Ngày 01/12, Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính đã gặp gỡ Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen để trao đổi về quan hệ hợp tác lâu dài và hiệu quả giữa 2 quốc gia trong lĩnh vực chuyển đổi xanh và chuyển đổi năng lượng. Bài viết thông tin cùng bạn đọc những sự kiện nổi bật của nội dung này.
Về Hội nghị các bên tham gia Công ước Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu
Hội nghị các bên tham gia Công ước Khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu lần thứ 28 (COP28) là thời điểm quan trọng để đánh giá toàn diện tình trạng hành tinh đang sống; từ đó, vạch ra lộ trình xây dựng cho một tương lai tốt đẹp hơn. COP28 là Hội nghị Thế giới quan trọng nhất kể từ khi Thỏa thuận Paris được thông qua. Theo Hội đồng Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu Thế giới (IPCC) thì nhân loại buộc phải giảm lượng phát thải toàn cầu để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 và sau đó giữ mức tăng trưởng âm nếu muốn duy trì được mục tiêu hạn chế tăng nhiệt độ toàn cầu không vượt quá 1,50C theo Thỏa thuận Paris. Tuy nhiên, còn một khoảng cách lớn giữa các Kế hoạch Quốc gia và lộ trình để đạt được mục tiêu này.
Tại các cuộc gặp gỡ, Thủ tướng Phạm Minh Chính và Thủ tướng Mette Frederiksen đã cùng đánh giá cao quan hệ hợp tác lâu dài và hiệu quả giữa Việt Nam và Đan Mạch, đặc biệt trong lĩnh vực BĐKH và chuyển đổi năng lượng. Trên cơ sở Quan hệ Đối tác Chiến lược Xanh mới được công bố, 2 nhà lãnh đạo nhất trí chỉ đạo các cơ quan liên quan phối hợp thực hiện các biện pháp nhằm làm sâu sắc hơn quan hệ hợp tác song phương giữa 2 quốc gia.
Thủ tướng Việt Nam Phạm Minh Chính và Thủ tướng Đan Mạch Mette Frederiksen tại COP 28
Hợp tác Việt Nam Đan Mạch mối quan hệ chiên lược về tăng trưởng xanh và phát triển bền vững thông qua COP28
Trên 50 năm kể từ khi thiết lập quan hệ ngoại giao (năm 1971), Việt Nam và Đan Mạch đã có mối quan hệ hợp tác bền chặt. Ngày 1 tháng 11 năm 2023, Chính phủ 2 nước đã cùng tuyên bố thiết lập Quan hệ Đối tác Chiến lược Xanh (GSP). GSP đánh dấu cột mốc quan trọng trong quan hệ hợp tác giữa 2 nước cũng như thiết lập khuôn khổ vững chắc hỗ trợ Việt Nam phát triển nền kinh tế ít carbon, thích ứng với khí hậu và thúc đẩy phát triển nền kinh tế tuần hoàn. Quan hệ Đối tác Chiến lược Xanh sẽ xây dựng và củng cố sự hợp tác hiện có trong lĩnh vực Khí hậu, Môi trường, Năng lượng, Lương thực,Nông nghiệp, Hợp tác Thương mại, Kinh doanh; Khoa học, Y tế và Đời sống cũng như Thống kê và sáng kiến thuộc các lĩnh vực khác 2 bên cùng quan tâm.
Tại COP 28, Việt Nam và Đan Mạch tiếp tục hợp tác để đạt được các mục tiêu khí hậu toàn cầu và thúc đẩy mạnh các chương trình hợp tác trong các lĩnh vực khác hướng tới mục tiêu chuyển đổi xanh và phát triển kinh tế xã hội bền vững. Cả 2 nước đều đặt ra những mục tiêu phát thải đầy tham vọng. Thủ tướng Phạm Minh Chính cam kết Việt Nam sẽ đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050; cam kết này gửi đến cộng đồng quốc tế tín hiệu rõ ràng về định hướng và quyết tâm của đất nước hướng tới phát triển nền kinh tế carbon thấp và bền vững. Đan Mạch, một trong những nước hàng đầu thế giới về phát triển xanh, đặt mục tiêu giảm 70% lượng phát thải vào năm 2030, 100% vào năm 2045 và 110% sau đó để trở thành quốc gia phát thải ròng âm từ năm 2050. Đan Mạch cũng công bố hỗ trợ 50 triệu USD cho các quốc gia dễ bị tổn thương BĐKH; một nửa số tiền này được phân bổ cho quỹ tổn thất và thiệt hại được thành lập trong ngày đầu tiên của COP28. Đan Mạch cũng sẽ khởi động sáng kiến thành lập liên minh Nhóm các nước phát thải âm (GONE), tạo ra cuộc chạy đua giành vị trí dẫn đầu và đưa ra mục tiêu tham vọng về giảm thiểu ảnh hưởng của BĐKH.
Là quốc gia dễ bị tổn thương nhất do BĐKH và có một ngành công nghiệp phát triển theo định hướng xuất khẩu ngày càng tốn nhiều năng lượng, Việt Nam phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu hóa thạch. Tuy nhiên, đất nước lại là đối tác quan trọng trong cuộc chiến toàn cầu chống lại BĐKH và là một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất châu Á đang phải đối mặt với nhu cầu về năng lượng sạch ngày một tăng cao từ nhu cầy phát triển và các nhà đầu tư nước ngoài.
