Nông dân xã Thanh Mỹ (Châu Thành, Trà Vinh) thu hoạch lúa vụ Đông Xuân 2023-2024. Ảnh tư liệu, minh họa: TTXVNTheo TTXVN: Nhân sự kiện này Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn đã công bố và triển khai Đề án thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nông nghiệp và phát triển nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050; Ký Thỏa thuận thành lập Đối tác chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm của Việt Nam; Khởi động Chương trình chung của Liên Hợp Quốc tại Việt Nam về "Thúc đẩy đổi mới sáng tạo trong cơ chế đối tác và tài chính cho chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm ở Việt Nam".
Ngày Lương thực Thế giới 2024 với chủ đề: "Quyền tiếp cận lương thực thực phẩm vì một cuộc sống và tương lai tốt đẹp hơn" là cơ hội để chia sẻ rộng rãi những cam kết toàn cầu đối với việc bảo đảm quyền tiếp cận lương thực thực phẩm phù hợp cho tất cả mọi người, thông qua các hệ thống lương thực thực phẩm được chuyển đổi bền vững và công bằng.
Hiện tại, có khoảng 733 triệu người đang thiếu đói, chủ yếu do xung đột, thời tiết cực đoan, bất bình đẳng và suy thoái kinh tế. Hơn 2,8 tỷ người không có khả năng chi trả cho một chế độ ăn uống lành mạnh. Mỗi năm, có hơn 600 triệu người bị ngộ độc thực phẩm và 420.000 người tử vong mỗi năm do ăn phải thực phẩm bẩn.
Theo Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Lê Minh Hoan, chủ đề Ngày Lương thực Thế giới năm nay đã nhấn mạnh nhu cầu thực phẩm phải mang tính đa dạng, đảm bảo dinh dưỡng, giá cả phải chăng, dễ tiếp cận, an toàn và bền vững cho tất cả mọi người. Việc đảm bảo tính đa dạng đối với các loại thực phẩm dinh dưỡng cần phải được thực hiện ngay từ trên các cánh đồng, tại từng ngư trường, tại mọi khu chợ, cũng như trên mọi bàn ăn, vì lợi ích của tất cả mọi người. Các chế độ ăn uống không lành mạnh là nguyên nhân hàng đầu cho tất cả các hình thức suy dinh dưỡng – bao gồm thiếu dinh dưỡng, thiếu hụt vi chất dinh dưỡng, béo phì, và hiện vẫn tồn tại ở hầu hết các nước, ảnh hưởng tới mọi tầng lớp trong xã hội.
Nông nghiệp Việt Nam có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc đảm bảo an ninh lương thực, ổn định xã hội và sinh kế cho trên 60% dân số sinh sống ở khu vực nông thôn, đóng góp 12% GDP của quốc gia (năm 2023), tạo việc làm cho gần 40% lao động và góp phần quan trọng cho xóa đói giảm nghèo.
Tuy nhiên, nông nghiệp Việt Nam đang phải đương đầu với một số thách thức lớn, từ các vấn đề nội tại lẫn các yếu tố khách quan: quy mô nông hộ nhỏ chiếm đa số, nguồn tài nguyên cạn kiệt, biến đổi khí hậu, biến động thị trường và biến chuyển xu thế tiêu dùng của thế giới. Người sản xuất ít có điều kiện tiếp cận thị trường và thường chỉ dừng ở khâu cung cấp nguyên liệu thô.
Nhận thức và hành vi của người tiêu dùng – là chủ thể của hệ thống lương thực thực phẩm còn hạn chế về dinh dưỡng, về tiêu dùng xanh, tiêu dùng có trách nhiệm.Thêm vào đó, Việt Nam là một trong những nước chịu ảnh hưởng nặng nề nhất của biến đổi khí hậu. Cơn bão Yagi và hoàn lưu bão vừa qua đã gây thiệt hại lớn về người và tài sản.
Với mục tiêu tham gia tích cực, chủ động, có trách nhiệm trong quá trình toàn cầu hóa và giải quyết các thách thức của nông nghiệp toàn cầu; đưa nông nghiệp Việt Nam hội nhập thế giới và huy động nguồn lực con người, công nghệ, tài chính, thu hút đầu tư từ bên ngoài phục vụ cho sự phát triển nhanh và bền vững của nông nghiệp, nông thôn Việt Nam, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn vừa ban hành quyết định phê duyệt "Đề án thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nông nghiệp và Phát triển nông thôn đến năm 2030, tầm nhìn đến 2050". Đó chính là nhiệm vụ "Xây dựng đối tác hệ thống lương thực thực phẩm minh bạch, bền vững trách nhiệm", Bộ trưởng Lê Minh Hoan nhấn mạnh.
Ông Rémi Nono Womdim, Trưởng đại diện FAO tại Việt Nam nhấn mạnh, quyền tiếp cận lương thực thực phẩm vì một cuộc sống và tương lai tốt đẹp hơn. Đa dạng thực phẩm là điều cần thiết cho nguồn dinh dưỡng hợp lý, cũng như việc đảm bảo sự sẵn có của thực phẩm, khả năng tiếp cận và chi trả cho thực phẩm của tất cả mọi người.
Suy dinh dưỡng dưới nhiều hình thức khác nhau tồn tại ở tất cả các quốc gia và tầng lớp kinh tế xã hội. Tình trạng nghèo đói và giá thực phẩm tăng cao đang khiến nhiều người phải tìm đến các loại thực phẩm ít dinh dưỡng hơn hoặc rẻ hơn. Nhưng ngay cả ở các nền kinh tế có thu nhập cao, mọi người vẫn đang chọn các loại thực phẩm tiện lợi dù không lành mạnh.
Ông Rémi Nono Womdim cũng đánh giá, ở Việt Nam, tỷ lệ dân số không có khả năng chi trả cho một chế độ ăn uống lành mạnh thấp hơn nhiều so với các nước láng giềng. Đặc biệt, Việt Nam đã xây dựng và thông qua lộ trình quốc gia về chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm. Lộ trình quốc gia thúc đẩy quyền tiếp cận thực phẩm thông qua các chính sách và chương trình về hệ thống lương thực thực phẩm để đảm bảo khả năng tiếp cận bình đẳng với đầy đủ, đa dạng các loại thực phẩm bổ dưỡng, an toàn và giá cả phải chăng cho tất cả người dân Việt Nam.
Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho biết, Việt Nam sẵn sàng chung tay hợp tác với các đối tác quốc tế một cách toàn diện các vấn đề về thương mại, đầu tư, hỗ trợ kỹ thuật, khoa học công nghệ và đào tạo, truyền thông theo tinh thần đa dạng hóa đối tác, làm bạn với tất cả và thúc đẩy hợp tác quốc tế trong nông nghiệp đi vào thực chất, hiệu quả.
