Điều đặc biệt là khi tên của hai bà được ghép lại thành chữ “Bình Định” lại mang một ý nghĩa sâu sắc, tượng trưng cho khát vọng hòa bình (Bình) và quyết tâm giữ vững giang sơn (Định) của dân tộc Việt Nam. Dù hoạt động trên hai mặt trận khác nhau, họ đã cùng nhau viết nên những trang sử vẻ vang, làm rạng danh đất nước.
Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Bình: “Văn Bình thiên hạ”
Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Bình (sinh năm 1927) là biểu tượng của trí tuệ và bản lĩnh ngoại giao. Bà có một gia thế đặc biệt, là cháu ngoại của nhà chí sĩ yêu nước Phan Châu Trinh. Bà nổi tiếng với vai trò Trưởng phái đoàn đàm phán của Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tại Hội nghị Paris về Việt Nam (1968-1973).
Với phong thái điềm tĩnh, trí tuệ sắc bén và lập trường vững vàng, bà đã gây ấn tượng mạnh mẽ với dư luận quốc tế, được mệnh danh là "bông hồng khiêu vũ giữa bầy sói". Trong suốt Hội nghị Paris, bà đã có nhiều màn đối đáp đầy mưu trí với giới truyền thông quốc tế. Một trong những câu nói nổi tiếng nhất bà tại Hội nghị Paris gây ấn tượng mạnh mẽ với cộng đồng quốc tế khi đó là: "Người Mỹ có thể lên Mặt Trăng và trở về an toàn. Còn sang Việt Nam, thì tôi không chắc!" Câu nói này không chỉ là một đòn giáng mạnh vào niềm kiêu hãnh của Mỹ mà còn thể hiện sự tự tin tuyệt đối vào sức mạnh của nhân dân Việt Nam.
Với nỗ lực bền bỉ, bà đã đặt bút ký vào Hiệp định Paris năm 1973, đánh dấu một chiến thắng lịch sử của dân tộc Việt Nam trên mặt trận ngoại giao. Sau chiến tranh, bà tiếp tục cống hiến cho đất nước trên các cương vị quan trọng như Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo, và Phó Chủ tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm ngày truyền thống ngành Ngoại giao Việt Nam (28/8/1945 - 28/8/2025), ngày 25/8/2025, Tổng Bí thư Tô Lâm thay mặt lãnh đạo Đảng và Nhà nước đã trao tặng danh hiệu Anh hùng Lao động cho bà Nguyễn Thị Bình để ghi nhận những cống hiến kiệt xuất của bà đối với ngành Ngoại giao Việt Nam và sự nghiệp xây dựng, bảo vệ Tổ quốc.
Thiếu tướng Nguyễn Thị Định: “Võ Định giang sơn”
Nếu Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Bình là hiện thân của sức mạnh ngoại giao, thì Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân, Thiếu tướng Nguyễn Thị Định (1920–1992) lại là một huyền thoại sống của cách mạng Việt Nam. Bà không chỉ là nữ tướng đầu tiên và duy nhất trực tiếp chiến đấu trên mặt trận của Quân đội Nhân dân Việt Nam, mà còn là biểu tượng của người phụ nữ Việt Nam anh hùng, dũng cảm và kiên cường.
Thiếu tướng Nguyễn Thị Định là một trong những người lãnh đạo chủ chốt của phong trào Đồng Khởi năm 1960 ở Bến Tre. Bà cũng là Tổng Tư lệnh Đội quân tóc dài, một đội quân độc đáo và mạnh mẽ, đã làm nên nhiều chiến công phi thường.
Một trong những nhận xét thể hiện sự tin tưởng và tự hào lớn lao nhất đối với bà là của Chủ tịch Hồ Chí Minh. Người đã nói: "Phó Tổng tư lệnh quân giải phóng là cô Nguyễn Thị Định. Cả thế giới chỉ nước ta có vị tướng quân gái như vậy. Thật vẻ vang cho cả dân tộc ta". Lời nói này của Bác không chỉ là sự đánh giá cao tài năng quân sự của bà mà còn là lời khẳng định tầm vóc của người phụ nữ Việt Nam trên trường quốc tế.
Với những cống hiến to lớn đó, bà Nguyễn Thị Định được phong hàm Thiếu tướng vào năm 1974 và được Nhà nước truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang Nhân dân năm 1995. Bà cũng vinh dự được Đại tướng Võ Nguyên Giáp nhận xét là một trong những phụ nữ xuất sắc nhất của Việt Nam trong thế kỷ XX.
Hiện thân của Bà Trưng, Bà Triệu trong thời đại Hồ Chí Minh
Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Bình và Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân, Thiếu tướng Nguyễn Thị Định, hai người phụ nữ vĩ đại với hai con đường sự nghiệp khác nhau, nhưng cùng chung một lý tưởng: độc lập, tự do và thống nhất đất nước.
Cả hai bà đều là những tấm gương sáng ngời của người phụ nữ Việt Nam, với tài năng, bản lĩnh và lòng yêu nước vô hạn. Tên tuổi của hai bà đã đi vào lịch sử dân tộc, là niềm tự hào của phụ nữ và nhân dân Việt Nam trong thời đại Hồ Chí Minh. Có thể nói, hai bà chính là hiện thân của Bà Trưng, Bà Triệu trong thời đại mới, tiếp nối truyền thống hào hùng "Giặc đến nhà, đàn bà cũng đánh", làm rạng danh non sông, đất nước ta!
