Tuy nhiên, rủi ro lớn nhất nằm ở kịch bản cấm nhập khẩu kéo dài đến giữa năm 2026. Thời điểm này trùng với vụ thu hoạch rộ Đông Xuân quan trọng nhất của Đồng bằng sông Cửu Long, điều này sẽ tạo ra áp lực cung lớn và nguy cơ giảm giá nội địa.
Philippines tính toán các phương án trong chuyện nhập khẩu gạo. (Ảnh: Trung Chánh)
Để chủ động ứng phó, Việt Nam cần phải hành động ngay lập tức. Thứ nhất, chúng ta cần tập trung mở rộng thị trường xuất khẩu, đặc biệt là hướng đến thị trường tiềm năng như châu Phi, đồng thời theo dõi sát sao khả năng tăng nhập khẩu trở lại của Indonesia vào năm 2026. Thứ hai, song song với việc tìm kiếm thị trường mới, việc triển khai sớm kế hoạch thu mua dự trữ quốc gia và hỗ trợ doanh nghiệp dự trữ tạm thời là cần thiết để ổn định giá trong nước.
Về dài hạn, giải pháp mang tính chiến lược nhất là thực hiện cắt giảm một vụ sản xuất lúa ở Đồng bằng sông Cửu Long, chuyển sang mô hình hai vụ lúa một năm. Mục tiêu của giải pháp này là nhằm giảm nguồn cung, tập trung nâng cao chất lượng và gia tăng giá trị hạt gạo. Qua đó, ngành nông nghiệp Việt Nam sẽ xây dựng được khả năng cạnh tranh cao hơn và vị thế bền vững hơn cho thương hiệu gạo Việt trên thị trường quốc tế.