Nhân dịp Việt Nam công bố Kế hoạch huy động nguồn lực thực hiện Tuyên bố Quan hệ Đối tác Chuyển đổi Năng lượng Công bằng (JETP), mà Đan Mạch cùng với các nước G7, EU, Na Uy là những đối tác thành viên, Thủ tướng Đan Mạch chúc mừng Thủ tướng Phạm Minh Chính và chính phủ Việt Nam đã có những bước đi quan trọng trong việc thực hiện Tuyên bố JSTP. Tại thời khắc có tính chiến lược đối với quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam này, Nhóm Đối tác Quốc tế (IPG) và Đan Mạch luôn sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong quá trình phấn đấu để đạt được mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Đan Mạch có hơn 40 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực chuyển đổi xanh. Thực tế từ cho thấy, chuyển đổi xanh là động lực tạo ra nhiều việc làm và phát triển kinh tế xanh. Đan Mạch cam kết tiếp tục trao đổi kinh nghiệm cũng như công nghệ để hỗ trợ Việt Nam trong quá trình chuyển đổi năng lượng công bằng
Điện gió ngoài khơi (Ảnh ĐSQ Dan Mạch tại VIệt Nam)
Đại sứ Đan Mạch, Nicolai Prytz đã nhấn mạnh “Đan Mạch sẽ thúc đẩy nhanh việc đạt được một thỏa thuận về việc giảm dần và chấm dứt sử dụng nhiên liệu hóa thạch trên toàn cầu, đặt ra các mục tiêu tăng vượt bậc tỷ lệ năng lượng tái tạo cũng như tăng cường việc sử dụng năng lượng hiệu quả. Tại Việt Nam, thông qua Chương trình Đối tác Năng lượng giữa hai quốc gia, Đan Mạch sẽ tăng cường hợp tác và hỗ trợ Việt Nam trong quá trình thực hiện mục tiêu tham vọng này Chương trình Đối tác Năng lượng có mục tiêu hỗ trợ và trao đổi với các cơ quan hữu quan những kiến thức và công cụ cần thiết để xây dựng chính sách và kế hoạch chuyển đổi ngành năng lượng, cũng như thực hiện các chính sách và kế hoạch này. Việc thiết lập Quan hệ Đối tác Xanh gần đây giữa hai nước đã mở ra một cơ hội lớn hơn nữa trong việc củng cố quan hệ hợp tác lâu dài trong lĩnh
vực chuyển đổi xanh và hướng tới một nền kinh tế carbon thấp trong các lĩnh vực chủ chốt của nền kinh tế.’
Kết quả và kinh nghiệm từ Chương trình Đối tác Năng lượng Việt Nam Đan Mạch cũng sẽ được chia sẻ rộng rãi tại Việt Nam thông qua “Kinh nghiệm chuyển đổi xanh và những bài học từ Chương trình Đối tác Năng lượng với Việt Nam” và Cách Đan Mạch theo dõi phát thải và phát thải của ngành năng lượng.
Thay lời kết luận
Từ năm 2013, Việt Nam và Đan Mạch đã ký kết Hiệp định hợp tác dài hạn nhằm thúc đẩy quá trình chuyển đổi tại Việt Nam sang nền kinh tế các-bon thấp. Việc thực hiện hiệp định này do chính phủ Đan Mạch tài trợ và Cơ quan Năng lượng Đan Mạch quản lý. Cơ quan Năng lượng Đan Mạch hợp tác với Bộ Công Thương Việt Nam thông qua Chương trình Hợp tác Đối tác Năng lượng (DEPP) giữa Việt Nam và Đan Mạch. Chương trình bao gồm các lĩnh vực sử dụng hiệu quả năng lượng trong công nghiệp, tích hợp năng lượng tái tạo vào lưới điện, và xây dựng mô hình kịch bản dài hạn cho ngành năng lượng. Giai đoạn hiện nay, chương trình
bao gồm một hợp phần về điện gió ngoài khơi doTrung tâm Hợp tác Toàn cầu thuộc Cơ quan Năng lượng Đan Mạch hợp tác với 24 quốc gia, nơi tạo ra hơn 60% lượng phát thải CO₂ toàn cầu quản lý. Thông qua các chương trình hợp tác đối tác dài hạn giữa các chính phủ này, Đan Mạch đã chia sẻ các kiến thức, kinh nghiệm, các khả năng thế mạnh trong quá trình chuyển đổi từ hệ thống năng lượng dựa vào nhiên liệu hóa thạch sang một hệ thống năng lượng tái tạo, đồng thời bảo đảm đảm an ninh năng lượng và thúc đẩy phát triển kinh tế.
Hy vọng hoạt động hữu ích Chương trình Đối tác Năng lượng Đan Mạch-Việt Nam sẽ được thúc đẩy mạnh mẽ hơn nữa sau hội nghị COP28 để thực hiện thành công Quan hệ Đối tác Chiến lược Xanh giữa 2 quốc gia./.
