Chúng tôi được gặp anh Bá Nha đôi lần ở Hà Nội. Khi ấy anh còn là một thanh niên nông thôn lam lũ, chân chất. Điều đáng quý là cuộc sống nghèo khó nhưng anh luôn sống tích cực, năng động, sáng tạo. Anh là đoàn viên ưu tú được Trung ương Đoàn trao Danh hiệu Thanh niên tiên tiến tại Đại hội Thanh niên tiên tiến toàn quốc năm 2014. Anh vinh dự là Đại biểu dự Đại hội Đại biểu Hội Liên hiệp Thanh niên Việt Nam bốn cấp từ địa phương đến Trung ương Hội (nhiệm kỳ 2014 – 2019). Anh có tấm lòng rộng mở. Anh hăng hái tham gia công tác xã hội nên được tập thể thanh niên bầu làm Bí thư Chi Đoàn. Anh cũng từng được nhân dân tín nhiệm bầu làm Đại biểu Hội đồng nhân dân xã Sơn Nguyên ở tuổi hai mươi tám.
Bá Nha cũng có những mô hình sáng tạo khoa học kỹ thuật đạt giải Khuyến khích Hội thi Sáng tạo Khoa học kỹ thuật toàn quốc năm 2014. Anh có đến ba đề tài đạt giải Ba tại Hội thi Sáng tạo Kỹ thuật tỉnh Phú Yên ở các lần thi. Hầu hết các công trình, đề tài nghiên cứu của anh đều mang giá trị thực tiễn, áp dụng hiệu quả thiết thực với thực tế đời sống nông nghiệp nông thôn như: Bếp tiện ích, Máy làm mát môi trường không khí, Mô hình trồng rau sạch ứng dụng thủy canh…
Được biết thời điểm anh gặt hái nhiều giải thưởng nhất lại là giai đoạn cuộc sống gia đình chật vật nhất, trình độ anh chỉ lớp 9, đang học bổ túc bậc Trung học phổ thông.
Xuất thân từ một gia đình thuần nông ở Bình Định, mẹ ruột mất từ khi anh chào đời được bảy mươi lăm ngày tuổi. May mắn là anh được cha và mẹ kế và họ hàng yêu thương hết mực. Nhà nghèo khó, gia đình phải bươn chải ở Tây Nguyên nhiều năm dài. Anh học rất giỏi nhưng phải chia tay tuổi học trò từ rất sớm. Năm tháng qua đi, trên bước đường mưu sinh, anh đã lập gia đình và quyết định dừng chân ở một miền sơn cước thuộc Phú Yên. Với tinh thần cầu tiến, anh đã tạo lập sự nghiệp và “xin” trở lại cắp sách đến trường khi vợ chồng anh đang còn “bữa đói, bữa no” và đã có hai con nhỏ.
Lăn lộn nhiều nghề mưu sinh nuôi vợ con: mua ve chai, thợ hồ, thợ hàn sắt, chặt mía, bốc mía thuê… nhưng vẫn không thoát nghèo. Năm 2016, tốt nghiệp THPT anh quyết định đi học đại học ngành Việt Nam học ở phố biển Nha Trang. Lại câu chuyện cơm áo gạo tiền, ròng rã gần năm năm học hành xa nhà, anh vừa học vừa đi làm thêm thâu đêm suốt sáng với nghề bảo vệ. Cuối tuần anh đi điền dã, viết báo, chụp ảnh để gia tăng thu nhập từ nhuận bút, tích lũy kiến thức và kinh nghiệm.
Bá Nha nói chuyện và tặng quà bà con nghèo ở buôn Ma Đão xã Cà Lúi, huyện Sơn Hòa, tỉnh Phú Yên
Thực học, cọ sát chuyên môn ngay từ năm thứ hai, anh tốt nghiệp loại khá. Nhờ tích lũy kỹ năng, kinh nghiệm, nhiều thành tích nổi bật ở trường đại học nên anh được Nhà trường tuyển dụng làm cán bộ truyền thông. Song, khát vọng, hoài bão ấp ủ, nhen nhóm từ thuở hàn vi, nên anh đã xin nghỉ việc, rời phố, về quê mở rộng Thư viện sách phục vụ cộng đồng. Ngày 16/6/2021, anh chính thức “khai sinh” Công ty Cổ phần Truyền thông Đam Books. Bá Nha lột xác - anh trở thành Chủ tịch Đam Books.
Cùng với Thư viện phục vụ cộng đồng miễn phí mang tên Nắng Mai mà vợ chồng anh đã mở từ năm 2019, anh đã thu hút, trọng đãi những thanh niên ưu tú trong vùng, tạo công việc làm ổn định, bồi đắp, chia sẻ kỹ năng, giúp đỡ về đời sống và tinh thần cho họ.
