Ba mục tiêu cốt lõi của ALiSEA là:
(1) tăng cường chia sẻ tri thức và kinh nghiệm giữa các sáng kiến và các bên đang làm việc trong lĩnh vực nông nghiệp;
(2) nâng cao tính hiện diện và uy tín của các sáng kiến thực hành, áp dụng NNST tới các nhà hoạch định chính sách và người tiêu dùng; và
(3) mở rộng áp dụng thực hành NNST trong nông dân. Mạng lưới hiện làm việc ở cấp khu vực và cấp quốc gia tại 5 nước: Campuchia, Lào, Việt Nam, Myanmar và Thái Lan; được GRET hỗ trợ điều phối và gắn với chương trình ASSET (2020 – 2025).
Các hoạt động của ALiSEA được tổ chức thực hiện trực tiếp bởi Ban vận hành cấp quốc gia, cùng với sự hỗ trợ kỹ thuật, cố vấn của đội ngũ chuyên gia tổ chức GRET và Hội đồng thành viên do các thành viên mỗi quốc gia bầu cử. Từng hoạt động được thiết kế và xây dựng đảm bảo theo 5 trụ cột bổ trợ lẫn nhau:
(i) Chia sẻ tri thức: khuyến khích thành viên ghi chép thực hành, đồng nghiên cứu và chia sẻ kết quả; các sản phẩm tri thức của mạng lưới đều truy cập mở trên Knowledge Hub.
(ii) Truyền thông – nâng cao nhận thức: kết nối nông dân, người tiêu dùng và nhà hoạch định chính sách, quảng bá thực hành tốt/ điển hình về Nông nghiệp sinh thái và các thành tựu của thành viên.
(iii) Đối thoại - tham vấn các bên liên quan: tổ chức các cuộc họp, chương trình tham vấn thành viên và các bên liên quan trong lĩnh vực nông nghiệp sinh thái, tham gia diễn đàn và nền tảng đối thoại cấp quốc gia/khu vực.
(iv) Nâng cao năng lực và tạo động lực thực hành cho thành viên: thông qua hoạt động đào tạo, chuyến thăm quan – học tập tại đồng ruộng, hội thảo chuyên đề, webinars.
(v) Quỹ tài trợ nhỏ (Small Grant Facility): hỗ trợ phát triển – nhân rộng đổi mới NNST do các tổ chức thành viên đề xuất; từ 2016 đến nay đã cấp 44 khoản hỗ trợ nhỏ cho các thành viên và đối tác của họ có thêm nguồn lực và động lực áp dụng và chuyển đổi NNST.
Là mạng lưới cấp vùng đa dạng văn hóa và bản sắc của nhiều địa phương, ALiSEA luôn trân trọng và cởi mở với sự tham gia đóng góp của đa dạng nhóm nhóm tác nhân, để đảm bảo không chỉ về mặt thể chế, vận hành mà còn cả về mặt chuyên môn của từng nhóm thành viên như: các tổ chức nghề nghiệp, xã hội; tổ chức nông dân, hợp tác xã; các mạng lưới khác; các cơ quan viện nghiên cứu - đại học, cao đẳng; khối doanh nghiệp tư nhân và các cơ quan nhà nước. Tính đến tháng 08/2025, ALiSEA có hơn 210 thành viên, trong đó Việt Nam có hơn 60 tổ chức thành viên chính thức. Các thành viên rất tích cực tham gia và đóng góp - chia sẻ kinh nghiệm vì mục tiêu chung của mạng lưới, bên cạnh đó, nhiều thành viên nhận rất hài lòng vì đã được sự hỗ trợ nhanh chóng từ các thành viên khác, đội ngũ chuyên gia của mạng lưới thông qua hoạt động kết nối.
Cuộc họp đại hội đồng thành viên ALiSEA Việt Nam năm 2024, Hà Nội
Tại Việt Nam, ALiSEA chú trọng hoạt động hỗ trợ cộng đồng thực hành NNST thông qua các hoạt động định kỳ. Tháng 8/2025, ALiSEA Việt Nam tổ chức buổi “Membership Orientation” lần 2 để giới thiệu sứ mệnh, quản trị, quyền lợi – trách nhiệm và cơ hội hợp tác cho các tổ chức quan tâm gia nhập mạng lưới. Cùng thời điểm, ALiSEA Việt Nam chủ trì webinar chuyên đề “Đổi mới phương pháp tiếp cận nhằm giảm thiểu việc sử dụng hóa chất trừ sâu trong nông nghiệp”, đã thu hút các trường đại học, tổ chức nông dân, chuyên gia và nhà thực hành, nhằm chia sẻ giải pháp giảm rủi ro hóa chất, tiến tới hệ thống canh tác an toàn hơn.
Một đóng góp nhận diện của ALiSEA là cách tiếp cận “mở” đối với NNST, coi đây là khái niệm liên hiệp bao trùm các trường phái và thực hành đa dạng. Dựa trên hoạt động tham vấn các bên liên quan, ALiSEA xác lập 6 “trường phái” – sáu dòng thực hành lớn cùng góp phần cho phong trào NNST trong khu vực: (1) Nông nghiệp hữu cơ (Organic Agriculture – OA); (2) Canh tác bảo tồn (Conservation Agriculture – CA); (3) Hệ thống thâm canh lúa cải tiến (System of Rice Intensification – SRI); (4) Quản lý dịch hại tổng hợp (Integrated Pest Management – IPM); (5) Nông nghiệp tích hợp kiểu VAC (Vườn–Ao–Chuồng/Integrated Farming – VAC); và (6) Nông lâm kết hợp (Agroforestry – AF). Cách phân loại này giúp các bên cùng nhìn thấy điểm chung, học lẫn nhau và thúc đẩy phối hợp giữa các thực hành vốn lâu nay vận hành rời rạc.
Tại cấp vùng, ALiSEA được thành lập từ giai đoạn dự án ACTAE (2015–2019) và đang mở rộng quy mô, hoàn thiện cấu trúc dưới khuôn khổ dự án ASSET, trong đó trọng tâm là tăng cường sự tham gia, đóng góp và vận hành bởi các tổ chức thành viên ở cấp quốc gia, và đa dạng hóa các hoạt động như tham vấn các bên liên quan, tuyên truyền, khuyến nông trực tuyến (online) thông qua các kênh truyền thông, và trung tâm tri thức online (ALiSEA Knowledge Hub) và xây dựng lộ trình tự chủ của mạng lưới.
Với tinh thần “ cởi mở – hợp tác – chia sẻ tri thức dựa trên bằng chứng thực tiễn,” ALiSEA xin gửi lời mời các tổ chức tại Việt Nam và khu vực cùng tham gia để: chia sẻ và đồng kiến tạo tri thức NNST; nhân rộng mô hình thực hành hiệu quả; đề cao tiếng nói của cộng đồng NNST trong hoạt động tham vấn các bên liên quan; và kết nối nguồn lực, bao gồm cơ hội thử nghiệm – đổi mới thông qua Quỹ tài trợ nhỏ. Đồng hành cùng ALiSEA cũng là cam kết đồng hành với chuyển đổi hệ thống lương thực thực phẩm theo hướng minh bạch, bền vững, bao trùm và có khả năng thích ứng, vì sức khỏe con người và môi trường sống.
