Kỷ niệm 70 năm Ngày thầy thuốc Việt Nam: Tri ân “Lương y như từ mẫu”

Sức khỏe là vốn quý nhất của con người và của toàn xã hội. Do đó, xã hội có rất nhiều nghề, nhưng chỉ có hai nghề được tôn vinh gọi bằng thầy, đó là nghề dạy học và nghề y trị bệnh, cứu người. Nghị quyết số 46-NQ/TW của Bộ Chính trị đã khẳng định: “Nghề y là một nghề đặc biệt, cần được tuyển chọn, đào tạo, sử dụng và đãi ngộ đặc biệt”.

Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam, chúng ta cùng nhìn lại chặng đường đầy ý nghĩa và những thành tựu vượt bậc của ngành y tế nước nhà. Mỗi lần nghĩ đến câu nói nổi tiếng của Bác Hồ: “Lương y phải như từ mẫu,” chúng ta không thể không cảm nhận sự quan trọng, cao quý của nghề thầy thuốc. Những lời dạy của Người đã trở thành kim chỉ nam, là phương châm hành động không chỉ đối với các thế hệ thầy thuốc mà còn đối với ngành y tế nói chung trong suốt hành trình 70 năm qua.

Trong thư, Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi cho ngành y tế, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc xây dựng một nền y tế “thích hợp với nhu cầu của nhân dân ta,” và yêu cầu phải dựa trên nguyên tắc “khoa học, dân tộc và đại chúng.” Những lời dạy đó đã khơi dậy tinh thần trách nhiệm, lòng nhiệt huyết và tình yêu thương đối với người bệnh của những thầy thuốc Việt Nam. Cùng với những thành tựu trong công tác chăm sóc sức khỏe nhân dân, ngành y tế Việt Nam đã không ngừng phát triển, khẳng định vai trò quan trọng của mình trong công cuộc bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng.

70 năm qua, ngành y tế Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu nổi bật. Không chỉ mở rộng hệ thống y tế từ trung ương đến cơ sở, mà chất lượng khám chữa bệnh cũng đã được cải thiện rõ rệt. Việt Nam đã trở thành hình mẫu trong việc thực hiện các mục tiêu về y tế của Liên Hợp Quốc, với những thành tựu đáng tự hào như đạt được tuổi thọ trung bình lên đến 74,5 tuổi, cải thiện chất lượng sống và nâng cao sức khỏe cộng đồng. Những bệnh viện lớn, như Bệnh viện Bạch Mai, Chợ Rẫy, Việt Đức, hệ thống Bệnh viện Quân y 108, 103, 175... đã phát triển mạnh mẽ, thực hiện các kỹ thuật y học tiên tiến, cứu sống hàng ngàn bệnh nhân với những ca phẫu thuật khó.

Chúng ta không thể không nhắc đến những cống hiến lớn lao của các thầy thuốc trong những năm tháng kháng chiến. Giữa bom đạn và khó khăn, đội ngũ thầy thuốc đã trở thành những chiến sĩ, là tấm gương về lòng dũng cảm, sự hy sinh, luôn sẵn sàng cứu chữa thương binh, bệnh binh và những nạn nhân chiến tranh. Những hình ảnh bác sĩ Đặng Văn Ngữ hy sinh trên chiến trường, bác sĩ Tôn Thất Tùng với phương pháp phẫu thuật gan, hay liệt sỹ Đặng Thùy Trâm đều là biểu tượng của lòng quả cảm và sự hi sinh thầm lặng…

Đặc biệt trong cuộc chiến 3 năm chống đại dịch CoVid 19, ngành y tế với đội ngũ các y, bác sĩ, nhân viên giữ vai vai trò nòng cốt, xung kích đi đầu và đối mặt với hiểm nguy, vô cùng gian khó, ngày đêm bảo vệ tính mạng  cho gần 100 triệu người dân cả nước.

Những thành tựu đó, dù đáng tự hào, cũng không thể làm chúng ta quên đi những thách thức mà ngành y tế hiện nay đang đối mặt. Chúng ta vẫn còn những vấn đề cần phải giải quyết như y đức trong ngành, tình trạng thiếu hụt nhân lực, thiếu cơ sở vật chất tại các cơ sở y tế tuyến cơ sở, hay việc triển khai phòng chống dịch bệnh chưa được hiệu quả như mong đợi. Ngành y tế cũng cần tăng cường ứng dụng công nghệ, số hóa y tế để nâng cao hiệu quả công tác khám chữa bệnh.

Tuy nhiên, điều quan trọng là, dù khó khăn có thể không nhỏ, chúng ta luôn tin tưởng rằng ngành y tế sẽ tiếp tục thực hiện lời Bác dạy, xây dựng nền y tế “thích hợp với nhu cầu của nhân dân ta,” bảo đảm chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân, từ vùng sâu, vùng xa, cho đến vùng đồng bằng, thành phố. Mỗi thầy thuốc, bác sĩ cần ý thức được vai trò của mình không chỉ trong việc chữa bệnh mà còn trong công tác phòng bệnh, chăm sóc sức khỏe ban đầu, để người dân có một cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc.