Nhờ đó, một số bạn trẻ đã có thu nhập cao, thay đổi tư duy, cuộc sống và thăng tiến nhanh chóng trong nghề nghiệp. Những bạn trẻ đã qua trải nghiệm, học tập ở anh, nay trở thành những thủ lĩnh thanh niên, những “người hùng” thầm lặng trong thiện nguyện và phát triển văn hóa cộng đồng. Bên cạnh việc viết sách, báo anh còn là “bà đỡ” mát tay “giúp việc” cho nhiều người đam mê, ấp ủ và ước ao xuất bản cho mình cuốn sách đầu tay, lưu niệm cho con cháu, tặng bằng hữu, thân thuộc. Và anh đã làm được điều đó. Anh tận tâm, tận lực nên được đối tác, khách hàng tin yêu, gửi gắm, hợp tác. Anh mang việc về cho anh em làm không hết. Thế mới thấy bản lĩnh, tài ngoại giao của Bá Nha.
Bá Nha và công ty tặng vở, quà cho thiếu nhi miền núi
Đến nay, anh đã có 03 cuốn sách in riêng và chủ biên, đồng tác giả gần 100 đầu sách văn học. Anh cho biết sắp tới sẽ ra mắt tập thơ “Rơm”, bộ sách “5 Kỹ năng dành cho sinh viên” do anh viết từ chiêm nghiệm, đúc kết kinh nghiệm bản thân.
Ít ai biết rằng, dù là một Chủ tịch Hội đồng quản trị kiêm thêm vai trò Tổng Giám đốc công ty, công việc bận rộn cả ngày lẫn đêm. Nhưng anh vẫn dành thời gian đi thăm từng nhà, từng vùng - nơi có bà con gặp khó, hoạn nạn... để thăm hỏi, động viên và chia sẻ bằng tấm chân tình. Thấy hành động của anh thật ý nghĩa, cao đẹp, nhiều người thân, bạn bè và ngay cả đối tác, khách hàng cũng chung tay cùng anh bằng trực tiếp và gián tiếp.
Ông Lương Tấn Đạo, Bí thư Chi bộ kiêm Trưởng thôn Nguyên Hà khen ngợi: “Anh Nguyễn Bá Nha là một tấm gương sáng ở địa phương. Nếu ai cũng mở lòng như anh, tôi tin rằng đời sống văn hóa cộng đồng luôn an vui, đoàn kết và nghĩa tình…”
Sau nhiều năm vượt khó, học tập và lao động chân chính, giờ đây chàng trai nghèo đi dép tổ ong ngày nào đã là một doanh nhân. Nhưng, tôi nhận thấy ở anh sự chất phát, giản dị trong phong thái đĩnh đạc, quyết đoán. Trong ánh mắt anh luôn lóe sáng như những khát vọng và đam mê không ngừng nghỉ. Anh từng tâm sự với tôi: “Tôi muốn đi gieo phong trào đọc sách khắp mọi miền. Lan tỏa văn hóa đọc cũng là cách giúp cộng đồng, nhất là giới trẻ nâng cao kiến thức và kỹ năng sống. Từ đó phát triển bản thân, có hoài bão và tự thân vận động vượt lên chính mình, trở thành người có ích, công dân toàn cầu….”
Hình dáng nhỏ bé, nhưng chí lớn, ông Bá Nha đã tạo việc làm cho nhiều bạn trẻ có khăn
Dù ở cương vị lãnh đạo doanh nghiệp, nhưng anh vẫn xuất hiện trong mắt cộng đồng là hình dáng thấp bé, đơn sơ. Anh dành những ngày cuối tuần để tự tay mình xây gạch, hàn điện, trồng rau, tỉa cây… Đặc biệt là anh có mặt ở những buôn xa nẻo cao… để san sẻ, hỏi han và truyền lửa, mang nguồn năng lượng tích cực, mới mẻ đến cộng đồng.
Từ năm 2021 đến nay, anh đã trao tặng trên 1000 cuốn sách cho các thư viện trường, tủ sách gia đình, bạn đọc yêu sách. Năm 2022, anh tặng 1000 cuốn vở cho học sinh nghèo, tặng cho bà con nghèo, các cụ già neo đơn, tàn tật hàng nghìn phần quà nhu yếu phẩm. Anh còn xây dựng Quỹ Phát triển cộng đồng Đam Books, trao học bổng cho học sinh các trường ở huyện miền núi Sơn Hòa - nơi anh sinh sống (THCS Sơn Nguyên, THCS Ea Chà Rang, THCS Cà Lúi, TH Sơn Hà, THCS Sơn Hà…)
Cơ ngơi mà anh tự tay mình đặt từng viên gạch xây dựng nên không chỉ là mái ấm hạnh phúc của gia đình. Anh đã dành ba phần tư không gian, tiện nghi, cở vật chất cho Thư viện Mắng Mai và văn phòng Đam Books.
Nhiều người cũng như chúng tôi hỏi anh lấy đâu ra động lực, tài lực, vật lực để anh có thể làm được nhiều việc có hiệu quả. Anh chỉ cười chân chất: “Tôi làm với đam mê và tìm kiếm cái mới để áp dụng thực tế đời sống. Tôi không nghĩ điều gì to tát cả. Trước hết là vợ tôi luôn ủng hộ việc tôi làm, sau là mỗi lần làm một việc tốt tôi cảm thấy hạnh phúc.”
Tấm gương doanh nhân trẻ Nguyễn Bá Nha đáng để cho các bạn trẻ thời đại 4.0 suy ngẫm, học tập.
