TS.Phạm Công Nghiệp, Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển Hệ thống nông nghiệp, Viện Cây lương thực và Cây thực Phẩm, Viện KHNN Việt Nam làm chủ nhiệm nhiệm vụ. Sau 02 năm triển khai thực hiện, đơn vị chủ trì đã xây dựng, vận hành thành công mô hình quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng”, thử nghiệm và phát triển thị trường cho sản phẩm chuối Liên Khê mang nhãn hiệu tập thể và từ đó tăng giá bán (21%) và lợi nhuận cho người trồng chuối Liên Khê 33%.
Tại buổi nghiệm thu, các thành viên của Hội đồng đánh giá cao kết quả đạt được và hội đồng nhất trí nghiệm thu nhiệm vụ.
Tóm tắt dự án:
Phát triển sản xuất cây ăn quả nói chung và cây chuối nói riêng có vai trò và ý nghĩa quan trọng trong việc khai thác có hiệu quả lợi thế cạnh tranh của ngành nông nghiệp Việt Nam nói chung trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay. Có thể nói trồng chuối đang chứng tỏ là một hướng đi phù hợp trong sản xuất nông nghiệp và cần được phát triển, tạo ra sản phẩm hàng hóa nhằm nâng cao thu nhập cho người sản xuất.
Xã Liên Khê trước đây và nay sáp nhập vào Phường Lưu Kiếm của thành phố Hải Phòng nổi tiếng với sản phẩm đặc sản quả chuối. Xã có 170 ha diện tích trồng chuối với sản lượng ước đạt 7.170 tấn/năm. Quả chuối Liên Khê có chất lượng tốt: Quả cong như vầng trăng lưỡi liềm, to, mập, nải đều, vỏ xanh sáng, chuối chín có vị thơm ngọt. Chuối Liên Khê thường được sử dụng cho hoạt động thờ cúng vào những dịp đặc biệt như tết nguyên đán, ngày rằm, mồng một đầu tháng...
Về hiệu quả kinh tế, cây chuối ở Liên Khê cho thu nhập cao. Trung bình mỗi ha chuối cho thu hoạch khoảng 1.000 buồng và giá bán trung bình 500.000-600.000 đồng/buồng, doanh thu của 1 ha trồng chuối đạt 500-600 triệu đồng/năm và trừ chi phí lợi nhận mang lại cho người trồng chuối từ 300-350 triệu đồng/ha/năm.
Quả chuối Liên Khê đã được Cục Sở hữu trí tuệ cấp văn bằng bảo hộ NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” cho HTX sản xuất kinh doanh - dịch vụ nông nghiệp Liên Khê vào năm 2016. Tuy nhiên, trong quá trình quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” thời gian vừa qua cũng còn những hạn chế, bất cập cần giải quyết, khắc phục:
- Không đảm bảo quy trình kỹ thuật sản xuất chung: Nhiều hộ trồng chuối sản xuất theo tập quán, không tuân theo quy trình kỹ thuật chung nên khó tạo ra sản phẩm đồng đều và ổn định.
- Mô hình quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” đang vận hành vẫn còn những bất cập nhất định cần cải thiện, hoàn chỉnh hơn. Quản lý bên ngoài của NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” cần được thúc đẩy với sự tham gia nhiều hơn nữa của cơ quan quản lý nhà nước, tác nhân thương mại và người tiêu dùng. Hoạt động tự quản lý, quản lý bên trong chưa được xây dựng và điều này có thể dẫn đến ảnh hưởng chất lượng sản phẩm và gây mất uy tín danh tiếng của NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng”.
- Thiếu bộ nhận diện sản phẩm trên thị trường. Mặc dù NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” đã được bảo hộ nhưng chủ sở hữu nhãn hiệu vẫn chưa có bộ diện diện sản phẩm hoàn chỉnh. Việc thiết kế, hoàn thiện đầy đủ bộ nhận diện sản phẩm để giúp khai thác NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” hiệu quả hơn là cần thiết.
- Sự hiểu biết về quản lý, khai thác và phát triển tài sản trí tuệ NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” của người sản xuất, tác nhân thương mại, HTX còn hạn chế. Điều này phần nào hạn chế hiệu quả của việc quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng”.
- Thị trường sản phẩm chuối Liên Khê mang NHTT chưa phát triển, mở rộng. Quả chuối Liên Khê mang NHTT với bao bì, nhãn mác rõ ràng được tiêu thụ trên thị trường chưa nhiều, đa số sản phẩm tiêu thụ không có nguồn gốc rõ ràng. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến giá trị sản phẩm, danh tiếng, thương hiệu quả chuối Liên Khê.
Do đó, việc thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ: Hỗ trợ quản lý và phát triển nhãn hiệu tập thể “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” cho sản phẩm Chuối Liên Khê, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng là cần thiết và có ý nghĩa để nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm, tăng giá trị và thương hiệu quả chuối Liên Khê trên thị trường, góp phần nâng cao thu nhập cho người trồng chuối.
* Mục tiêu
Mục tiêu chung
Phát triển bền vững sản xuất và thị trường sản phẩm quả chuối của xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng qua việc quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” sau khi được bảo hộ và từ đó nâng cao danh tiếng, giá trị và khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường, tăng thu nhập, tạo việc làm cho người sản xuất.
Mục tiêu cụ thể
- Xây dựng, hoàn thiện hệ thống công cụ quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng”: 01 Hệ thống sổ sách theo dõi và kiểm soát NHTT; 01 Hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm (QR code); 01 Bộ công cụ quảng bá sản phẩm (tờ rơi, bài báo, phóng sự, standee, sổ tay hướng dẫn quản lý và phát triển NHTT,...)
- Thiết lập và vận hành mô hình quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” cho sản phẩm chuối Liên Khê, xã Liên Khê, huyện Thủy Nguyên, thành phố Hải Phòng: Tổ chức kiểm soát nội bộ; Tổ chức kiểm soát bên ngoài; Cơ chế vận hành;...
- Xây dựng và phát triển hệ thống thương mại hóa sản phẩm: Nghiên cứu thị trường, Thiết lập được các kênh phân phối đa dạng tại các thị trường lớn như Hà Nội, TP. Hải Phòng; Kế hoạch phát triển thị trường sản phẩm chuối Liên Khê.
- Tăng cường năng lực cho các tác nhân trong chuỗi giá trị sản phẩm chuối Liên Khê: Đào tạo về quản lý và khai thác NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng”; Đào tạo về kỹ thuật sản xuất chuối Liên Khê mang NHTT; Đào tạo về kiến thức thị trường, kỹ năng bán hàng và thương hiệu sản phẩm.
* Mục tiêu nhân rộng
Tổng kết các bài học kinh nghiệm từ nhiệm vụ để nhân rộng việc quản lý, khai thác và phát triển NHTT “Chuối Liên Khê, Thủy Nguyên - Hải Phòng” cho các sản phẩm nông sản chủ lực, sản phẩm đặc sản của huyện Thủy Nguyên nói riêng và của thành phố Hải Phòng nói chung.