Lời dạy của Bác Hồ với ngành y chính là sứ mệnh cao quý của người thầy thuốc. Nghề y là một nghề đặc biệt, không chỉ yêu cầu về chuyên môn mà còn đòi hỏi sự tận tâm, lòng nhân ái. Trong bối cảnh hiện nay, để đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao về chăm sóc sức khỏe, mỗi thầy thuốc cần phải không ngừng học hỏi, nâng cao y đức, thể hiện trách nhiệm với bệnh nhân, để người thầy thuốc luôn xứng đáng là “mẹ hiền” trong con mắt của mọi người.

Trong giai đoạn mới, ngành y tế Việt Nam cần phải tiếp tục thực hiện những cải cách quan trọng để đạt được mục tiêu xây dựng một nền y tế thích hợp với nhu cầu của nhân dân. Một trong những thách thức lớn hiện nay là nâng cao chất lượng chăm sóc sức khỏe cộng đồng và tăng cường các dịch vụ y tế dự phòng, nhằm giảm thiểu các bệnh tật mãn tính và dịch bệnh. Điều này đòi hỏi sự đổi mới mạnh mẽ trong tư duy và phương pháp hoạt động của ngành, từ việc cải thiện chất lượng dịch vụ y tế ở tuyến cơ sở, tăng cường công tác phòng chống dịch bệnh, cho đến việc nâng cao công tác khám sức khỏe định kỳ cho người dân.

Bên cạnh đó, ngành y tế cần đặc biệt chú trọng phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe cho mọi người dân. Điều này bao gồm việc cải thiện chế độ đãi ngộ cho đội ngũ cán bộ y tế, nhất là ở các vùng sâu, vùng xa, đồng thời tạo điều kiện cho các bác sĩ, y tá được học hỏi và phát triển nghề nghiệp. Đào tạo, tuyển chọn nhân lực y tế đặc biệt là nhân viên y tế có tay nghề cao cho các cơ sở y tế tuyến cơ sở, vùng nông thôn và hải đảo sẽ giúp giảm tải cho các bệnh viện lớn, đồng thời nâng cao chất lượng dịch vụ y tế ở tất cả các cấp.

Trong khi đó, công tác ứng dụng công nghệ và chuyển đổi số trong y tế cũng cần được đẩy mạnh. Sự phát triển của y tế thông minh, các hệ thống chăm sóc sức khỏe trực tuyến, bệnh án điện tử, và các công cụ hỗ trợ chẩn đoán từ xa là những giải pháp cần thiết để giúp người dân ở mọi vùng miền có thể tiếp cận dịch vụ y tế hiện đại mà không phải di chuyển quá xa. Đặc biệt, việc đẩy mạnh các hình thức hợp tác công-tư, thúc đẩy các bệnh viện tư nhân và các dịch vụ y tế ngoài khu vực nhà nước sẽ tạo ra một môi trường cạnh tranh lành mạnh, cải thiện chất lượng dịch vụ khám chữa bệnh cho người dân.

Nghề nào cũng có những “con sâu làm rầu nồi canh”, ở ngành y, một số trường hợp vi phạm y đức… đang gây bức xúc trong dư luận. Để khắc phục tình trạng này, phải có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt, nhưng theo ý kiến của nhiều người dân, trước hết phải thực hiện đúng như tinh thần Nghị quyết số 46 của Bộ Chính trị về nghề y. Trước đây, những thầy thuốc giỏi, nổi tiếng muốn truyền nghề thuốc cho con, cháu đã phải lựa chọn rất kỹ càng, không phải con cháu nào cũng được truyền nghề, mà phải chọn người có đủ phẩm chất, năng lực. Việc tuyển chọn người học ngành y ngày nay phải đặc biệt coi trọng đến tư cách đạo đức. Trong quá trình đào tạo, sử dụng, nếu phát hiện những sinh viên, thầy thuốc yếu kém về y đức phải loại bỏ ngay. Cũng rất cần cơ chế giám sát tinh thần làm việc và thái độ của người thầy thuốc. Mặt khác cần tạo điều kiện để người thầy thuốc có thể yên tâm gắn bó với nghề bằng chế độ đãi ngộ hợp lý, tương xứng.

Năm 2025 và những năm tiếp theo, ngành y tế cần tiếp tục đổi mới toàn diện, đẩy mạnh chuyển đổi số, hướng tới chăm sóc sức khỏe toàn diện cho cộng đồng, từ phòng bệnh đến điều trị, bảo vệ sức khỏe nhân dân, cải thiện chất lượng sống và nâng cao tuổi thọ. Những nhiệm vụ quan trọng này sẽ tiếp tục góp phần hiện thực hóa mục tiêu của Đảng và Bác Hồ đã đề ra, xây dựng một nền y tế mạnh mẽ, đáp ứng nhu cầu của mọi người dân, mang lại cuộc sống khỏe mạnh, hạnh phúc và trường thọ cho nhân dân Việt Nam.

Nhân dịp kỷ niệm 70 năm Ngày Thầy thuốc Việt Nam, chúng ta ghi nhớ và biết ơn những đóng góp không ngừng nghỉ của các thầy thuốc, bác sĩ, nhân viên y tế và đồng bào đã cùng chung tay xây dựng một nền y tế vững mạnh. Hy vọng rằng, ngành y tế Việt Nam sẽ tiếp tục vững bước, đóng góp nhiều hơn nữa cho sự nghiệp bảo vệ và chăm sóc sức khỏe nhân dân, xứng đáng với lời dạy của Bác Hồ: "Lương y phải như từ mẫu".

V.X.B