởng thôn” lại nghe theo lời tư vấn của “quân sư” thay đổi cổng trụ sở  từ phía tay trái chuyển sang đi vào chính giữa để cầu may, tránh vận xui của những người tiền nhiệm. Đã thế, “Trưởng thôn” còn gặp tai ương bị ngã sấp mặt khi được mời lên bục phát biểu trong buổi quyên góp ủng hộ người nghèo; rồi vụ bê chậu “hoa sen đá” chưa kịp đặt vào vị trí cúng tiến nhà chùa cũng bị rơi vỡ tan tành, báo hiệu trước điềm chẳng lành ?

Vị cựu giáo chức thạo về phong thuỷ, tướng số  phán rằng, vị “Trưởng thôn” sinh năm Tân Hợi (1971) cầm tinh con lợn, cũng trưởng thành từ công tác đoàn thanh niên như người tiền nhiệm, chưa kinh qua thử thách với những tình huống “ngàn cân treo sợi tóc” đã được o bế  đặt vào vị trí lãnh đạo đứng đầu địa phương, nay 53 tuổi có khi bị hạn nặng, lãnh đủ. Như cổ nhân đúc kết "49 chưa qua 53 đã tới".

Theo quan niệm dân gian thì mỗi người đều trải qua những tuổi hạn nhất định. Nhiều người vẫn tin rằng, vào năm hạn, con người sẽ gặp những chuyện không hay. Trong thực tế thì bất cứ thời gian nào trong cuộc đời đều có thể gặp vận hạn xấu, nhưng con người theo đạo Phật xem hai tuổi 49, 53 là “tuổi hạn” nặng nhất trong đời người nên được nhắc tới thường xuyên như một câu cửa miệng “49 chưa qua, 53 đã tới”. Tức là vào năm 49 tuổi, con người sẽ gặp điều xui xẻo, vận xấu. Hậu quả tuổi 49 chưa qua hết, thì lại đến năm 53 tuổi, vận hạn cũng không kém.

 Theo từ điển Hán Việt thì "hạn" là vùng đất nguy hiểm, ranh giới, phạm vi quy định, kỳ hạn quy định, ngưỡng cửa... Tuổi hạn cũng chỉ là để đánh dấu sự kết thúc của một quá trình này nhưng có thể lại là mở đầu của một quá trình khác. Nó không có toàn tốt hoặc toàn xấu mà thường xen kẽ theo kiểu trong rủi có may.

Câu chuyện về vị tân “Trưởng thôn” không chỉ là bài học về tầm nhìn và phẩm hạnh của người lãnh đạo đứng đầu mà còn là một bài học về sự kiên định trong việc xây dựng một hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh. Dân làng sẽ không bao giờ quên câu chuyện này, và từ đó, sẽ nhận ra rằng, nếu “Trưởng thôn” liêm chính, minh bạch và trách nhiệm, “nói đi đôi với làm” mới thật sự mang lại sự thay đổi tích cực cho địa phương, sẽ gặp vận may, tránh được xui xẻo. Nếu lại dính đến tiêu cực, tham nhũng có khi lại đi vào “vết xe đổ” của người tiền nhiệm thì thuộc diện hạn năng, bị “Đoản quan” mà dân làng đang bàn tán hình như xin nghỉ hưu sớm... Hãy đợi cơ quan chức năng điều tra công bố sẽ rõ trong Chuyện làng - Chuyện phố tiếp theo.

Q.Y